උත්තමාචාරය(100%)

ටියුෂන් හා ගුරු රැකියාව යන පරතරය ආරම්භ වූයේ අප යුගයටත් පෙරයි. අප යුගයේ ඒ පරතරය යම්තාක් වැඩිව තිබුනි. එබැවින් සැබවින්ම ගුරු භූමිකා අප මතකයේ රැදෙන්නේ පැරණි යුගයේ අයට වඩා අඩුවෙනි. එයින් අදහස් වන්නේ ගුරුන් අමතක කිරීම හෝ අවතක්සේරුව නොවේ. යුගයේ වෙනසයි. ගුරු භූමිකාවේ නවතාවයයි. ගුරු සිසු බන්ධනයේ ස්වභාවයයි.

එහෙත් තරුවක් බදුවූ එක් ගුරුවරයෙක් මගේ ජීවිතයේ යම් බලපෑම් සහගත චරිතයක් වන්නේ ඔහුගෙන් මා ගුරු භූමිකාව ඔස්සේ දුටු විශිෂ්ඨ ගුණාංග නිසාමය. ‍

ඒ කතාව මෙතැන් සිට,

 ප්‍රාථමික අංශයෙන් ඇරඹෙන තාර දැමූ පාර විද්‍යාලයේ ඡේෂ්ඨ අංශය දක්වාම මීටර දෙසීයක පමණ දුරක් අප පාසල තුළට දිවෙන්නේය. නිතිපතා අනෙක් දරුවන් ගේට්ටුවෙන් ඇතුළුව පයින්ම පාසල තුළට එද්දී අප පාසලේම ඉගෙනුම ලබන තම දරුවන් මොටෝ රියෙහි නංවාගත් ගුරුවරුන් විද්‍යාලය තුළටම ඔවුන්ව ගෙනගියේ විශේෂ වරප්‍රසාදයකින් මෙනි. එබැවින් ප්‍රමාද වී පැමිණියත් 'ගුරු දරුවන්ට' ලොකු ගැටළුවක් තිබුනේ නැත. නමුත් ඔවුන් ගුරුවරුන් නිසාම කිසිවෙකු ඒ ගැන ප්‍රශ්න නගන්නට නොගියේ එය ඔවුන්ට ලැබෙන සැළකිල්ලක් සේ සළකමිනි. 

නමුත් මා කියන්නට යන ගුරුභවතා කිසිදු දවසක තම දරුවා සිය වෑන් රියෙන් පාසල තුළට ගෙනආවේ නැත. ඔහු ප්‍රමාද වී පැමිණියද තම දරුවා විද්‍යාල ගේට්ටුව අබියස බස්සවන්නේය. එවිට ප්‍රමාද වී පැමිණියොත් ඔහුද ඒ දිනවල ප්‍රමාදව පැමිණෙන්නන්ට දෙන දඬුවමට යටත්ය. මම පළමු පන්තියේ සිට උසස් පෙළ දක්වා එකම විද්‍යාලයක සිටියෙක්මි. තමන්ගේ රියෙන් පැමිණ නිතිපතා දරුවා ගේට්ටුවෙන් බස්සවා පැමිණි වෙනත් එබදු ගුරුවරයෙකු මගේ විද්‍යාලීය මතකයේ නැත.

ඔහුට කිසි දිනක පන්තියේ විශේෂයින් සිටියේ නැත. දක්ෂතා හෝ ගුණයෙන් මිස වෙනත් ක්‍රම වලින් ඔහු සිසුන් කිසිවෙකු ඔසවා තැබූවේද නැත. දිනක් ඔහු අපේ පන්තියේදී මට නැගිටින්නට කීවේය. නම විමසුවේය. මම නම පැවසුවෙමි. "ලස්සන නමක්" යැයි කී ඔහු "මං ඒ ළමයාගේ යම් විශේෂත්වයක් දකිනවා" යැයි කීවේය. පසුව ශුද්ධ සිතින් අනේක රස්තියාදු ගැසුවද ඒ දිනවල චණ්ඩි රෑනක් සිටි අපේ පන්තියේ මා බොහෝ සෙයින් අහිංසක තැන්පත් අයෙකුගේ ලකුණු වලින් යුතුවීම එසේ කීමට හේතුව බව මම පසුව වටහා ගතිමි. කිසි දිනෙක පාසලේදී මගේ මේ සැඟවුනු සාමකාමී ගුණයට ඇගයීමක් නොලැබූ මම සැබවින්ම ඒ වචන කීපයෙන් මහත් දිරියක් ලද්දෙමි. ඔහු සිසුන්ට වගකීම් පැවරුවේ ඔවුන් ගේ දියුණු විය යුතු ගතිගුණ හදුනා ගෙනය.  ඉතාම සමානාත්ම තාවයෙන් කා සමඟත් කටයුතු කළ ඔහු බෙහෙවින් නිවුණු ස්ථිර ගුණයෙන් යුතු පුද්ගලයෙකුගේ ලකුණු පළ කලේය. ඇත්තෙන්ම ඒ දිනවල එතුමාගේ ආදර්ශය බෙහෙවින්ම මගේ සිතේ පැළපදියම් වී තිබිණි. අපේ බොහෝ ගුරුවරු අපිට ඉගැන්වූයේ හොද පිළිබද මුත් ක්‍රියාවේදී බොහෝ දෙනා සිටියේ ඒ හොදම තත්වයේ නොවේ. නමුත් එහෙව් ආදර්ශවත් චරිතයක් දකින්නට ලැබීම ම‍ට අදටත් දනවන්නේ සතුටකි. වචන දෙකක් නැති, කුහක කම් නැති, අන්‍යන්ගේ දොස් හෝ කට වාචාලකම් නැති සැබවින්ම ප්‍රසන්න චරිතයක් වූ එතුමා සාමාන්‍ය ගුරුවරයෙක් ට වඩා උසස් මිනිසෙක් ලෙසින් මට දැනිණි. "මම වෑන් එකේ එන්නෙ කීප දෙනෙක් එක්ක එන්න ඕන නිසා. නැත්නම් පුස් බයිසිකලේ එන ‍එක වඩා හොදයි, පරිසර දුෂණයත් නැතිව." එතුමා අප පන්තියේදී දිනක් පැවසුවේ හුදු කතාවටම නොවේ. කතාව අවංකවම බව අපට දැනුණි. 

අපේ පන්තිවල හොද ව්‍යාපාරික මහතුන්ගේ දරුවෝ සිටියෝය. මෙහේ බොහෝ දෙනාගේ ගිජුකමට එවැන්නන් අත වැනීමක් වුවද තමන්ගේ ගුරු කමෙන් තමාට හෝ තම දරුවාට හෝ අනිසි වරප්‍රසාද ගන්නට එතුමා කිසිවිට කටයුතු කරනවා අපි නොදුටුවෙමු. මගේ පියා මෙන් එතුමා මගේ සිත් ගත්තේ එබැවිනි. ටියුෂන් පවත්වන්නට කිසිදු උවමනාවක් නොදැක්වූ එතුමාගේ දක්ෂතාව නිසාම සිසුන්ගේ ඕනෑකමට ටියුෂන් එකක් කළ බව මතකය. එයත් මුදලට වඩා සිසුන්ගේම පෙරැත්තයටය. ඔහු අනවශ්‍ය වදනක්වත් කටින් පිට කරනවා මට මතක නැත. එතුමාගේ මේ චර්යාවට සිසු ගෞරවයද ඉහළින්ම ලැබුණි. කිසිවෙකුට එතුමාට ඇඟිල්ලක් දිගු කිරීමට ඉඩක් නොවීය. එතුමා එතරමටම නිවැරදි විය. ජේත්තු පෙනුමක් තිබුනත් ඔහු ගේ ඇදුම පැළදුමද සරලය. ඒවා සැබෑ ගුරුවරයෙකුගේ අල්පේඡ්ච භාවයෙන් යුතුවිය. ඒ වන විටත් යන්තම් මැදිවිය එළිපත්තේ සිටි නමුත් ප්‍රසන්න භාවය නිසාම එතුමා තරුණ ගතියෙන් අපට පෙනුණි. මා දන්නා තරමින් අදටත් එතුමා ඒ ප්‍රතිපදාවේම ජීවත් වන්නේය. ඉද හිට අදද මා බසයේ යද්දී එතුමා මෝටර් බයිසිකලයක් මත සැහැල්ලු ගමනක මම දකිමි. 

ඔහු ප්‍රසිද්ධ කෙනෙක් නොවේ. නමුත් නිවට ප්‍රසිද්ධ මිනිසුන් දාහකට වඩා එබදු එක් නිහඬ මිනිසෙකු සමාජයට වටින්නේ නොවේද?  ඔහුගේ සේවය හැමටය. නිවරද දේ සමඟය. දිනක් බොරු චෝදනාවක් කළ සිසුවෙකුට ඔහු දුන් කම්මුල් පහර අදත් මා මතකය‍ට නැගන්නේ එනිසාය. තම දෙමාපියන් ඉදිරියේදීම පහර කෑ සිසුවා නිරුත්තරය. බොරුවට අත්වන ඉරණම එයයි.

 මේ ගුණ ගැයීමක්ම නොවේ. ආදර්ශයක්ය. නමුත් ගුණ ගැයිය යුත්තන්ගේ ගුණ ගැයීම පමණක් නොව වැයීමේද වරදක් නම් නැත. ඒ ගුණ කිසිවිටකත් ගුණයක්ම මිස නුගුණයක් ලඟා නොකරන බැවින්ය. එබැවින්ම ඒ සිත්ගත් ගුරුවරයාටත්, අප දැන හෝ නොදැන අපේ යහදැනුම වැඩුමට මං තනන දහසක් ගුරුන්ටත් පින්සිදු වේවා. ඔවුන් සැමදා දිනේවා... මගේ පරම පැතුම එයයි. 

ඔවුන්ගේ අගය අදට වඩා මතුවට අපට දැනේවි.

ඔත්තුකාරයෙක්(ප්‍රවේශම් වන්න)

ලොකු දේම ලොකු බව හිතන්නේ පොඩි දේ ලොකු වන බව නොදන්නා අයයි. එම නිසා දෑහටත් නොපෙනෙන, පුංචිම කියා කියන පරමාණුව කරන හපන්කම ගැන පොඩ්ඩක් සොයා බලන්න.

ඔත්තුකාරයා ගැන කතාව මෙතැන් සිට,

අප සා.පෙ.ළ ට සූදානම් වන අවදියේ මට පෙරදිග සංගීත වි‍ෂයේ ප්‍රයෝගික පුහුණුව සදහා බාහිර ගුරු ඇසුරක් අවශ්‍යව තිබුණි. ඒ මගේ සංගීත භාණ්ඩය වූ වයලීනය  පුහුණුවීමටයි. මම නගරයේ ජනකලායතනකින් ගුරුවරියක් සොයා ගත්තෙමි. තරුණ ගුරුතුමියක් වූ ඇය සැබවින්ම මගේ වයස සැළකීමේදී අක්කා කෙනෙක්මය. ඉන්දියාවේදී වැඩිදුර සංගීත අධ්‍යාපනය හදාරා තිබූ ඇය එහි සිට මෙහි පැමිණි පසු මුලින්ම හමුවූ සිසු පිරිසට මමද අයත් වීමි. 

කෙසේ වේවා ගැටළුව තිබූයේ තවත් ප්‍රවීණ ආචාර්ය වරයෙකු මෙහි සේවය කිරීමයි. මැදිවිය ඉක්මවා තිබූ ඔහු ප්‍රදේශයේ පිළිගත් වයලීන වාදකයෙකි. මා ඔහුගේ පංතියට යොමු නොවුනේ කලින් ඔහු පිළිබදව වැඩිමනක් දැන නොසිටි නිසාය. නමුත් මේ ආචර්ය වරයා තරමක් මධුවිතට ලෝලියෙකු වූ බැවින් ඔහුගේ පන්ති පැවැත්වීමේ පිළිවලේ යම් අවුලක් විය. එනමුත් ඔහු සුපිරි වයලීන් වාදකයෙක් යන්න කිසිවිට බොරුකලේ නැත. 

කටයුතු මෙසේ වුවත් ම‍ට අපේ ගුරුතුමිය තෝරා ගැනීම පිළිබද කිසිදු ගැටලුවක් තිබුනේ නැත. ‍‍‍ අපේ ගුරුතුමියගේ අඩු සිසු පිරිසත් සමඟ අපට කටයුතු පහසු විය.

අප ආචාර්ය වරයා ගුරුතුමිය වෙත ළමුන් ඇදෙනු දැකීමට නොරිසි බව අප දැනගත්තේ පසු අවදියේය. නමුත් අප ගුරුතුමිය තරුණියක් වූ බැවින් හෝ ඇයට එබදු හිතක් නොවූ බව අපි දැන සිටියෙමු. කෙසේ හෝ කිහිපදෙනෙකු ‍වූ අප පන්තියේ පිරිස සමඟින් සංගීත කටයුතු පුහුණුව දිගටම සිදුකෙරුනේ සුපුරුදු විලසිනි. 

මෙසේ කාලය ගතවී යද්දී අප පන්තියට ගැහැණු ළමයෙකු සම්බන්ධ වූයේ අලුතින්ය. අලුත් කෙනෙකු කීවාට පැමිණි දිනයේ පටන් වයලීනයෙන් වැඩ පෙන්නන්නට ගත් තැනැත්තිය බොහෝ විට අප අභිබවන්නට උත්සාහ කළාය. හැම වාදනයකදීම කැපී පෙනෙන්නට ඈ ගත් උත්සාහය නිරුත්සාහයෙන්ම අපට අවබෝධ විය. කෙසේ නමුත් ඈට පුහුණුවෙන් ලද නිපුණතාවක් තිබුණු බව කිව යුතුය. එබැවින් ගුරුවරිගෙන් වැඩි අවස්ථා ඇයට හිමිවිය. දින කිහිපයක් අපත් සමඟ පන්තියට ආ ඇ‍යගේ පැමිණීම හිටි ගමන්ම නැවතිණි. ඇය අර ආචර්යවරයාගේ පන්තිය නියෝජනය කරන බව අපට දැනගන්නට ලැබුනේ ඒ අතරය.

ඇය ඔත්තුකාරියක් බව අප දැන ගත්තේ එවිටය. කලාවක් තුළ මා මුලින්ම ඔත්තුකාරයෙකුගේ කතාවක් අසළට සමීපවී සිටි ප්‍රථම අවස්ථාව එය විය. ඇය පැමිණ ඇත්තේ අපේ පන්තිය පිළිබද ඔත්තු සොයන්නටත් තමාගේ ගුරුවරයාගේ වැඩ අප හමුවේ පෙන්වා යන්නටත්ය. වැඩ පෙන්වීම හොදය. එහෙත් මෙබදු දේකට ඔත්තුකාරකම් කිරීම හොදද? කලාව යනු මුළාවට මගක්ද නොවන කල්හී ...

හැමදේටම මුල් වන‍ චේතනාව මෙබන්දකට නම් කෙසේවත් ශුද්ධ වූවක් විය නොහැකිය.

සරලව මේවා කොහෙත් අනන්තවත් සිදුවේ. නමුත් කොතනත් සුළු වුව මේ කැත වැඩය. සු‍ළුවෙන් මෙබදු කැත වැඩ කරන්නෝ ඒ වැඩ අත් නොහරින්නෝ නම් පසුවට කරන්නේ තම  පිළ උදෙසා ජය උදෙසා දරුණු වැරදිය. පුහුණු කරුගේ අනුදැනුමෙන්ම තහනම් ඖෂද ගෙන අනෙකා පරදවීමක් අපට අවැසිද?  බරපතළ කම තම අභිමානය උදෙසා බාලයන් බිල්ලට දෙන මේවායේ ගුරුන්ය. එවැනි ගුරුන් වෙත්නම් දෙගුරුන් එබන්දන් ගෙන් තම දූ දරුවන් රැකගත යුතු නොවේද? අහිංසකයෙක් අංගුලිමාල කෙනෙකු වූ කතාවක් මා අසා තිබේ.

එසේනම් අවසන් වන තුරු හැදින ගත නොහැකි මෙබන්දන් පිරි සමාජයේ අප එකිනෙකා අවිශ්වාස කළ යුතුද? නැත, නමුත් එකිනෙකා පිළිබද විමසිලිමත් විය ‍යුතුය. දක්ෂතාවයන් හා ආකර්ශනය පිළිබද සරල ඉරිසියා වෙන්ද ඉවත්විය යුතුය. එය සුන්දර ලෝකයට මාර්ගය නොවේද? වරද නම් බොහෝ අය කැත වැඩය දකිමින්ම ඉවසා ප්‍රතිඵලයට බැන වැදීමය.

ඩිටෙක්ටිව් විශිෂ්ඨයා(පොලිස් හොරා පොලිස්)

සුප්‍රසිද්ධ නොවූවද මගේ පියා සුපිරි වැඩ කළ පොලිස් නිළදරුවෙකි. මට ඒ අභාෂය ලැබුනේ එහෙයින්මය. 

එකල මා හුන්නේ තරුණ භටයින් පුහුණු කරන කදවුරකය. කදවුරේ කා අතරත් මා ගැන හොද ප්‍රසාදයක් තිබුනේ විවිධ කටයුතු වලදී දැක්වූ විවිධ දායකත්වයන් හේතුවෙනි.

තරුණයන් මෙන්ම තරුණියන්ද රැදී හුන් මේ කදවුරු භූමිය අක්කර ගණනකින් යුතුවිය. භූමිය දෙපාර්ශවයේ අපගේ බිලට්ටු පිහිටා තිබුණි. අප පුහුණු වූයේ ගණ සරඹ පමණක් ‍නොවේ. විවිධ විෂයන් යටතේ අපි පුහුණු වුනෙමු. ඒ කටයුතු අතරේ කදවුරු භූමිය පවිත්‍ර කිරීමේ කටයුතුද විටින් විට අපටම යෙදුනේ මෙහි ක්‍රියාත්මක කාලසටහනකට අනුවය. 

මෙදින භූමිය සුද්ධ පවිත්‍ර කිරීම අරඹා පැයක් යන්නට මත්තෙන් පිරිමි භටයින් හට කැදවුමක් ලැබුනේ තමන්ගේ බිලට්ටුව වෙත ඒකරාශී වන ලෙසයි. අපි කරමින් හුන් වැඩය පසෙක දමා වහා බිලට්ටුව ඉදිරියේ රැස් වුනෙමු.

බරපතල ප්‍රශ්නයකි. බිලට්ටුව ඇතුළත කොල්ල කෑමක් සිදුවී තිබේ. සියලු දෙනා බිලට්ටුවෙන් බැහැර වූ පසු එතුළ වූ ලොකරයක් කඩා භටයෙකුගේ වටිනා ජංගම දුරකථනයක් පැහැරගෙන තිබේ. මෙය කළේ කවරෙක්ද? සාජන් තැන, ක්‍රෝප්‍රල් තැන මෙන්ම කැප්ටන්ද පසුවූයේ කෝපයෙනි.

සියලුදෙනාටම පෙළ ගැසී පරක්ෂාවකට පෙනී සිටීමට නියෝග ලැබුණු අතර සාජන් තැන කිහිප දෙනෙකුට බිලට්ටුව පරීක්ෂා කිරීමට නියෝග කළේය. 

ඒ අතර මගේ ඔලුවේ වැඩ කරමින් තිබුනේ හොරකම පිළිබද අතීත මතකයකි. අප විද්‍යාලයේ ඉගෙනුම ලබන අවදියේ කොල්ලෙකු ‍කර තිබූ කොල්ලයකි එය. කොල්ලන් පමණක් සිටි අප පාසලේ මිනිහා කර තිබුනේ සූක්ෂ්ම හොර කමකි. පන්තියේ වැඩ කටයුත්තක් සදහා එකතුකොට තිබූ මුදලක් එය රැස්කළ සිසුවාගේ බෑගයෙන් හොරා ගත් මිනිහා වෙනම තැනක එය සඟවා තවකෙකු මත හොරකම පටවන්නට සූදානම් වූයේ ඇසින් දුටු සාක්ෂි කරුවෙකුගේ විලාසයෙන්ද පෙනී සිටිමිනි. එය අපේ වයසට වඩා තරමට වැඩි දෙයක්ද විය. චණ්ඩියෙකු මෙන්ම මැරෑටියෙකුද වූ ඔහු මෙල්ල වූයේ පොලිස් නිලධාරීන් ගෙන්වීම දක්වා පෙන්වූ ගුරුවරුන්ගේ උපක්‍රමික ප්‍රඥා රංගයට හසුවීමෙනි.

කෙසේ හෝ වේවා මේ මතකය සමඟ මට හොරා පොලිස් සෙල්ලමේ සියුම් ඥානයක්ද ඔලුවට වැටුනේ මා සැරයන් වරයාට අදහසක් දැක්වූයෙමි. මේ වන විටත් කිසිදු සාක්ෂියක් හෝ සොයා ගැනීමට නොහැකිව තිබීමේ හේතුවෙන්ම ඔහු ‍මාගේ අදහස පිළිගත්තේය.

"අපිවයි, බිලට්එකයි චෙක් කරනව කියල හොරා අනිවාර්යයෙන් දන්නව. අපි හිතන් නැත්තෙ කොතනද? හොරා හිතන්නෙ ඒ ගැන."

ඒ අනුව මොහොතකින් අපි ක්‍රියාත්මක වන්නට වූයෙමු. විශ්වාස දායී කීප දෙනා බැගින් තැන් තැන් වලට යොමු වද්දී මම තවත් සගයෙකුද සමගින් තෝරාගත් ස්ථානයක් පරීක්ෂා කරන්නට වීමි. ඒ අනුව පළමුව අප වැසිකිළි පද්ධතිය ආශ්‍රයේය. දෙවනුව ඉන් ඔබ්බේ එළිමහනේය.

පළමු ස්ථානයෙන් ලද ප්‍රතිඵලයක් නොමැති කොට අපි එළිමහනට බැස්සෙමු. මට නැවතත් යමක් මතක් විය. ඉස්කෝලේ සිද්ධියේදී හො‍රා මුදල සඟවා තිබුනේ පොල්කටුවක් මුණින් අත නවමිනි. හොරකමක් ගැන ඇසුනු විට අහුමුළු වල බලනවා මිසක එළි මහනේ හොදට පෙනෙන දකින තැනට අපේ ඇස්  නොයන බව හොරුන් දන්නවාද? ඒ නිසා සාමාන්‍ය ස්වභාවයේම තැනක හොර බඩුව තැබූ විට  හොරා එය අපට නොපෙනේ දැයි සිතනවාද?

මේ සිතිවිල්ලත් සමඟ අප සිටියේ කෙසෙල් පදුරක් අබියස යන්තම් කසළ විසිරුණු තැනකය. "මේ වගේ තැනක වුනත් නොතිබෙන්න බැරි කමක් නෑ" මම සිතට පිවිසුනු අදහස එළියට දැමීමි.

"බලමු" සගයා එතැන පිරික්සුවේය. 

"ඔය රෙදි කෑල්ල" මම කීවේ බැනියම් කැබැල්ලක් අවට දැකීමෙනි.

"මේ , බලන්න"

සැබවින්ම එතැන ජංගම දුරකතනය තිබුනේය. ඔබ විශ්වාස කරනවාද? අපට ගතවුනේ විනාඩි කීපයක්ම පමණි. කෙසෙල් පදුර අබියස යන්තම් කසළ විසිරුණු පෙදෙසේ කුඩා රෙදි කැබැල්ලක ඔතා සැක නොසිතෙන පරිදි ඔහේ දමා තබු‍නේ මේ හොර බඩුවයි. 

මම පස්වනක් ප්‍රීතියෙන් පිනා ගියෙමි. සැබවින්ම මගේ චින්තනය නිවැරදි දිශාව ඔස්සේ තිබීම ගැන මට ඇතිවූයේ ක්ෂනික ප්‍රීතියකි. අක්කර ගණනාවකින් යුතු මේ භූමියේ මා මේ ස්ථාන තෝරාගත්තේද මගේ අනුමාන ඥානයෙනි.

"කව්රුත් නම් මෙතන බලයි කියල හිතන්නෙම නැතිවයි දාල තියෙන්නේ" සගයාටද  අදහා ගත නොහැකි වූයේ අප ඉලක්කය කරා ළං වීමේ වේගය පිළිබදවයි.

"මං සාජන්ට කියන්නම්"

අපට වැරදුනේ එතැනය. හොර බඩුව සොයා ගත්බව වහා ප්‍රචාරය වුනේය. එයින් අපට හොරා අල්ලා ගැනීමට තිබූ ඉඩ මගහැරුණි.  එතැනින් ඔබ්බට කදවුරු නීතිය අනුව හොරකම පිළිබද මේජර් තැනගේ වෙනම කතාවක්ද අණක්ද විය.

දෙවනුව මට පුද්ගලිව ප්‍රශ්න කීපයක් යොමුවූයේ මගේ සගයන්ගෙන් හා අපේ සමාජ විද්‍යා ගුරු තුමාගෙනි. මෙහි අපට සමාජ විද්‍යාව ඉගැන්වීම පිණිස ගුරු තුමෙක් සිටියේය. "කොහොමද හරියටම එතැන තියෙයි කියලා හිතුවේ." ඔහු මගෙන් ඇසුවේය.

නමුත් ඔහුගේ ප්‍රශ්නය යටිපෙළේ ඇත්තේ පොලිස් හොරා ගැන හැඟීමක් බව මට දැනුණි. වදින්න ගිය දේවාලේ ඉහේ කඩා වැටෙන ලෝකයේ, ඉක්මන් වේගය මරු කැදවයි කීවාසේ, හොරාගේ චින්තනයෙන් හිතා හොරකමේ දිශාව හොයා ගත් මගේ වේගයම මා දෙස වෙනම ඇසකින් බැලීමට ඔහුව පොළඹවා ඇති අයුරු අසාධාරණද? නැත. මා පිළිබද දන්නා මුත් ඔහුගේ සමාජ විද්‍යාවට අනුව පුද්ගලයන් පිළිබද විශ්වාසය එබන්දකි. 

"තාත්තගේ පොලිස් ඉව මටත් තියෙනවා." මම සිනහවක් නැඟුවේ එබැවිනි.

"එයාලගෙ ඉස්කෝලෙත් ඔය වගේ දෙයක් වෙලා තියෙනව." සගයෙක් කීවේ මා කියා තිබූ 'අතීත මතක' කතාවට අනුවය.

පොලිස් හොරා වීමේ කතාව තවදුරටත් දුර නොගියේ මගේ ස්වභාවය කවුරුත් යන්තමින් හෝ දැන සිටි නිසාය. එබැවින් ඒ ඩිටෙක්ටිව් විශිෂ්ඨයා :) ගේ කතාව ‍අපූරු හොරා පොලිස් මතකයක් මගේ මතකයේ රන්දා ගියේ, තාත්තාගේ අතීත කතා අසා තිබූ මගේ සිතටද පොඩි ගතියක් සපයමිනි.

කුරුවල්(දත, නොදත හා රත, නොරත)

රෙද්ද ගැන කීව නිසාම මතක් වුනේ ඊලඟට කුරුවල් කමටත් රෙද්ද බලපාපු බව. ඒක වුනේ මෙහෙමයි. කාලයක් තිස්සෙ තිර රෙද්දෙන් වහල තිබ්බ නොදත යුතු දේ තිර‍ රෙද්ද කඩල දාල පෙන්නන්න ගත්තම දත කට පූට්ටු වුන සමහරුන්ගේ නොරත දේ රත් වී කුරුවල් වීමක් වුනු නිසා.

ශුද්ධ සිංහලෙන් කීවොත් රෙද්ද කඩා දැමීමෙන් හෙළුව පේන්නට පටන් ගෙන නොදත් දේ දත් උදවිය සමහරෙක් නොරත දේ රත් වී නොමග ගිය බවයි. 

දැන් මේ ශුද්ධ සිංහලය ශුද්ධ රස්තියාදුවෙන් තෝරන්නට අවසරයි.

අප අවුරුදු පහේදී උගැන්ම අරඹා පංතියෙන් පංතියට ඉහළට එන්නේ පියවරෙන් පිය‍වරය. අපිට එකේ පංතියේ සිට පසුවදාට උසස් පෙළ ලියන්නට හැකියාවක් නැත. පොඩි මොළයට ඔරොත්තු දෙන්නේ පොඩි දැනුමය. පොඩි හදවතට ඔරොත්තු දෙන්නේ ළාමක අදහස්ය. කුරුවල් වන්නේ පොඩි එකාට උසස් පෙළ ලියන්නට සිදුවී පොඩි හදවතට ජීර්ණය නොවන්නා වූ අදහස් වැටෙන්නට වූ විටය. අන්තර්ජාලේ ජංජාලේ කියන්නේ එවිටය. රූප පෙට්ටිය යකාගේ පෙට්ටියක් යැයි කියන්නේ එතැනය. එමුත් වරද පෙට්ටියේවත් ජාලයේවත් නොවේය. නිවැරදි අවංකයා(අපි වෙනුවෙන් ඔබ) කෙනෙක් නැති නිසාය. මම මගේ සිතිවිලි වලට අවංකය. නමුත් මට අන් කිසිවෙක් මාරයි(දුක නෑ) මිස දුක ඇති තත්වයේ නැත. එබැවින් මමත් ඔබත් සිටින්නා වූ ජාලයේත් රූප පෙට්ටියේත් නොදත් දේ දත් කරන්නා වූ ද නොරත් දේ රත් කරන්නා වූ ද බොහෝ දේ ඇත. ඒවා මෙහේ පොදුය. වයසකට තරතිරමකට ඇති වාහකයෝ නොවන්නෝය. එබැවින් කුරුවල් වීමට හරි පහසුය. රස්තියාදුව නොපයින් හරිම පහසුය. හැබැයි ශුද්ධයට කිසිවෙක් නැත. නමුත් ගන්ධය කියන්නට නම් අය බොහෝය.

ඔබේ රස්තියාදුවට හලෝව් කියන යුද්ධයකට ඔබ එළැඹිය යුත්තේ ඔබේ සුවයට මිස මගේ සුවයට නොවන්නේ එබැවින්ය. 

කුරුවල් ‍වූවාම රසයක් නැත. එබැවින් දත, නොදත යුතු දේ නොරත, රත වන අකාළයේ අප වෙනුවෙන් අප  වැඩ ඇරඹිය යුත්තේ සිහියෙන් බුද්ධියෙන් නොවේද? එබැවින් නිවැරදි පෝළිමේ නිවැරදිව සිටගන්නට අපට කාළය එළඹ ඇති බව තේරුම් ගත යුත්තේත් අපමය. නැතහොත් කුරුවලුන් ද අපමය, අපටමය.

රෙද්ද(රැකගන්න)

රෙද්ද ගැන කතා කරන්න තවමත් සිද්ධ වෙන්නෙ මෙහේ කව්රුත් තවම රෙදි අදින නිසා. කාලෙකට පස්සෙ අද අහන්න ලැබුන රෙදි උස්සපු කතාවක්. වැරදිවට තේරුම් ගන්න එපා මේ රෙදි උස්සල තියෙන්නෙ ගෙදරක රෙදි වැලෙන් මිසක් වෙන තැනකදි නෙවෙයි.

වට පිටාවෙ අහන්න ලැබුන මේ රෙදි උස්සපු කතාවත් එක්ක හිතුනෙ රෙද්ද මිනිස් ජීවිතේට කොතරම් බද්ධ වෙනවද කියල. කොටින් කීවොත් රෙද්ද නැත්නම් මිනිස්සු කොයි වගේ ජීවත් වේවිද?  කොච්චර දේවල් වෙනස් වේවිද? කොතරම් නම් දේවල් ආරම්භ නොවී තියේවිද? අද යුගයෙ ලොකු කර්මාන්තයක් වන රෙදිපිළි කර්මාන්තය මෙහේ කොතරම් නම් මිනිස්සුන්ගෙ ජීවිත ජීවත් කරනවද? ඒ වගේම ලෝකයෙත්. ඒ නිසා මිනිස්සු ඒ අර්ථය සළකාවත් තව දුරටත් ඇදුම් අදින්න ඕනයි කියන එක මට හිතුන :) .

කොහොම වුනත් ඇදුම නිසා ඇඟ වහගන්න වගේම අපේ සංස්කෘතියක් පිළිබිඹු කරන්නත් අපිට අවස්ථාව තියෙනවනේ. නැත්නම් හැම රටකම මිනිස්සු ගැහැණු පාටෙන් විතරක් වෙනස්ව එකම විදිහකට ඉදීවි. අනික අපි එක එක අයගෙ හිතුම් පැතුමුත් මේ ඇදුමෙන් දකින්න බැරිමද? ඒ වගේම වර්ණවත් ලොවකට පාර කැපෙන්නත් රෙද්ද හේතු වෙන්නෙ පරිසරයෙ දකින්න තියන පාට වලටත් වඩා අපේ ඇදුම් වල තියෙන පාට ගැන හිතල බැලුවමයි. 

කොහොම වුනත් තවත් ටිකක් හිතුවම මෙහේ අපේ අය නම් තව අවුරුදු සීයකට එහා වත් මේ විදිහටම ඇදුම් අදීවි කියල නම් හිතෙනව. ඒක මගේ දැක්මට අනුව නම් පැවැත්මට සුභවාදියි.

අතීතයේදී රෙද්ද හදන්න කපු කැ‍ටපු කුවේණී මිත්තණියගෙන් ආරම්භ වුනු එක් කතාවක් වගේම අනාගතේ කවද හරි දවසකත් ආපහු රෙද්ද නිසාම වෙනස්ම  අනාගතයක් ලියවෙන්නත් කටයුතු නොයෙදේවිද මෙහේ. එහෙම හිතෙන්නෙ ලෝක ධර්මතාවය කියන චක්කරේ කැරකෙනවනම් ආපහු පටන් ගත්ත තැනත් හමුනොවී තියේවියැ කියල හිතුවමයි.

නිවැරදි අවංකයා(අපි වෙනුවෙන් ඔබ)

හොරා  හොරකමට අවංක වීම, මිනී මරුවා මිනී මැරුමට අවංක වීම, දුෂකයා දුෂනයට අවංක වීම, මම මට අවංක වීමක් යනු මේ කියාගෙන ආ අර්ථයෙන් නම් "අවංක කම" සමාජයම විනාශයට යන මගක් මිස දියුණුවට යන මගක් නම් නොවේ‍.

හොර කම යනු හරි දෙයක් නොවේ. ඊට පෙළඹෙන සමාජීය කාරණා බොහෝ ‍තිබෙන්නට පිළිවන. නමුත් හොරකම සමාජයක පැවැත්මට අහිතකර දෙයකි. මම කව්ද? මගේ පැවැත්ම කෙබදුද? මගේ ජීවන රටාව කෙබදු වේවා මා මගේ ක්‍රියාවට අවංක වීම පමණක් සැබෑ අවංක කමක් වන්නේ නැත්තේ එබැවින්ය.

ජනප්‍රිය චිත්‍රපට වල මෙවැනි ජවනිකා තිබේ. යම් පුද්ගලයෙකුට වන අසාධාරණයක් කරණකොට ඒ වෙනුවෙන් අවංකව සටන් වදින වීරයා සමාජයේ බහුතරයකට හානිවන ලෙස මුත් තම සාධාරණය වෙනුවෙන් සටන් වදින්නේය. එය ඔහුගේ පවුලට සිදුවූ අසාධාරණයට සාධාරණ අවංක වීමක් වුව බහුතර සමාජයට  ඔහුගෙන් වන අසාධාරණය සාධාරණයක් වන්නේ කෙසේද?

මෙහිම අනෙක් පාර්ශවයද ජනප්‍රිය චිත්‍රපට සමහරක එන්නේය. පොදු අසාධාරණයක් වෙනුවෙන් සටන් වැද ඒ සටන හානියක් සමඟින් වුව දිනන අවස්ථාවන්ය. එහිදී අවංකත්වය ගැන කතාව කෙබදුද? සටනින් වන හානිය අසාධාරණ නොවන්නේ කෙසේද?

සැබෑවටම නිවැරදි අවංකයා කවුරුද?

මම අවංක විය යුත්තේ මගේ පුද්ගලික සිතුවිලි වලටද? මම අවංක විය යුත්තේ පොදුවේ සාධාරණ සිතිවිලි උදෙසාද?

මෙහිදී මතුවන තවත් වැදගත් කරුණකි, පුද්ගලයාගේ නැණ පමණ. එක් එක් පුද්ගලයා තම නැණ පමණින් දකින සාධාරණය, යුක්තිය එකක්මද? එය ‍හුදු භෞතික මානයෙන් පමණක් විග්‍රහ කළ හැකි එකක්ද? අප දකිනා යුක්තිය, සාධාරණය ක්‍රියාත්මක වන්නේ හුදු අපේ භෞතික ක්‍රියාවලීන් පදනම් වීමෙන් පමණද? එහි විශ්වීය සාධාරණ නියාමය කුමක්ද? සාධාරණය අපට තීරණය කළ හැකි දෙයක්ද, හුදෙක් කරුමයක්මද? නැතිනම් මේ දෙක අතමැදියෙක්ද?

මගේ ජීවිත රස්තියාදුව ශුද්ධ විය යුත්තේ ජීවිතය දැන ගැනීමටයි. ජීවිතය මටත් අනෙක් සියල්ලන්ටත් එකමය. එසේ නම් සාධාරණය, යුක්තිය උදෙසා නැණවත් භාවයකින් අවංක වීම යන්න වඩා ගැලපෙන දෙයක් ලෙසින් මට හැ‍‍‍‍‍‍‍‍ගේ. එය මගේ පැවැත්ම මෙන්ම අනෙකාගේ පැවැත්මේත් දියුණුව හා යහපත වෙනුවෙන් ඇති එකම මග නොවේද? 

දුහුවිල්ලෙන් උපන් සත්වයා දුහුවිල්ලටම පත්වන්නේ නම්, ස්වභාවධර්මට එකඟ නොවන්නා වූ අවංකත්වයේ පැවැත්ම මට වුවද මම වුවද ඉක්මන් නැවැත්මකට හේතු වනු නම් නොඅනුමානය.

මාරයි(දුක නෑ)

මිනිහෙකුට ගහනවා

පොල්ලකින් ගහනවා

බිම දාගෙන ගහනවා

අපි ෆොටෝස් අප්ලෝඩ් කරල කමෙන්ට් දෙනවා

මාරයි

ඒ ගහල තියෙන්නෙ

නිවැ‍රැද්දෙලු

දුක නෑ 

මාරයි

මිනිහෙක්ට මඩ ගහනවා

අපි කමෙන්ට් දානවා

මාරයි

හිතට ‍දැනෙනවා

වැඩේ තේරෙනවා

ඒත් මොනව කරන්නද

මාරයි

අප්ලෝඩ් කරපුවම හිත නිදහස් වෙනවා

කමෙන්ට් දාපුවම හිත නිදහස් වෙනවා

අනෙක් අයට ඒ අප්ලෝඩ් වලින් මොනව හිතුනත් දැනුනත්

ඒ ‍කමෙන්ට් වලින් මොනව තේරුම් ගත්තත් අපිට වැඩක් නෑ

කොටින්ම අපේ හිත නිදහස් කරගත්තම අපිට සනීපයිනේ

හෙන ගැහුවට මොකද අහකට

අනේ

මාරයි

දුක නෑ

- මේ මිනිස්සු, කළදකට වැඩිය මොළයක් තියන, හිතන්ඩ බැරි තරම් ලොකු හිතක් තියන, කෑමයි බීමයි ඇරුණු කොට අනේක විෂයන්ගේ කෙළපැමිණි මිනිස්සු අතරෙලු මේ දෙවල්

ඒත්..

මාරයි, දුක නෑ

පිස්සු(නැත්තේ කාට)

ගොඩක් දෙනා තම තමන්ගේ කෝන, මාන වලින් ම මැනගෙන බොහොම උජාරුවට හිතා ගන්නවා අපිට නම් පිස්සු නෑ, හැබැයි අනිත් ගොඩක් මිනිස්සුන්ට නම් පිස්සු කියලා. මේක ඇත්තද?

කායික ලෙඩ රෝග ගැන කතා කරද්දි වුනත් අපේ සාමාන්‍ය මිනුමෙන් ගත්තම ලෝකයේ නිරෝගිම පුද්ගයින් කියලා පිරිසක් ඉන්නවද? කව්රු මොන නිගමන දුන්නත් දැන් අපි රෝග කියලා නොහිතන දේ පවා අනාගත විද්‍යාවෙන් රෝග කියලා නිගමනය කරන බව නම් සහතිකයි. කොටින් කීවොත් මේ ලෝකයේ පරිපූර්ණ මිනිසුන් නෑ කයින්වත් මනසින්වත්.

ඉතින් එහෙව් ලෝකෙක හැම මිනිහටම පිස්සු කියන එකත් ටික ටික හරි තියෙන්න ඕන. එහෙම නැත්නම් සාධාරණ විදිහට හැමෝගෙම පිස්සු එක්තරා මානසික ස්වභාවයන් හැටියට ගණන් අරගෙන කාටත් පිස්සු නෑ කියන්න ඕන. එහෙම නොකියන්නේ ඇයි?

සාමාන්‍ය දිවියේ අපේ එදිනෙදා පැවැත්මට අවශ්‍ය, යෝග්‍ය මිම්මක් හදාගෙන තියෙන නිසා. තමන්ගේ කටයුතු හරියාකාරව කරගන්න පුළුවන් කායික මානසික ස්වභාවය තිබෙනවනම් සරලව ඔහු සාමාන්‍ය මිනිහෙක්. එවැනි පුද්ගලයෙක් සාමාන්‍යයෙන් නිරෝගී කෙනෙක් කියන්නේ ඒ නිසා. නමුත් මේ සාමාන්‍ය ස්වභාවයෙන් බැහැර වෙන මට්ටමේ තත්වයන් තිබෙනවා නම් ඒ තත්වයන්ගේ බරපතළකම අනුව අපි ඔහුගේ කායික හෝ මානසික රෝග නිශ්චය කරනවා. ඒ කියන්නේ මේක සාපේක්ෂ මිනුමක්. එහෙනම් එතැන සරල අදහස එදිනෙදා දි‍වියේ සාර්ථක පැවැත්මක් තිබෙනවා නම් අපි සාපේක්‍ෂව කායික නිරෝගී අය මෙන්ම පිස්සු නැති අය කියන එක. 

නමුත් කව්රුත් දන්නවා කොතරම් හොදින් ජීවත් වුනත් එක එක අය එක එක විදිහයි කියන එක. පොදු මිනිස්කම මැද, සමාජ කටයුතු තුළ ජීවත් වුනත් එකිනෙකාට වෙනස් ගති ලක්ෂන අපිට තියෙනවා. ඉතිං මේවායේ යහපත් අයහපත් ස්වභාවයන් වගේම ඒ තුළ තිබෙන අනන්‍යතාත් අපි තේරුම් ගත යුතුයි. ඒ නිසා අපිට නොගැලපුනු පමණින් තව කෙනෙකුට පිස්සු කියන්න අපිට අයිතියක් නෑ. මානසික ස්වභාවයන් කියන්නේ ඉහළ පහළ යන දෙයක්. ඒකත් ශරීරය වගේමයි. අපි ශාරීරිකව රෝගී වුන අයව ලෙඩා කියල කොන් කරන්නේ නැති ලෙසින්ම ඊට වඩා සංකීර්ණ තත්වයක් වන මානසිකව රෝගී වුන අය කොන් කරන්නත් හොද නැහැ. මොකද අපිට වඩා මානසිකව රෝගී අය ඉන්න පරිද්දෙන්ම අපට වඩා මානසිකව නිරෝගී අයත් මේ ලෝකයේ ඉන්න නිසා. 

හිතල බලන්න අනිත් මිනිස්සුන්ට සාපේක්ෂව ඔබ ඉන්නෙ කොතනද? 

එහෙම හිතනකොට අනිකාට තියෙන පිස්සුව ඔබට නැතිවුනාට ඔබට තියෙන පිස්සුව අනෙකාට නැති බවත් තේරේවි. 

එතකොට පිස්සා කව්ද? පිස්සු නැත්තේ කාටද? 

ඇත්තේ අඩු වැඩියක් පමණක් නොවේදැයි එවිට වැටහේවි.

ලස්සන කැත වැඩ(අවලස්සන හොද වැඩ)

හොද වැඩක් නම් එහි හැංඟුනු ලස්සනක් තිබෙනවාමයි. නරක වැඩක් නම් එතුළ දැවටුනු අවලස්සනක් තිබෙනවාමයි. එනමුත් ඒ මිම්ම අපට නොදැනේ නම් කිව හැක්කේ අපේ හිත හොදින් සුසර වී නොතිබෙන බවයි. එවිට අපට පෙනෙන්නේ මතුපිටින් ඇති ඔපය නම් වූ බොහොම සරල ලස්සනක්.

ඒ ලස්සනට මුවාවී කැත වැඩක් කෙරෙනවා අපට තේරෙන්නේ නැහැ. හරියට ඉස්සරහ හොදට මල් වැවූ හෝටලයක පිටිපස්සෙ ජරාවල් ගොඩගැහෙන්න අරිනවා වගේ. ඒ වගේම තමයි ඉස්සරහ මල් වැ‍වුවෙ නැතත් කුස්සිය හොද හෝටල් තියෙන්න පුළුවන්. ඒත් අපි එතනදි හොද කෑමකට ‍වඩා පළමුව දකින ඉදිරි පෙනුමට කැමති වෙනව, කෑම රස බලන්නෙ දෙවනුවට නිසා. හැබැයි අපි කවදාවත් උනන්දු වුනේ නැත්නම් හොද කෑම තියෙන්නෙ කොතනද කොයි හෝටලේද කියන එකත් අපිට දැනගන්න ලැබෙන්නෙ නැහැ. අපි හැමදාම ලස්සන නමුත් කෑම හොද නැති හෝටලෙන් කනවා.  අපිටත් පාඩුයි. අවලස්සන හෝටලේටත් පාඩුයි. බැරිවෙලා හරි අවලස්සන හෝට‍ලයෙන් කන්න උන දාට අපි රසේ වෙනස තේරුම් ගන්නවා. අවලස්සන තැන්වල හොද වැඩ ගැන දැනෙන්නෙ එවිට. 

මෙහේ නීතිය රකින නිලධාරියෙක් නීති කැඩීමකට අපට දොස් පැවරුවොත් ඒක දැකුමට අවලස්සනයිද? අතට ගත මනාවක් අරගෙන හිනා වෙලා කටවහ ගත්තොත් ඒක හොදයිද? අපිම ගතමනා දීලා අපිම අර නිලධාරීන්ට බනින්නේ නීති කඩනවා කියලා. ලස්සන කැත වැඩේ අපි කරන්නේ ඒ විදිහට‍. සමහර දොස් දැක්වීම් අවලස්සන හොද වැඩ වෙන්නෙ ඒ විදිහෙ සිද්ධි වලදි. 

ජරා ජීර්ණ වුනු පරණ වාහනයක් තීන්ත ආලේපයෙන් දිදුළවන්නට පිළිවන්. නමුත් එයින් ලස්සන පෙනුම මිස වෙන කිසිදු යහපතක් වන්නේ නැහැ. තීන්ත ආලේපය ජරා ජීර්ණ වුනු නමුත් ක්‍රියාකාරීත්වය හොද නම් එවැනි වාහනයක් වටිනවා. නමුත් ඇසට ප්‍රිය නැහැ. එහි තීන්ත ටිකක් ගෑවා නම්..තත්වය ආපහු වෙනස් වෙයි. හේතුව කොතරම් හොද වුනත් ලස්සන නැත්නම් සිත් ගන්නා සුළුබව අඩුවෙන්නෙ පුළුවන්. මිනිස් හිතේ හැටි එහෙමයි.

එබැවින් ලස්සන වීම වැදගත්, හැබැයි හොද වැඩක් සදහා. අකමැත්තෙන් වුනත් හොද වැඩක් සදහා ටිකක් අවලස්සන වෙන්න වුනත් කමක් නැහැ. මොකද පෙනුම කොහොම වුනත් වැඩය හොද නම් ප්‍රතිඵලද හොදම වන නිසා. නමුත් කැත වැඩ ලස්සන කිරීම නම් විනාශයට හේතුවක්. වැඩේ ලස්සන වුනත් ප්‍රතිඵලයෙන් වෙන්නෙ අයහපතක් ම නිසා. ඒ වැඩ අවලස්සනටම වෙනවා නම් හොදයි. 

එනිසා අවලස්සන හොද වැඩ ලස්සන කරන්න වගේම ලස්සනට කරන කැත වැඩවල අවලස්සන පෙන්නන්නත් අපි කාටත් යුතුකමක් තිබෙන්නේ මේ සමාජය කියන්නේ අපේම එකතුවක් වන නිසාමයි.

නිතර දකින කුකුළ් කරමළ්(ගෙදර මිදුලේ සවාරියක්)

    

                                   

ඉස්පිරිතාලය(චින්තන විප්ලවය)

සියලු දනා සුවපත් වෙත්වා.

ලංකාවේ චින්තන විප්ලවයක් පටන් ගන්න හොදම තැන ආණ්ඩුවෙ ඉස්පිරිතාලෙ. නේවාසික අය හැරුණු කොට කාර්ය මණ්ඩලය වගේම උදේම ඕපීඩී එකට එන ලෙඩ්ඩුත් විශේෂයෙන්ම අපේ රටේ පවතින දහම්රාගයේ පිහිටෙන්  හොදටම සසර දුක වටහා ගෙනයි ඉන්නෙ. ඒ අයගෙ යටි හිත් වල මානුෂික ගුණාංග පිරිල. හැබැයි මේ සේරම තුණ්ඩු දීල බෙහෙත් ගන්න පෝළිම් වෙලා ඉන්න තත්පරෙන් තත්පරේ ඇස් පනාපිටම බිද වැටෙනව.

අපි හොද වීර්යක් තියෙන රටක මිනිස්සු. හැබැයි ඒ වීර්ය හරි විදිහට පණ ගන්වල හොද වේගයකට ගන්න බැරි වුනොත්, අපි තරම් නිවට වෙන තවත් පිරිසක් ඉන්නවද කියල හොයන්න ලෝකයේ සමීක්ෂනයක් කරන්නත් වෙයි.

මා ගාව තිබුණු නූල් පන්දුවක කෙළවර හොයාගන්න මට ගොඩක් දුක් විදින්න සිද්ද වුනා. හේතුව නූල් බෝලෙ දිගහැරිල අවුල් වෙලයි තිබුනෙ. හැබැයි කෙළවර හොයා ගත්තම ඒක දිගහැරගන්න මට පහසු වුනා.

අපේ මිනිස්සුන්ට ලෙඩ නෑ. ඒත් හිත් වලින් ලෙඩ වුනාම ආයේ ගොඩ එන එක ලේසි නෑ. තවම මෙහේ ගොඩක් අය දුක්වෙන්නෙ ගතේ ලෙඩ ගැන විතරයි. තව දශක දෙක තුනකින් මෙහේ අතගහන්න වෙන්නෙ අපි ආදර්ශ ගන්න ගොඩක් තැන්වල තියෙන විදිහටම හිතේ ලෙඩ වලට. දැන් පටන් ගෙන තියෙන්නෙ ඒකෙ ආරම්භය. ගත ලෙඩ කරවල පටන් ගන්න මේ ලෙඩේ හෙට වෙනකොට හිතට දැනේවි. 

ඒක නිසා ඉස්පිරිතාලෙට යන්න, ගෙදර ඇවිත් හිතන්න ඊලඟට නැවතෙන්නෙ කොතනද කියලා?

පරම ලාභය ආරෝග්‍යද, පරම ධනය සතුටද, ඒක ලැබෙන්නෙ කොහොමද, ඒ ටික හිතුවොත් හරි උත්තරය හොයාගන්න පුළුවන් වෙයි.

උපාය(1/1000)

කුකුළු පැටව් දෙදෙනෙක් මිදුලේ කතා කරමින් හුන්නෝය.

1000- මගේ පරපුර උගැන්මට ම උපන් පරපුරකි. එබැවින් මගේ අධ්‍යාපනය දහසකුත් ප්‍රශ්න නැගීමට අවශ්‍ය දැනුම සම්පාදනය කර ගැනීමයි. ඔබේ අදහස කුමක්ද?

1-මගේ පරපුරේ අය සේවකයෝය. සැම ප්‍රශ්නයකටම ප්‍රායෝගික විසදුම් සොයන්නට ඇත්තේ අපටයි. එනිසා මා සොයන්නේ දහසකුත් ප්‍රශ්න විසදන ක්‍රමයකි. මගේ අදහස ඒකයි?

1000- අනතුරකදී ඇතිවන දහසකුත් ප්‍රශ්න ගැන ඔබ දන්නවාද?

1-මා හිතුවේ දහසකුත් ප්‍රශ්න වලට මේ මොහොතේ දිය හැකි පිළියම, හැකිනම් දුවගොස් සැඟවෙන්න දැන්ම.(කුකුල් පැටවා අවසන් වචන කීපය කීවේ දිව යන ගමන්මය. නමුත් අවසනාවකට දැනුමැති කුකුල් පැටවා සිතන්නටත් පෙර ඌ ඉහළට එසවුනේ එකවර පහත් වූ උකුස්සාගේ දඬු අඬුවක් බදු පාද යුග්මයේ සිර වෙමිනි.)

වැරදි හා මිනිස් ගතිය(මෝඩ කමෙන් මිදීම)

මිනිස් ගතිය වැරදි කිරීමද? 

එහෙම දෙයක් කතාවට කීවාට එහෙමම කිව හැකියයි මම නම් නොසිතමි. නමුත් වැරදි කිරීම නොව වැරදි සිදුවීම මිනිස් ගතියක් විය හැකිය. එය මිනිස් මෙන්ම සත්ව ගතියක්ද වනු ඇත. නමුත් මිනිසාට තව පියවරක් ඉදිරියට තැබිය හැක. එනම් වරදක් සිදුවූවා යැයි හදුනාගත්තේ නම් හැබෑවටම එය පිළි ගැනීමයි. මිනිස් ගතියක් යැයි කටපුරා කිව හැක්කේ නම් එබන්දකි. එහි අදහස මිනිස් ගතිය යනු වැරදි කිරීම නොව වැරැද්ද පිළිගැනීම යන්නයි. 

වරද පිළිගැනීම පමණක් ප්‍රමාණවත්ද?

වරදක් සිදුවූ බව තේරුම් ගත් විය නිවැරදි වීමට මිනිසෙකුට ‍ඕනෑ තරම් අවකාශ ඇත. එහිදී නිවැරදි වීමක් සිදු නොවන්නේ නම් එතැන ඇත්තේ කපටි කමකි. වරද පිළිගෙන ඇත්තේ ජාම බේරා ගැනීමටය. එවිට ඔහු හෝ ඇය අයත් ව‍න්නේ දැන දැන වැරදි කරන ගනයටය.

සිදුකළ යුත්තේ පසුතැවීමද?

පසුතැවෙමින් හිටියාට අත්වන ඵලක් නැත. සිදුවූ වරද පිළිගෙන එය නිවරද කර ගත හැකිනම් එතැන ඇති වන්නේ පසුතැවීමක් නොව ඉදිරි ගමනකි. වැරැද්දෙන් ඉගෙන ගන්නවා යනු එයයි. මිනිසුන් මෝඩකමෙන් මිදෙන්නේ එවිටයි.

වැරදි ගැන කිය කියා, වැරදි කරුවන්ට දොස් නැගමින් හිදීමම ඵලක් ‍ඇති දෙයක් නොවේ. වැරැද්ද ගැන විචාරිය යුත්තේ වැරැද්ද හදුනා ගැනීමට මිස, එය නිවරද කර ගැනීමට මිස අන් කුමකටද? දියුණුව හෝ පරිහානිය ඒ මත රැදෙනු ඇත.

කුරුටු ගීය

මම කියවමින් සිටි පොතෙන් දෙනෙත් මෑත් කර එපිට බැලීමි. නෙත් රැදවෙන්නේ එක එල්ලේ ඈතින් පෙනෙන කදු ගැටයේය. පැහැදිලි අහසේ ඈතින් පෙනෙන කදු ශිඛරය එදා සේම අදද මා සිත අවදි කරවන්නේ අපූරු කුහුලකිනි. මම පුටුවේ සැහැල්ලුවට දිග ඇදුනෙමි. 

සෙමෙන් නෙත් පියවෙත්ම අදුර සිදලන හිරු රැස් කැටිත්තක් සේ කුහුල සිදන රැස් දහරක් සිත තුළට එබෙන්නේ පුංචි කවුළුවක් තුළින් මගේ මතකය අතීතයට යවමිනි. මම උපැස් යුවල ගලවා පොත මතින් තැබීමි. සැබවින්ම මගේ දෙනෙත බොදවිය. සිතිවිලි අර කවුළුවෙන්ම ගලා එයි. එදා මොහොතක සිනහවක් ගෙන දුන් ඒ කතාව අද මට අතැඹුලක් ව ඇති සැටි.

අර කවුළුව තුළින් මා අතීතයට පිය මනින්නට වූයෙමි. ඈතින් පෙනෙන කදු ශිඛරයේ මුදුනට පහළින් තියුණුව පෙනෙනුයේ කුඩා දොරකි. ඈතට මුත් පැහැදිලිව පෙනෙන ඒ කුඩා දොර දිස්වූයේ ගුහා කටක් පරිද්දෙනි. හැමදා දකින මෙදසුන අවුරුදු පනහකට පෙර කොලු ගැටයෙකු වූ මගේ සිතේ නිරන්තර දල්වා තිබුනේ නොසන්සිදුනු කුහුලකි. දිනක් එහි කූටප්‍රාප්තිය එළඹියේය. මා මිතුරෝ ‍දෙදෙනෙක් අප නිවසට පැමිණියේ එහි ප්‍රතිඵල වශයෙනි. නිවසේ මුව දොර පිහිටි කදු ශිඛරය තරණය කිරීම අපේ දිනයේ අභියෝගය විය.

දුටු මතින්ම කන්ද මුදුනට පහළින් පෙනෙන්නා වූ ගුහා කටක් බදු විවරය මා මිතුරන්ගේද සිත් කුහුලින් ‍පුරවා තිබිණි. උදෑසණ තේ පානයෙන් අනතුරුව අප තිදෙනාගේ ගමන ආරම්භ විය. අපි ගමන් කළෙමු. කදු මුදුන දිශා කොට වැටුනා වූ අඩි පාර ඔස්සේ ගමන් ගතිමු. නිරන්තර මිනිස් පාද ස්පර්ශ නොකරන බව කියා පෑ මේ අඩි පාරේ ඉදිරියට යත්ම අපට බාධක බොහෝ විය. කටු පදුරු, වල් පදුරු අප දෙපය විටින් විට බදා වැළද අප පොළොවට පහත් කෙරෙව්වෝය. අපි ඒ පදුරු ඇද කඩා අපේ ගමන ඉක්මන් කළෙමු. නමුත් එය පහසු දෙයක් නම් නොවීය. එන්ට එන්ටම අඩි පාර පාරකට වඩා මං සළකුණු වලට පමණක් සීමා වන බැව් පෙනුනි. කුහුලත් එනිසාම ඇතිවූ දිරියත් නිසා කුමන බාධාකයකටත් අප අභිබවා යෑමට අපි ඉඩ නොදුන්නෙමු. කටු පදුරු වලින් දෙපය සීරී යද්දී අපි අපේ අවසාන ඉලක්කය පෙනෙන මානයට පැමිණියෙමු. 

 

වැලක එල්ලී යාම කොතරම් අපහසුද, වැලකින් වැලකට මාරු වීම ඊටත් වඩා අපහසුය. එක් වැලක දැඩි වීරියෙන් යුතුව එල්ලී ආ අපට දැන් සිදුවී තිබෙන්නේ වැලකින් වැලකට මාරුවීමටයි. ගුහා කට ඇත්තේ අපට ‍‍වඩා අඩි පහළොවක් පමණ සීග්‍ර නැග්මකට ඉහළින්ය. මෙතරම් අපහසුවක් විද මෙතනට පැමිණි අප කෙසේ නම් සටන අතහැර පලා යන්නද? අපි අභියෝගය බාර ගත්තෙමු. පස් කණ්ඩිය බදා වැළද ගත් අප එකිනෙකා බැගින් ඉහළට යන්නට කළ උත්සාහය අතිශය ත්‍රාස ජනක විය. යන්තම් පය ගසා ගත හැකි කණ්ඩියේ පොඩි කඩතොළු වලට පය රිංගවා කණ්ඩිය මත ඇති වල් පදුරු වල ශක්තියෙන් ඒවායේ එල්ලෙමින් ඉහළ නැගෙන්නට අපි දැරූ උත්සාහය කෙළවරක් නොවීය. ඒ හැම මොහොතකම අපේ උත්සාහයේ නෙත් තුළ දැල්වුනේ ගුහාවේ නිධානයකි. ඒ ව‍යසේ ස්වභාවයට මෙන් අප කා තුළත් නිධානය නම් අලුත් දේ සොයා අත්පත් කර ගැනීමේ උවමනාව දැඩිව විය. 

දහදියෙන් සිරුරු තෙත් කළ ව්‍යායාමයෙන් පැයකට පසු හති හලමින් ගුහා කට අභිමුව සිටින්නට අපි සමර්ථ වීමු. බිම වැතිරී විඩා නිවා ගතිමු. කටෙන් එබෙනා විට ගුහාව තරමක් අදුරුය. ඈත සිටන් බලනා කළ වුව ගුහාවේ කටක් පෙනෙන්නේ එය  ගොඩනැංවීමක් නිසාය. මිනිස් දෑතකින් බැදුනු ගඩොලින් ගුහාවේ කට දොරක් සේ නිමවා තිබිණි. එය පහත සිට බැලූවෙකු දකින තරමට මේ නිරාවරණ පරිසරයේ තියුණුව දිස්වන්නේ එනිසා බව අපට පසක් විය. කටින් එබුනු අපි හිමින් සීරුවේ වට පිටට දෑස් යොමු කළේ මිනිස් දෑතකින් නිමවුනු මේ ගුහා කුටියේ කිසිවකු ලැගුම් ගෙන සිටීමක් ගැන අපට ඉවෙන් මෙන් හැඟුණු නිසාය. දෙවනුව සතා සර්පයා ගැන නිරන්තරයෙන් මෙබදු අදුරේ ඇතිවන බිය නිසා අපි ප්‍රවේශමෙන් අඩි තබන්නට වීමු. ගුහාවේ ද්වාරය අසළින් මෑත් වත්ම අපගේ සෙවණැලි ඡායා ඇදෙන තරමේ ආලෝකයක් කුටිය තුළට වැටුනේය. 

"මොකුත් නෑ" අපේ කෙනෙක් කීවේය.

"ආපහු යමුද? මම ඇසුවේ ගුහා කුටියේ ඒ මේ අත සැළකිය යුතු වේලාවක් පියවර නැගීමෙන් අනතුරුවයි. 

"අර, බිත්තියේ මොකක්ද ලියලා" ‍ප්‍රොෆෙස යන අන්වර්ථයෙන් හැදින්වුනු අනෙක් මිතුරාගේ දෑසට යමක් හසුවී තිබුනේය.

අපි හිස් පහත් කරගනිමින් එතැනට ළං වුනෙමු. මෙය එතරමට ලොකු ගුහාවක් නොවූ බැවින් එකිනෙකා හැපෙන තරමේ සමීපයක සිට ලියා තිබූ දේ අඩ අදුරේ කියවන්නට උත්සාහ කළෙමු. තියුණු දෑස් තිබූ අපට අදුරේ වුව ඒ ගල මත හුණු ගලකින් අසීරුවෙන් කුරුටු කළ අකුරු ගලපන්නට අවසන හැකිවිය. ප්‍රොෆෙස ඒ පද වලට සෙමෙන් හඬ මුසු කළේය. 

 

බොහෝ දුක් විදවමින

ඇයිද ආවේ ඉතින

මොකුත් නෑ දැන් දකින

තේරුනා හිස් බවම

නොතේරී ඒ බැව් මෙහෙ ආමි. තේරුම් ගත් බැවින් මෙලෙස ලිවීමි.

 

 

නිමි

දැන දැන වැරදි කරන්නෝ(නිවරද බර දැන උස්සන්)

මිනිස් සමාජයේ බොහෝ දෙනෙක් වැරදි කරන්නෝය. ඒවා සාධාරණීකරණය කරන්නෝය. 

මේ සදහා හේතු ව‍ශයෙන් හලෝව් රස්ටා දකින්නා වූ කරුණු දෙකකි. එකක් කපටි කමය. අනෙක මෝඩ කමය. තවත් ආකාරයකින් කීවොත්: දන්නා බව වැඩි කමය. නැත්නම් නොදන්නා කමටය.

විපරමෙන් අපේ සමාජය දෙස බැලීමේදී පෙනෙන්නේ මේ කොට්ටාශ දෙකම බහුල වශයෙන් සිටින බවය. 

සමහරු දන්නා බව සිතා සිටියාට කරන කියන දෙයින් පෙනෙන්නේ නොදන්නා බවයි. තවත් සමහරු නොදන්නා බව පෙන්නුවාට කරන කියන දෙයින් නම් පෙනෙන්නේ ඔවුන් නොදන්නවා යන්න නොවේ.

සමාජයට ප්‍රබලම විනය කටින්නේ මේ දැන දැන වැරදි කරන්නන්ය. ඔවුන්ගේ කපටිකම් සමාජය පිරිහෙලන්නට කෙළින්ම දායක වන්නේය. පැවැත්ම සදහා උචිතයෙකු වීම උදෙසා කරන සටන සාධාරණ කරගන්නට කියන්නේ කපටිකමෙන්, වංචාවෙන් නොවේ. සැබෑ විග්‍රහයක් මතිනි. මේ විග්‍රහය දැන දැනත් තමන්ගේ සටන කූටත්වයෙන් සාධාරණීකරණය කරන්නා නිවටයෙකි. එහි සරල අදහස දැන දැන වැරදි කරන්නේ නිවටයින් බවයි. එබැවින් ඔවුන්ට කිසිදු සමාවක් නැත. යම් දිනෙක තමන්ගේ හෘද සාක්ෂිය හමුවේ දැවෙන්නට සිදුවීම ඒකාන්තය. එහි දින වකවානු දැන ගැනීම ඔවුන්ටම මිසක් අපට අයත් කාරියක් නොවේ. (නමුත් සරල අනාවැකිය නම් මරණයේදී ඔවුන්ට ඒ පිළිබද හොදින්ම දැනෙනු ඇත යන්නයි.)

එහෙනම් නොදැන වැරදි කිරීම සාධාරණද?

නැත. නමුත් සත්‍ය දැන ගන්නා තෙක් ඔවුන්ට සමාවක් ඇත. ඉන් ඔබ්බේ ඔවුන්ද දන්නා අය වීම නිසා එතැන් සිට වැරදි කරන්නේ නම් දැන දැන වැරදි කිරීමේ වරදට ඔවුන්ටද සමාවක් නැත.

වැරැද්ද මොකද්ද?

හැම වැරැද්දකටම පිළිතුරු ඇති අද සමාජයේ කෝකත් සාධාරණීකරනය කරන්නේ ඉතා පහසුවෙනි. බොහෝ දෙනාගේ ඇස් පනාපිටම බලවන්තයින් කරන අපරාධ ඉතාම සුළු වැරදි සේ මෙහේ බොහෝ තැන්වල සාධාරණීකරනය වන්නේ එබැවිනි. මෙහිදී අපට කළ හැක්කේ කුමක්ද? කළ හැක්කක් ඇත. 

එනම් එබදු බලවන්තයින් වේවා, කුල වන්තයින් වේවා, දැන දැන වැරදි කරන්නන් ප්‍රතික්ෂේප කිරීමය. එම ප්‍රතික්ෂේප කිරීම ගෙදර සිට කරන්නක් පමණක් නොව ඔවුන් ඉදිරියේ වුව කෙලින් කීමට තරම් ශක්තියක් ඇති කර ගැනීමය. එවැනි කෙලින් සිට ගත හැකි කී දෙනෙක් අද මෙහේ සිටිත්ද? මේ කියන්නේ වෛර හිතකින් බුම්මාගෙන හිදීමක් ගැන නොවේ. ආවේගය වේගයක් බවට පත් කරගෙන ඉන් ශක්තියක් උපදවා ගෙන නැගී සිටීමක් ගැනය. මෙය සපුරාම කළ හැක්කකි. 

පළමුව ඔබ නිවැරදි කෙනෙකු වීම මෙහි පළමු අවශ්‍යතාවයයි. ඔබ නිවැරදි නම් බොහෝ දෙනා කියවන "බලවතුන් හමුවේ මරණ බය දැනීම" ඔබට විහිළුවක් පමණක් වනු ඇත. අද සමාජයේ ප්‍රසිද්ධ ජඩ දේසපාලුවන් හමුවේ තමන්ම ගස් බැදෙන නිවටුන් බිහි වන්නේ කලිසමේ මුත්‍රා යන මේ මරණ බය නිසාය. 

මිනිහෙකු මැරෙන්නේ එක් වරකි. නිවටයා හැම නිවට කමකදීම මැරි මැරී උපදින්නේය. අද ලංකාවට ආවේගයෙන් නොව හැබෑ වේගයකින් ක්‍රියා කරන තරුණ පරපුරක් ඇවැසිය. නමුත් ප්‍රශ්නය, අපේ පරපුරේ බොහෝ දෙනාට ඕනෑ වී ඇත්තේ දැන හෝ නොදැනම අනුන් විසින් පුම්බන නිවටයින් වීමට මිස තමන් විසින්ම ශක්තිමත් කරගන්නා මස්පිඩු දැරීම නොවේ. මේ කි‍යුවේ බොඩිබිල්ඩින් ගැන නොවේ. එහි වරදක් නැත. හැබැයි චින්තනයෙන් ශක්තිමත් නැති එකා ගතින් කොපමණ සවිමත් වූවත් වැඩක් නැත. 

එබැවින් තරුණයන්ට සැබෑ හෙටකට නම් මෙහේ, පණ ඇතිව නැගිටියව් ආවේගෙන් නොව වේගයෙන්.

දන්නවා කියා හිතන බොහෝ දේ නැවතත් හිතා බලපල්ලා ඇත්තටම කොච්චරක් දන්නවාද කියා. 

නොදන්නවා කියා හිතන බොහෝ දේ නැවතත් හිතා බලපල්ලා ඇත්තටම කොච්චරක් නොදන්නවාද කියා.

එතකොට නුඹලාට ඇත්තටම හමුවේවි, දන්නා දේ තුළ හැංඟුනු නොදන්නා දේත්   නොදන්නා දේ තුළ හැංඟුනු දන්නා දේත් - උඹලා ශක්තිමත් වෙන්නෙ ඇත්ත තේරුම් ගත් දාට විතරයි. 

එතකම්: කොච්චර උඩ ගියත් සද්දයක් නැති පුස් අහස් කූරු විතරයි නුඹලා...

වෙනස(පරංගියා කෝට්ටේ ගිය පාර දිගේ)

- සරල ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා, අහන්නද?   ශාරීරික පිළිකා සොයාගන්න පුළුවන්, මානසික පිළිකා සොයාගන්න පුළුවන්ද? 

ඔයාට පිස්සුද අනේ, මොන සරල ප්‍රශ්නයක්ද? ඕක. හරිම බරපතළ ප්‍රශ්නයක් නේ. අපිට උගන්නලත් නෑ. විෂය නිර්දේශ වල තිබුනෙත් නෑ. ඒක නිසා කියන්න දන්නෙ නෑ‍. බටහිරින් ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ කරලා ඒක හොයාගෙන, පිළියම් කියා දුන්නොත් අපි දන්නවා. ඒ ගොල්ලො කිව්ව දාට අපි ඒ ගැන කතා කරමු.

- හැබැයි, සමහර විට දහමේ මේ ගැන සදහන් වෙලා ඇතිනේද?

අපේ දහම පතුරු ගහල හොයන්න බලන්න අපිට උවමනාවක් නෑ අනේ. මොකද දහම අපේනේ. ඒක හරි වටිනවා. ඒක හින්ද ඒක ආරක්ෂා කරගෙන ඉන්නවා, වෙන මොනවද? ඒක අපිට ගෞරවයක්නේ. ඒ මදෑ.

අපිට හැම දේම බටහිර විද්‍යාත්මක චින්තනයෙන්ම විග්‍රහ වුනහම ඒක පිළිගන්න පුළුවන්. එතකම් බෑනේ, ඒක හරි නෑ වගේ නේද. අපිට දැනෙන හැගෙන දේට වඩා සුදු මහත්තුරු අපිට තාමත් විශ්වාසයි. ඒ ගොල්ලො අන්තර් ජාලෙටවත් තොරතුරු මුදා හැරියමයි  ඒක අපේ ඔලුවට වදින්නෙ. ආර්ථ්කයත් එක්ක එකහෙලාම බද්ද වෙන්නෙ නැත්නම් මොන දැනුම වුනත් අපිට ඵලක් නෑ. විද්‍යාත්මක විග්‍රහය මාකට් එකට සම්බන්ධයි. දහම මාකට් එකට කෙළින්ම ගැලපෙන්නෙ නෑ. ඒක නිසා අපි විද්‍යාත්මක ක්‍රමයට කැමතියි. ලෝක විනාශයක් ගැන උනත් මාකට් වෙන තත්වෙ කතා කරන්න අපි කැමති ඒකයි. වෙනස් වෙන ලෝකයක් ගැන කියන දහමෙන් ඒ ටික තේරුම් ගන්න තරමට අපි සරල බුද්ධිමතුන් නොවේ. මාන්නාධික, පණ්ඩිතවාදී උගතුන් සහ උජාරු කාරයෝ. ඒ නිසා ඒකට ගැඹුරු විග්‍රහයක් ඕනෑ. හැබැයි කොච්චර ගැඹුරට ගියත් ආපහු කතාව නවතින්නෙ සරල තැනක. බටහිරට නම් මේක යම් පමණකට සාධාරණයි. ඔවුන්ගේ දහමත් විද්‍යාවත් පැති දෙකක ලෙස සරලව විග්‍රහ වෙන නිසා. අනික ඔවුන්ගේ විද්‍යාව එහි ක්‍රියාකාරකම් තුළ ප්‍රබලයි. නමුත් විද්‍යාවටත් එහා ගිය දැනුම් පද්ධතියක් ඇති දහමක් පවතින අපේ රටේ, ඒ දහම අදහනවා යැයි කියන බහුතරයා විද්‍යාවට වඩා ඒ දහම විනිවිද දකින්නට සමත් නොවන්නේ ඇයි? වෙනස කියා ඔවුන් හිතන විද්‍යාත්මක විග්‍රහය අපට පස්සෙන් තිබෙන දෙයක් බව ඔවුන්ට නොපෙනෙන්නේ ඇයි?

විද්‍යාත්මක විග්‍රහයේ දැනුම, සතුට හොදය. හැබැයි අප අපේ අතීත මුත්තාගෙන් පළමුව උගත යුතුය. සරලත්වය ආදර්ශයට ගත යුතුය. එවිට අපේ දහමේ විද්‍යා ඥානයේ ගැඹුර දැක ගැනීමට පෙර මගක් සැකසෙනු ඇත. කුමන හෝ ගැජට්ටුවකට විජට්ටුවකට විද්‍යාත්මක විග්‍රහයන් දීමේදී, අපේ සුවය සතුට වෙනුවෙන් ඒවා භාවිතයේදී,  මේ මිහිතලයට හෝ ජීවි අංශුවකට හානියක් කරන්නට ඔබට අයිතියක් නැත. මටද අයිතියක් නැත.

ඇත්තේ භාවිතාවට අයිතියක් පමණි. සතුට ලැබිය යුත්තේ නිසි මාර්ගයේ වන්නේ එබැවිනි. එවිට සතුටත්, භාවිතාවත්, සාධාරණය. යුත්ති සහගතය. අන්තගාමී නොවිය යුතු මනුසතාගේ දහම නම් එයයි.  එය නිසි නොවන හැම තැනදීම ඔබ සමස්ථ සමාජය වෙත නව ප්‍රශ්න නිර්මාණයට කිනම් ආකාරයෙන් හෝ දායක වන්නෙකි.  තම පැවත්ම උදෙසා සංස්කෘතික පරි‍සරයේදී උචිතයෙක් වනවා යනු සාධාරණ සටනකින් විය යුතුය. ස්වභාවික පරිසරයේදී සටන සාමාන්‍යයෙන් අසාධාරණ ලෙස සැකසී ඇති වුවත් එබදු අසාධාරණ අයුක්ති සහගත සටනකින් ජය ගන්නවා යනු මිනිසෙකුට නම් තරම් නොවේ. එබන්දන් තමන් විසින් තමන්ට සුදුසු නාමය සොයා ගත යුතුය. (මේ කියන්නේ සටන සාධාරණ, යුක්ති සහගත එකක් කර ගත යුතු බවයි.)

මිනිසා මෙය තමා ප්‍රධාන කොට ඇති තමන්ගේ ලෝකයක් යැයි සිතනවා නම් තමා සාධාරණ හා අන්‍යන් වෙනුවෙන් යුක්ති යුක්ත මිනිහෙක් විය යුතුය. හොද පාරි‍‍භෝගිකයෙක් වනවා පමණක් නොව හොද මිනිසෙක් වීම යනු නූතනයේ හොදම වෙනසයි.

 

 නමුත්, ‍‍මේ කියනා දේ ‍බොහෝ කොට බොහෝ දනාට නොහැගෙන්නේ ඇයි? එකම තැනකට පාරවල් කීපයක් තැනිය යුත‍්තේ එනිසාය. 

 

වචන වලින් කතා කිරීම මේ තාක්ෂණයත් සමග වෙනස් වනවා. ඒ කිව්වේ කියන, ලියන එකේ සාමාන්‍ය ස්වරූපය ගැන. එතුල සන්නිවේදනයේදී වෙන සියුම් වෙනස් කම කාලයාගේ ඇවෑමෙන් දැ‍වැන්ත වෙනවා. එතකොට අපිට දෙවිදිහක් දැනෙන්න ගන්නවා. 

වචන ගැන සංසන්දනයක් කරන්න වෙන්නෙ එතනදි. මොකද සංසන්දනයකට අඩුම තරමේ ද්විත්වයක් තියෙන්‍න ඕන නිසා. එක චිත්‍රයක් විතරක් නම් තියෙන්නෙ. ඒකෙ ලස්සන ගැන මිම්මක් නෑ. නමුත් දෙකක් තියනවනම් එකකට සාපේක්ෂව අනික ගැන කියන්න පුළුවන්. 

අද අපි භාෂාවේ ව්‍යාකරණ රකින්නෙ නැත්තෙ ඇයි, විභාග ඇරුනාම. අක්ෂර වින්‍යාසය අපි ගණනකට ගන්නෙ නැත්තෙ ඇයි, විභාග හැරුනාම. තාක්ෂනික මෙවලම් තුළදි නම් යම් අපහසුතා වෙන්න පුළුවන්. නමුත් ප්‍රධාන ම දේ ඒක නොවෙයි. අපේ යුගයෙ ඒක ලොකු අවශ්‍යතාවයක් නොවන හින්දයි. කොටින්ම කියනවානම් හර බර විදිහට ලියන කියන එක ගොඩක් දෙනාට තේරෙන්නෙ නැහැ. ඒක කියවීම වෙහෙසකර බව සමහරු කියනවා. ඒකට හේතු ගණනාවක් තියෙන්නත් පුළුවන්. නිරෝගී මිනිස්සු රෝගී වුනේ ආහාර පාන, පරිසරය එන්න එන්නම විෂ වෙන නිසා වගේම නරක පුරුදු නිසා. වචන රෝගී වුනේ කොහොමද කියල සිතා බලන්න නම් දැන් ප්‍රමාදයි.

වචන මැරිලා ඉවරයි. මැරිලා යයි කීවේ ඒවාට පණ තිබූ නිසා. මැරුණු වචන වලින් දැනෙන්නේ මිය ගිය ජීවියෙකුගේ නිසල දේහයක ඇති හිස් බවක්. ඒත් අපිට කතා කරන්නට, අදහස් හුවමාරු කරන්නට වචන ඕන නිසා අපි තවමත් කතා කරනවා. කොතරම් කතා කරත් මැරුණු වචන වලට පණ දෙන්න දැන් බැහැ. ඒ අතර පෙති වලින් දුවන මිනිසුන් අ‍තරේ නිරෝගී මිනිස්සුත් ඉන්නා පරිද්දෙන්, භාෂාව නොමැරුනු තැන් නැතුවාත් නොවෙයි. නමුත් ඒ භාෂාවෙන් ගනුදෙනු කළ හැක්කේ එබදු පිරිසකටම පමණයි. අනෙක් අයට එම භාෂාව නොතේරෙනවා නම්? මේ කියන්නෙ සමාජයේ සාමාන්‍ය මිනිස්සු ගැන, අපි‍ වගේ. අපි ජීවත් වෙන්නෙ සාමාන්‍ය ‍‍පරිසරයෙ. සාමාන්‍ය සංස්කෘතිය තුළ. (මේ කියන්නෙ සාමාන්‍ය මිනිහාගේ, සාමාන්‍ය භාෂා භාවිත ඥානය ගැන)

ඉතිං මේ හැම දෙයක්ම තවත් එක් විෂයක් පමණක් වෙද්දී මිනිස්සු ඒ සබ්ජෙක්ට් ගැන කතා කරනවා. ආපහු ලෝකෙ ආපස්සට යනවාද කියා හිතෙන්නත් දේවල් තියෙනවා. ගෝත්‍රික යුගයට වඩා වෙනස් විදිහට කනවා, බොනවා, ජොලි කරනවා කියන සංකල්ප ආපහු කරළියට ඇවිත්. මෙහේ අපි කන්ට, බොන්ට, ජොලි කරන්ට තවත් අලුත් ක්‍රමවේද ගවේෂණේ කරනවා. වෙනසක් හොයනවා. අපි මෙහෙයවනවාට වඩා අපිව මෙහෙයවෙනවා නොදැනම.

 වෙනසක් කියන්නේ මොකක්ද?

කකුල් දෙකෙන් ඇවිදිනවා වෙනුවට අත් දෙකෙන් ඇවිදින එක වෙනසක්. ඒත් ඒක සැමවිට සැමතැන හා එදිනෙදා ප්‍රායෝගික නැහැ. නමුත් ප්‍රජාව වඩාත් ඇදී යන්නේ එහෙම දේකට. සංකල්ප මිසක් එහි හරය ගැන බිංදු මාත්‍රයක් වැටහීමක් නෑ. ප්‍රධානම කරුණ තේරෙන්නෙ නැති එක. ඒ කියන්නෙ දැනෙන්නෙත් නෑ. තමන්ට තේරෙන්නෙ නෑ කියල තමන්ට දැනෙන්නෙ නැති කොට ලැජ්ජාව, බය නොවේ කිසිම සීමා මායිමක් නෑ. ‍එහෙම මායිම් ගැන දැනෙන්නෙත් නෑ. එච්චරකට ශද්දකෝෂ වලින් දුන්නු වචන අර්ථ වල අපේ මොළ හිරවෙලා. යාන්ත්‍රීකරණය වෙලා. දැනුමෙන්ම ලෝක‍ය විග්‍රහ කරගන්නට ගොසින් සාමාන්‍ය සංවේදී කම, සරල උපක්‍රම දැනෙන්නේ නැතිව ගොහින්. වෝල්ට් තිස්තුන්දාහෙ කරන්ට් එක වැදුන මිනිහට බැටරි කරන්ට් එකක් දැනෙන්න තරම් දෙයක් ඉතුරුවෙයිද? දැන් හොද පදමට කරන්ට් එක වැදිලා ඉවරයි. ඒක පේනවා, දැනෙනවා. දැන් මේ කරන්ට් එක වැදුන මිනිහට වෙනසක් දැනෙන්න කියලා වතුර ගහනවා. කලන්තෙ හැදුනු මිනිහට වතුර ගැහුවට කරන්ට් වැදුනු මිනිහට වතුර ගැහුවොත් මොකද වෙන්නේ? අද සමාජයේ හරයක් නැති වෙනස ඒකයි.

මේව ගැන සැබෑ මිනිස්සු හැටියට දැනෙන පිරිසක් ඉන්නවා. නමුත් ඔවුන් නිහඩවම යටපත්වෙලා. ඒකත් කලියුගයේ හැටි. දොස් කීමක් ‍කියා දෙයක් නැහැ. නමුත් උත්සාහය කියා දෙයක් අවැසියි වෙනසකට.

හැබැයි තේරුම් ගන්න ඕන දෙයක් තියෙනවා. නිහඩවෙලා ඉන්න මේ ඇත්තම මනුස්සයෝ කවද හරි දවසක ඇත්තටම අවදිවෙනවා. එදාට මේ නිහඩකමේ පාලුව නැතිව යයි. මනුස්සයින්ගේ හදවතේ ඇතුළෙන් ඇත්තටම ඇහෙන කුණු හරුප නොවූ අදහස් එතකොට දකින්න පුලුවන් වෙයි. ටික කාලයකට හරි ආපහු මාකට් නැති මනුස්ස කමක් යන්තම් හරි දැනේවි.

එතකොට වෙනස වචනවලින් තොරව දැනෙන්න, ආපහු හිතන්න ඉඩක් ඉතුරුවෙයි.  

මොනවද මුත්තේ..(මුත්තාගෙන් ඉගෙන ගන්න)

අපේ මුත්තා මා දන්නා ආදිතමයාය‍. ඔහු හොද පුද්ගලයෙක් යැයි මා කියන්නේ ඔහු අප වෙනුවෙන් වැඩක් කළ නිසාය. 

"මොනවද මුත්තේ මොකද කරන්නේ, මොකටද ඔබ ඔය බිම හාරන්නේ" මා මුත්තාගෙන් ඇසුවේ නොදන්නා කමටය. 

මුත්තා මට කීවේ, අප වෙනුවෙන් අඹ ඇටයක් හිටවන්නට බිම හාරන බවය. එදා‍ මෙන්ම අදටත් මට මුත්තාගේ ඒ ළෙංගතු කමේ ගැඹුර සිතාගත හැකිය.

ඒ ටික කීමෙන් පසු මට ප්‍රශ්න දෙකක් අසන්නට අවැසිය. තුන්වෙනි ප්‍රශ්නයක් ඇතත් එයට කන් දෙන්නට කෙනෙකු නොමැති බව දන්නා බැවින් එය අසා ඵලක් නැත. මෙසේ ප්‍රශ්න නැගීමට මට සදාචාරාත්මක අයිතියක් ඇත්තේ යැයි පොඩි අවදියේ සිට වැඩිහිටියන්ට බෙහෙවින් ගරුකළ අයෙකු වූ මම සිතන්නෙමි.

මේ ප්‍රශ්න මම මගේ ගෙදර උදවියගෙන් පළමුව අසා ඇත්තෙමි. දැන් මට මෙය අසන්නට ඕනෑ අපේ සමාජයේ පොදු වියත් වැඩිහිටියාගෙනි.

1. මුත්තාගෙන් පසු පරම්පරාවේ අපේ ආච්චී වෙතය, පළමු පැනය - ආදරණීය ආච්චියේ  මුත්තා හිටවූ අඹ ඇටය වෙනුවෙන් ඔබ කළේ කුමක්ද?

2. ආච්චීගෙන් පසු පරම්පරාවේ අපේ තාත්තා වෙතය, දෙවන පැනය - ඔබ ඔබේ සීයා හිටවූ අඹ ඇටය වෙනුවෙන් කළේ කුමක්ද?

 තෙවන ප්‍රශ්නය අපේ පොදු අයියාගෙනි, නමුත් මිනිහාට ප්‍රශ්නේ වත් තේරෙනවාද සැක සහිතය. එබැවින් අසන්නේ නැත.

ඉතිහාසයේ අප පැරැන්නන්ගේ සරල ජීවන රටාවට පින්සිදු වන්නට තවමත් අපි ඒ අඹ ගහෙන් ඵල ලබන්නෙමු. කාළයක් ගහේ ඵල භුක්ති වින්දෙමු. ආච්චීගේ පරම්පරාව මා දන්නා පරිදි මේ ඵල කුළුදුලේම භුක්ති විදි අයයි. තාත්තලා ගහ හිටවූ මිනිසා ගැන නොදැනම හෝ දැන හෝ එහි ඵල භුක්ති විද තිබේ. අපේ අයියාද වයසට යමින් තිබූ ගහට ගොඩවී හෝ එක දෙක හෝ ඵල භුක්ති විද තිබේ. දැන් ගහ මැරිලාය. මුත්තාගෙන් පසු කව්රුත් අඹ කෑවා මිස අනාගත පරපුරට එක ගසක් වවන්නට හිතුවේ නැත. අනෙකුත් වැඩ එච්චරටම වැඩිවූ නිසා ඒ යුතුකම අමතක වී ගියාසේය. අනාගත පරපුරට ගස් නගින්නටත්, ගෙඩි කඩන්නටත් කියා දුන්නා මිසක බොහෝ දෙනා ගස් හිටවීමක් ගැන හිතුවේම නැත. එනිසාම අද බොහෝ දනා අඹ ගස වන්නේ අඹ පැළයයැයි නොදන්නෝය‍. අඹ පැළය වන්නේ අඹ ඇටයයැයි නොදන්නෝය. 

එනිසාම තියරියෙන් පිට මුත්තාගේ ගස් වැවීම යටපත් වී ගියේය. 

මුත්තා ඇන්දේ අමුඩයය. ඔහු නූගත් සාමාන්‍ය කෙනෙකි. ප්‍රශ්නය ගොඩක්ම තිබුනේ එතන විය හැකිය.

ඉස්කො‍්ලෙන් - පන්තියට - ගෙදරට - ජීවිතයේ මේවා දැනෙන්නේම නැත. ඊට ඉඩක් නැත. ඇත්තේ නම් ඒ ගැන කතා විතරය. දෙසුම් විතරය. එපමණකටම වේලාව නැත. අපි එවැනි දිවියක උරුම ලද්දේ අපේ ක්‍රම වේද වලට පින් සිදු වන්නටය. 

මුත්තාගේ වගාව බලමින් අපි වීදි සරන්නෙමු. ඉදිරි පැවැත්මක් ගැන මුත්තා සේ සිතන්නට අපට උවමනා නැත. එසේ සිතෙන්නේද නැත්තේ අප සිතන්නට පුරුදු කොට ඇති ක්‍රමයේ පිහිටෙන්ය‍. මුත්තා තරමට අපි තුළ නිස්සරණ අධ්‍යාසයක් නැත. එහෙව් අධ්‍යාසයක් ගැන ‍දැන හෝ නොදැන මුත්තා කළ දේ දැන උගත් අපට කරන්නට වේලාවක් නැත. අපි බිසී වෙමු.

දැනෙන හැගෙන සරල චින්ත‍නයේ තිබූ වටිනාකම දැන් හැගෙන්නේම, දැනෙන්නේම නැත. මුත්තා අමුඩය ගසා ගත් බටහිරයෙකු වූවා නම් හැබෑටම අපි අද අමුඩ ගසා අනාගත පරපුරටත් අමුඩ ගස්සවා ඔය තියරියද ඒ වටිනාකමෙන්ම පවත්වා ගන්න බව නම් සහතිකය. 

මන්ද අපිට අපි ෂුවර් නැත. අපි කිව්වේ අපේ කියා අපි හිතන දේය. එය කතාවට පූචානමට පමණක්මය. අපිට අපේ දෙයක් නැත. අපි කතා කරන‍්නේ ඉන්දියාවේ ජාතික හැගීම ගැනය. මා දන්නා තරමින් කෘෂිකර්මාන්තය කීවාට හරියට ඒකවත්, ඉන් ඔබ්බේ ඉදිකටුවක් වත් නූතනයේදී අප හදනවාද? මුත්තාගේ අඹ ඇටයේ පිහිටෙන් එයට පින්දෙමින් හිදින්නේ නූතන අප්‍රාණිකත්වය වසා ගැනීමටද? කොයි පාලකයාත් එකය. උන්ට ශක්තියක් නැත්තේ ආපහු අමුඩ ගැසීමටය. හැබැයි ඒ අමුඩය. හෙලුවට උඩින් ගහන්ට ශක්තිය තිබීම අවැසිය. එනම් හැබෑ කැපවීමකට ප්‍රවේශයයි. මේ කලියුගයේ එහෙම දෙයක් කරන්නට හයියක් ඇතැයි බලාපොරොත්තු වීම හිතලුවක්ම සේ හැගෙන්නේ දකින පෙනෙන දේ අනුවය. ගැජට්ටු, විජට්ටු ලො‍්කේ කාටත් ඕනෑවට හරි එපාවට හරි ඕනෑ ඒවාමය. ඒවාද ආනයනය කෙරෙන දේය. අපි හොද පාරිභෝගිකයන්ය. වෙන්නේ මොනවාදැයි දන්නේ නැති සේම, මොනවා උනත් ම‍ට නොවේ නම් කම් නැතිද? ඉදින් වෙන මොනවාද? ඇතිදේ කකා බලා ඉන්නවා මිස..

වගකියන්නේ කව්ද?

ආච්චීට සහ තාත්තාට වුනු වැරැද්ද  නිවරද කර ගැනීම සදහා දැන් හෝ ඇත්ත කතාවට අවකාශ ඇත. හිතට එන දේ කීවාට තවම මා පොඩි එකෙක්ය. එනිසා නුඹලා කොන්ද කෙළින් කොට ගෙන දැන්වත් වරද නිවරද උදෙසා කතා කළ යුතුය.

මට කිව හැක්කේ නම් මෙපමණයි,

කරව් හැම දෙනාටම හැකි හැකි දෙයක් මේ වෙනුවෙන් නිවැරදිවත්, සාධාරණවත්.. එපමණයි සැනහීමට හැකි ‍එකම දේ මතුවට තෙපිට..

ඉන්ටමිෂන් -(මිෂන් අතහැර පුරන පර්මිෂන් පාරමිතාව)

"දියව් දියව්, අපිට දියව්" මම කෑ ගැසීමි. දින කීපයකින් උත්ඝෝෂණ රට පුරා දියත් විය. 

"සාකච්ඡාවකට එන්න" ‍එතුමා අපට ආරාධනා කළේය.

"වැඩක් ඇති දේකට මහන්සි වෙන්න" සාකච්ඡාව අවසන එතුමා මගේ පිටට තට්ටුවක් දැමුවේ ලෙංගතු කමකිනි.

"මම දිනනවා" නින්දට පෙර මගේ සිත දිගු කල්පනාවක ගැලී ගියේය. සතියකින් පසු මැතිවරණය එළැඹුණි.

"ජයවේවා" මම කෑගැසීමි. දින කිහිපයකින් ඡන්දය නිමා වූයේය.

 

"හෙට එන්ඩ, අද මේ වැඩේ කරන්ඩ පුළුවන්කමක් නෑ." මම ඔහුට කීවෙමි. හෙතෙම මගේ මුහුණ බැලුවේ කෝපයෙනි. 

"ඊළඟ" ඔහු කිසිවක් කියන්නට පෙර මම පෝළිමේ ඊළඟට සිටි තැනැත්තාගේ මුහුණ වෙත හැරුනෙමි.

"හෙට දින මට නිවාඩුවක් අවැසිය" මම ආයතන ප්‍රධානියාට දීම සදහා ලියුමක් සැකසුවෙමි.

"අපේ රට කියන්නෙ තවමත් සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටක්" පොඩිඑකා ඇසූ ප්‍රශ්නයට පිළිතුරක් දුන් මම තේ කෝප්පය තොලගාමින් පුවත්පතේ සිරස් තල වලට නෙත් යොමු කළෙමි.

"පාටියක් දාන්නම ඕනේ මේක සමරන්න" නිවාඩුවෙන් පසු දිනයේ මට නොනිල රාජකාරි බහුල වූයේය.

 

මෙලෙසින්ම සුපුරුදු ජීවිතය දිනෙන් දින ගලා යන්නේය. 

මම අලුත් ආලේපනයක් අත්හදා බැලුවෙමි. දැන් හිසකේ ප්‍රශ්නයත් බොහෝ දුරට විසදිලාය. 

ජීවිතයට සතුට මෝදු වන්නේ ටිකෙන් ටිකය. ඉදිරියේ ඇති විදෙස් සවාරියේ අසුනක් දැනටමත් මට වෙන්වී ඇත. කාළයක් මහන්සි වූ මිෂන් එකේ ප්‍රතිඵල අපතේ ගොස් නැති බව දැක මම සතුටු වීමි. 

සහකාරධූරයෙන් භාරකාරත්වයට පැමිණෙන දින මගේ දරුමුණුබුරන්ට හොද කලක් උදා වනු ඒකාන්තය.

 

ඉන්ටමිෂන්..

හරුපයේ තෙවැනි අර්ථයෙන් රස්ටාගේ ආවේගයේ සිට හලෝව්ගේ වේගය වෙත ගෙන යා යුතු ජීවිත නොහොත් නව ලොව ජීවිතය වෙනුවෙන් අවබෝධ කළ යුතු හලෝව් රස්ටාගේ යථාර්තවාදී හරුපය

"රස්ට්  ට්‍රස්ට්  විතවුට්  කොස්ට්   විත්   මාෆියා"

  මේ හරුපයේ තේරුම් මේ ආකාරය.

-වටිනා කමෙන් තොර රස්තියාදු විශ්වාසයෙන් යුතු මාෆියාව 

-රස්තියාදු විශ්වාසයෙන් ගෙන් තොර වටිනාකමෙන් යුතු මාෆියාව

 මේ හරුපය සමාජයේදී දැක විද ඇති රස්තියාදුවන් මෙහි සැබෑ අර්ථය 1ද 2ද වෙනකක්ද යනු වටහා ගත නොහී රස්තියාදුවෙන්ම ජීවිතයේ විනාශ මුඛය දකින්නේය.

ඔබ දන්නවාද?

ඔබට මේ හරුපය තේරෙනවාද?

-පළමු වැනි අර්ථය ගනිමු.  එයත් හරිය, 

-දෙවැනි අර්ථය ගනිමු. එයත් හරිය, 

මෙයට තවත් අර්ථ නැතැයි කිව හැකිද? නොහැක.

නමුත් කිව යුතු දෙය නම් මෙහි අර්ථය රැදෙන්නේ ඒ අර්ථ වලටත් ඔ‍බ්බෙහි ඇති  තෙවැනි තැනක බවය. එනම් යථාර්තයේය.

අර්ථය රැදෙන්නේ කියන්නාගේ අදහසත් ග්‍රාහකයාගේ අදහසත් එකට ගැටෙන්නා වූ තැන නොවේද? එතැනදී වන පැහැදිලි කිරීම හරහා අර්ථය ගලපන්නට හැකිවන්නේය. එතකොට අර්ථය රැදී ඇත්තේ වචනාර්ථයේ නොව හඟන හැඟුමේ නොවේද? යථාර්තය නොහොත් හැම දෙයකටම ඇති තෙවැනි අර්ථය එයයි. එනම් අප විග්‍රහ කරන ඕනෑම දෙයක සැබෑ අර්ථය රැදෙන්නේ යම් සන්ධිස්ථානයකය. එනම් එකඟතාවයකය. එතැනින් එහාට කතාවක් නැත.

අද සමාජයේ සිදු වන්නේ කුමක්ද? දෙසන්නා හා ග්‍රාහකයා අතර ඇති එකඟතාවය කෙබදුද?

නිසි කොට ස්වරාජ්ජයේ පැවැත්ම ඇත්තා තමාගේ රට ‍රාජ්ජයත් නිසි පැවැත්මේ දකින්නට රිසිය. නමුත් රට යනු මගේ බූදලයක් නොවේ. මගේ රට යැයි කියූවාට එය අප සියල්ලන්ගේය. ඉදින් මේ රාජ්ජේ නිසි කොට පැවැත්මක් නොදකින සද ඒ පිළිබද විග්‍රහ හුදු හරුප වන සද ඒ හරුපද පෙර ලෙසින් අර්ථ විග්‍රහ කොට ගන්නට නොසමත් සද මා කියන්නා වූ සාමාන්‍ය මිනිහාට ඇති වන්නේ ආවේගයකි.

 මේ කියන්නේ සාමාන්‍ය සමාජයේ, සාමාන්‍ය ජීවිතයක් හිමි, මොළයත්, හදවතත් හොදින් ක්‍රියා කරන එ නිසාම යමක් වැටහෙන හුදී සාමාන්‍ය මිනිසා ගැනය. මේ ගණයට අයත් තරුණයා මෙහිදී විශේෂිතය.

ඉදින් මේ මිනිසා ආවේගය හුදු ආවේගය ලෙසින් පිට කරන්නට පටන් ගතහොත් ‍එතෙක් හොදින් තිබූ ඔහුගේ පැවැත්මත් එතැන් සිට ඇද වැටෙනුයේ විනාශ මුඛයටයි. නමුත් මේ ආවේගය කරණ කොට වේගයක් උපදවා ගත හැකි නම්,..

දියුණුවට වේගයක් අවැසිය. තවමත් රටටත් බොහෝ දනාටත් නැත්තේ මේ වේගයයි. අප එක තැනක බොහෝ වෙලාවක් නිශ්ඵලව ලතවන්නේ මේ වේගය නොමැති නිසාය.  සියල්ලක් අපතේ යන්නේ මේ වේගය නොමැති නිසාය. වේගය අප හදුනාගෙන නැත්තේ හුදෙක්ම පෙර කියූ තේරුම් කරගත නොහැකි දේ තුළ ජනිත වෙන ආවේගය නිසාය. එනිසාම නිවැරදි වේගයක් ගන්නටත් ආවේගයෙන් මිදෙන්නටත් අපට හැකියාවක් නැත. බොහෝ දෙනා මෙතැනදී කරන්නේ තමන් හිතන දේ නිවැරදි යැයි සිතීම විනා විග්‍රහය තුළ රස්තියාදු ගසා සැබෑ තෙවැනි විග්‍රහයට යාම නොවේ. එබැවින් ‍ක්ෂනික පිළියම ආවේගයයි, අනතුරුව ස්ට්‍රෙස් සදහා පෙත්තයි.

අපේ වේගය පටන් ගන්නේ ආවේගයෙනි. ආවේගය පාලනය කරගන්නට උගත්තා එහි වේගයෙන් වැඩ ගන්නට සමතෙකුද වේ. 

රස්ට ජීවිතයේ දී බොහෝ විට බොහෝ තැන උපදින්නේ ආවේගයයි. 

ආවේගය හෙනයක් බදුය. හෙනයකින් වැඩ සිද්ධවන අවස්ථාවන්ද නැතුවා නොවේ. යම් යම් සාරවත්‍ දේ පොළවට පොහොර කරන්නට හෙනය සමත්ය. එලෙසින්ම හෙනයකින් සිදුවන විනා‍ශයක්ද ආපසු හැරවිය නොහැකි තරමේ එකකි. එහෙත් මේ හෙනයේ ධාරාව ක්‍රමානුකූලව හසුරුවා විදුලි ධාරාවක් බවට පරිවර්තනය කරගන්නට හැකි නම් එය සපුරාම සඵල කාරියකි.

ඉදින් ක්‍රියාවට ගත යුතු මේ සත්‍ය හේතුවෙන්, නිරන්තර ගහන්නට වෙන රස්තියාදුවේදී උපදින නොයෙක් ආවේග ඉවසීමෙන් ශුද්ධ කොට නිසි වේගයක් බවට පත්කොට ගෙන එයින් වැඩගන්නට මා සමීකරණයක් හදා ගත්තෙමි.

ඒ මෙසේය,

හලෝව්ගේ වේගය = රස්ටාගේ ආවේගය + ඉවසීම  

හලෝව්ගේ වේගය යනු ජීවිත ගමනට ලබා ගත හැකි ශුද්ධ වේගයකි. රස්තියාදුවේ ආවේගය ඉවසීමෙන් දරා ගත්විට ගතට සිතට ලැබෙන පන්නරය එයයි.

ඉදින් මේ වේගය සිතට යෙදූ කල වේගවත්ව ක්‍රියා කරන්නට ලැබෙන බවත් ඒ වේගවත් ක්‍රියාත්මක වීම අධිවේගී සමාජයේ පීඩනයෙන් තොරව සැහැල්ලුවෙන් වේගවත් විය හැක සාර්ථක මගක් බවත් මම අත්දැකීමෙන් පසක් කර ගත්තෙමි. 

රස්ටාගේ ආවේගය ඉවසීම මතින් හලෝව්ගේ වේගය බවට පත්වී හලෝව් රස්ටාගේ හිතට වේගය සැප‍යෙන්නේ එපරිද්දෙනි. 

මෙහි ඉවසීම යනු ‍නිහඩ බවම නොවේ. අනවශ්‍ය විට කතා නොකර සිටීමයි. නිසි විට කතා කිරීමයි.‍ මෙහි වේගය යනු ඉක්මන්කමම නොවේ. අනවශ්‍ය විට ඉක්මන් නොවී සිටීමයි. අවශ්‍ය විට ඉක්මන් වීමයි. 

එබැවින් හලෝව්ගේ වේගය තුළ ත්වරණ මෙන්ම මන්දනත් ඇති බව දත යුතුය. එය සිදුවන්නේ යොදන බලය නොහොත් ආවේගය ඉවසීම නම් පාලකය හරහා අප අතට ගතහොත් පමණක් වන බවද තේරුම් ගත යුතුය. අපට අවශ්‍ය පරිදි බලය යොදමින් ගමනේ බාධක ජය ගැනීමට වේගයේ අඩු වැඩිය නිසි විට භාවිත කළ හැක්කේ එවිටය.  සාර්ථක ජීවිතයකට අවශ්‍ය එය නොවේද?

හේ.

කෙහෙරැල්ලෙ

දැඟලිල්ලෙ

සුළැඟිල්ලෙ 

දැවටුනා

 

නෙත් ඇතුළෙ 

සිත පතුළෙ 

මොනවදෝ 

ලියවුනා

 

නොසිතාද

නොපතාද

කාළයක් 

ගතකළා

 

හැදිනගනු

නොහැකිවද

හද තලා

දුර ගියා 

 

එක් දිනක් 

තව දිනක්

දස වසක්

ගත වුනත්

 

තවම ඇයි 

මතකයේ 

රැන්දුනේ 

ඔය ලෙසින් ?

ඈ..

කෙහෙරැල‍්ලෙ

දැඟලිල්ලෙ

සුළැගිල්ලෙ

හිත දැවටුනා

නෙත් ඇතුළෙ

සිත පතුලෙ

මො‍නවදෝ

ලියවුනා

නොසිතූ 

නොපැතූ

කාලයක් 

ගතවුනා

හැදින ගත

නොහැකි සිත

අපව

දුරකට කලා                                               

එක් දිනක්

තව දිනක්

දස වස ක්

ගත වුනත්

                                                            තවම ඇයි 

මතකයේ  

රැන්දිලා 

මේ ලෙසින්

රස්ටාගේ ස්වරාජ්ජය සිහිනය

මෙය හැබෑ නොවන්නට දකින හීනයක් නොවේ. 

හැබෑවන්නට හැමදා පතන හීනයකි.

හිතින් ගතින් නන්නත්තාරව රස්තියාදු ගසමින් ස්වරාජ්ජයක් ගැන දොඩවන දාහක් දෙනා දැක මා කල්පනා කලේ ඒ කන්දත් අපේ තමයි මේ කන්දත් අපේ තමයි කියන්නට පෙර මගේ ගතයි හිතයි මගේමයි කියල හොද සිහියෙන් යුතුව කියන්න අපට දැන් පුලුවන්ද කියන එකයි.

හිසේ ඉහළම කේශයේ සිට පයේ පහළම ස්ථානය දක්වා කවුරුන් හෝ අප වෙනුවෙන් වග කියන්නට සූදානම්. පූර්ණ විකල්ප රක්ෂනාවරණයක් ගෙන ඒ වෙනුවෙන් සල්ලි ගෙවා හිටියානම් මදෑ. එතකොට ස්වරාජ්ජය හරුපයක්ද? 

මට නම් මේ රස්තියාදුවෙන් මිදී මියෙනකම් මගේ ගතේ හා හිතේ රජා වන්නට ඇවැසිය. එවිට මා මගේ ස්වරාජ්ජයේය. එහි පාලනය කෙසේ වෙතත් පැවැත්ම උදෙසා යහ යාමනයක් කරගන්නටවත් හැකිනම්..

මට මගේ ස්වරාජ්යක් නැතිව වෙනකක් ගැන කවර කතා. ගතත් හිතත් රැකගන්නට බැරි මිනිහා තමන්ගේ රාජ්ජයක හිමිකරුවෙකු වන්නේ කෙසේද? ඔහුට දකින්නට වන්නේ ස්වරාජ්ජය සිහිනයක් නොව පරරාජ්ජය හීනයකි. තමන්ගේ සවියෙන් නොව අනුන්ගේ දහදිය කදුලින් යැපෙන එබන්දෝ ස්වරාජ්ජය හි‍මියෝ නොව, ස්වරාජ්ජය ලේබල් අලවාගත් පරරාජ්ජය හොරුන් පමණක්මය.

එබැවින් මගේ ස්වරාජ්ජය මට වේවා.. ඒ ස්වරාජ්ජයේ මිනිහෙක් වෙන්ට ඉතිං මට අවසරද? 

අවසරයි මට,

හලෝව් රස්ටා වටහාගත් කලාව

මුදල් හම්බ කරන්නට කලාවක් තිබෙන බව සැබෑය. එය හම්බ කිරීමේ කලාවයි. එහි රසවිදින්නට දෙයක් ඇත්තේ මුදලාලිලාට පමණයි.‍ ඉන් ඔබ්බේ සාමාන්‍ය මිනිහා රස විදින්නට රුචි සැබෑ කලාවයි. (මේ ඒ ගැන හලෝව් රස්ටා කියන කතාවයි.)

මිනිසුන්‍ උදෙසා කළ යුතු කලාව මුදල් උදෙසා කරන්නට යෑමෙන් අත් වන විනාශය කෙබදුද යන්නට හොදම උදාහරණ අද මෙහේ ඇත.

මිනිසුන් අතරින් ‍කිසිවක් නොදන්නා අයෙකු සේ ඇවිද යද්දී දැනෙන්නේ ඔවුන්ගේ මොට කළ ඒ රසඥානයේ දුගදයි. කොතරම් සුවද විලවුන් ගැල්වුවද ඒ දුගද මැකිය නොහේ. වරද කාගේද?

සංවේදී භාවයන් මොට කළ මිනිසුන්ගේ හදවත් අක්‍රීය වී මොළ පමණක් ක්‍රියාවේය. ඉදිරියට යන හැම පියවරකදීම පසුපසට පියවර කීපයක් තැබිය යුත්තේ මේ පිළිබද විමසුමටයි. නැතහොත් මේ වේගයේ ඔරොත්තු නොදෙන සීමාවේදී නොසි‍තන වේගයේ කැරකී මිනිසා මත් වන්නේ සදා වල්මත් වෙමිනි. 

සාම්ප්‍රදායිකත්වය මුල් කොට ගත් බොරුවෙන් තොරව ගත්විට නූතන ගමක කලාවක් වෙත්ද? 

ඥානනය උදෙසා කලාව මෙහේ අද තහනම්ද? ඒ උදෙසා ඉඩක් වෙත්ද? 

සමහර කලාවන් තුළ පරිවර්තන, අනුවර්තන වලින්ම යැපෙන්නට උත්සාහ ගන්නා නූත‍නයේ අනාගතයට යා හැකි ස්වතන්ත්‍ර නිර්මාණයන් වෙනුවෙන් කොතරම් ඉඩක්  මෙහේ ඇතිද? 

ඒ පිළිබද උනන්දුවක් ඇත්තේ කාටද?

ඔහේ කරන්නක් හෝ පණ්ඩිත ඇකඩමික් ආඩම්බරයේ හුදු තමන්ගේ අය පිම්බීම හැර මෙහේ රස්ටාව තුළ මතුවෙන සැබෑ කලාවකට ඉඩක් වෙත්ද? 

පරණ කලා කෘති හැර නූතන මානවයින් වෙනුවෙන් බිහිවෙන සැබෑම අලුත් අර්ථ දැක්වීම් වලට මෙහේ ඇති විචාර මොනවාද?

සරලවම මෙහේ නූතනය හා මුසුවිය යුතු කලාව පිළිබද හැඟීමක් කිසිවෙකුටත් නැති. ඇත්නම් ඒ බටහිර මත ඔස්සේ විග්‍රහයන්ට යන එහේ දේ මෙහේ කරන්නට උත්සාහ දරන්නන් පමණි. මෙහේ අලුත් යමක් නැත්නම් එහිත් වරදක් නැත. 

අපේ රට යනුද අපිට දැනෙන හුළගේ සිට ‍කොයි රටකත් මෙන් අනන්‍ය ලක්ෂන ඇත්තකි. ඒ ලක්ෂණයන් හා බැදෙමින් අපේ නූතන මිනිසාගේ ඥානනය උදෙසා කලාව යනු වෙනත්ම විධික්‍රම තුළ මතුවෙන්නක් විය යුතුය. එය හුදු අතීතය හෝ සම්ප්‍රදාය මතම පදනම් වෙන්නක් නොවේ. අතිශය සියුම් භාව විග්‍රහයන් තුළ නූතන අපේ මිනිසාගේ මනස ස්පර්ශ කරන්නක් විය යුතුය.  ඒ මනස හදුනාගෙන ඇත්තේ කව්ද? එයට මගක් වෙත්ද?

අද මෙහේ රසවින්දනය යනු බොරුවකි. රස විදින්නේ  තමන් නොව තමන්ගේ නොදන්නා කම හෝ නොතේරුම් කමයි. මෙයට පැහැදිලි වචනය මුළාවයි. රස විදීමක් නොව මුළාවීම රසය ලෙස ගන්නෝ බොහෝය. නිර්මාණ කරන්නෝ බොහොමයක් සේම රස විදින්නන් බොහොමයක්ද මුළාවේම තවත් විදීමට මං සොයති. එය සැබවින්ම විදීමක් නොව විදවීමට මං තනා ගැනීමක් බව ‍ඔවුහු නොදනිති. මුළාවේ ස්වභාවය එබදුය.

සරලවම ගත් විට නිර්මාණයක් යනු පූර්ණ සත්‍යක් නොවේ. නමුත් එතුළ සත්‍ය අන්තර්ගත විය යුතුය. ඒ සත්‍යයේ නිරූපණයන් උදෙසා නිර්මාණකරුවා විචක්ෂන විය යුතුය. එනම් තියුණු මෙන්ම සංවේදී විය යුතුය. සංවේදී විය යුත්තේද මුදලට නොවේ. සරලම වුව නිර්මාණයේ ගුණය දැකිය හැකි වන්නේ එය මිනිසුන් උදෙසා නිර්මාණය කරන විටය. මුදල් උදෙසා නිර්මාණ කරන විට මතුවන්නේ මුළා‍වන් බලගැන්වීමේ නිර්මාණ කරුවෙකි.

කලාව යනු මුළාවට මගක් නොවේ. කලා රසය තුළ ගැලෙමින්ම කෙනෙකු මුළාවට පත්වීම වෙනමම දෙයකි. එහි වරද පුද්ගලයාගේ මිස නිර්මාණයේ නොවේ. 

නමුත් මුදල මූලික කොට අඥ්+ඥානනය වෙත නිර්මාණ බිහි කිරීමේ ප්‍රතිඵලය සුළු පටු නැත. අප සිනාසී සැහැල්ලුවෙන් විදිනා ඒ මුළාවේ වන්දිය අනාගත පරපුර වෙත ගෙවීමට සිදුවන හෙට දිනයේ දී එහි බරපතළ කම නම් කාටත් දැනෙනු ඇත.

කලාවෙන් හම්බ කළ යුතුය. නිර්මාණකරුවාගේ ගිණුම තරවන විට රසවිදින්නාගේ ගිණුම හිස් වෙයි නම් එය සැබෑ ප්‍රශ්නයකි. නිර්මාණකරුවාගේ ගිණුම තරවන විට රසවිදින්නාගේ ගිණුමත් තර වෙනවානම් එහි ප්‍රශ්නයක් නැත. නමුත් ඒ ගිණුම් මුදල් අවලංගු කාසි නම්.. කිසිවෙකුටත් එයින් ඵල නොවනු ඇත.

හලෝව් රස්ටා වටහා ගත් මුළාව

මුළාව යනු විනාශයයි. ඒ විනාශය පේන මානයේ නැතිනම් නොපෙනෙන මානයේදී නියත උරුමයකි. මුළාවෙන් ඥානනයක් නැත. විනාශයට හේතුව එයයි.

මුළාවට වැටෙන්නේ කැමැත්තෙන් නොව නොදැනමය. හරියටම බොරුවලකට වැටෙනා පරිද්දෙනි.

ඇත්ත සොයන්නට, සොයා දැනගන්නට උවමනා නැති බොහෝ දනා මහත් විනෝදයෙන් මුළාවේ මග රස්තියාදු ගසන්නේ අන්‍යන්ටද ආඩම්බර පෙන්වමිනි. ගෙදර රූපවාහිනියේ සිට අපි සන්නිවේදනය කරගන්නා බොහෝ තැන් වල මුළාව දො‍්රේ ගලන්නේ කිසිදු බාධාවක් නොමැතිවය. එනිසාම අපි ඒ මුළා ජලයේ ගිලී ක්‍රීඩාවේ යෙදෙන්නේ මෙය බොහෝ ප්‍රීතිමත් දිය කෙළියක් යැයි සිතමිනි. නමුදු මේ ජලයේ ගිලී මියෙන්නෙට වෙන්නේ කුමන මොහොතේදැයි අප දන්නේ නැත. මුළාවේ විනාශය එබදුය.

අසාරේ මී විතක් කොට

සත්‍ය තලුගසා හපයක් කොට 

මී විතෙන් සැනහෙන කොට

හපයේ රසය නැති කොට

ඇත්ත නීරස කොට හපයක් පරිදි ඉවත ලා කිසිවෙකුටත්, කිසිකලකත් ජීවිතය දිනනු නොහේ සැබෑවට. හලෝව් රස්ටා වටහා ගත් පරිදි මුළාවෙන් සඟවන්නේ එබදු වූ හැබෑවකි.

හලෝව් රස්ටාගේ නීතිය

පපුවට  අත තබා හදවතේ ක්‍රියාකාරීත්වය මැනගතිමි.

නළල රැලි කොට හිස් කබලට දැනෙන්නට හිස තද කොට ලිහිල් කළෙමි.

දෑත ඉදිරියට ගෙන ඇඟමැලි කඩා හොද හුස්මක් ගෙන සිරුර ලිහිල් කරගතිමි.

දැන් මූලික ක්‍රියාවලිය අවසන්ය, නීතිය ගැන කතා කළ යුත්තේ දැන්.

නීතිය නැමැති ප්‍රතිපදාවකින් යුතු රාමුවක් ජීවිතයට ඇවැසිමයි. නැතිනම් මිනිසෙක් ලෙස මේ ලොවේ රැදෙන්නට පහසු නැත. සතෙක් නොව මනසක් මෙහෙයවෙන සත්වයෙක් ගැනයි මේ කතිකාව.

ලෝක‍ය ගලා ගෙන යන අයුරට ඔරොත්තු දෙන්නා වූ, හදවතට එකඟ වන්නා වූ, බුද්ධියට එකඟ වන්නා වූ, තමන්ගේ ධාරිතාවයට ඔරොත්තු දෙන්නා වූ, අන්‍යන්ට හානිකර නොවන්නා වූ, ප්‍රතිපත්ති මාලාවක් නොහොත් තමන් විසින් තමන්ට පනවා ගන්නා නීති පද්ධතියක් මිනිසෙකුට ඇවැසිය. රටේ ලෝකයේ නීතිය රීතිය ගැන සාධාරණත්වය, යුක්තිය ගැන මිනිහෙකුට කතා කරන්න‍ට හැකි වන්නේ එවිටය. 

ලෝකයේ නීතිය, රටේ නීතිය මෙන්ම මගේ නීතියට මා වලංගු නැතිනම්, මා මඩේ හිටවූ ඉන්නක් පමණි. ගොන් බැදීමටවත් මා තරම් නොවේ. 

එබැවින් මෙසේ කියමි.

හලෝව් රස්ටාගේ නීතියට(ප්‍රතිපදාවට) මා වලංගුය. එය මගේත් ඔබේත් යපපත පිණිසමැයි.

රස්ට අමෘතය

ලොකු දේවල් ගැන ලොකුවට කයිවාරු ගහන ලොක්කන්ගේ අමෘතය නම් මෙය නොවන බව දනිමි.

බේ බද්දට බද්ද ගෙවා ගත නොහී මියයන්නටම පෙරුම් පුරන රස්ටාවන්ගේ අමෘතය ද මෙය නොවන බව දනිමි.

මගේ අමෘතය මෙයයි.

පිරිසිදු ජලය,

මා නිරෝගිව තැබූ ජලය, පිරිසිදු ජලය බොහෝ සෙයින් ‍මගේ රස්ටාවේ ඉන්ධනයක් වූවේය. තවදුරටත් ජලය, පිරිසිදු ජලය අපේ පැවැත්මේ මූලික සහකරුයි. පසුගියදා වැස්ස නැතිව හූල්ලා හැඬූ මිනිසුන්ට දැන් ජල ප්‍රශ්න නැත. යාතිකා කළ විට හැමදා අපට දෙවියන් වැසි වස්සනු ඇත. ප්‍රශ්නය පැමිණි තැනම එයට විසදුම් සෙවීමට සූදානම්ව හිදිනා අපේ රටේ ජල ප්‍රශ්නයට නැවත විසදුම් සොයනු ඇත්තේ ඊලඟ භයානක නියඟයේදීය. නැත්නම් මහා ගංවතුරේදීය. එතෙක් වැස්සේ තෙමෙමින් අපි ප්‍රීති වෙමු.

මෝඩයිනේ, මේ නුඹලාගේ කේතුමතිය ගැන සිහිකර ප්‍රීති වෙන්නට වේලාවයි. 

බුද්ධිමත් මිනිසුනේ, නුඹලාට හඬන්නට අවැසි නම් එමට කරුණු තිබේ. භාව විශෝධනය උදෙසා හඬන්න.

රස්ට මංගලම්

මංගල්ලේ ලොකුවටම කාලා, ඒක ගමටම කියලා, රටටම පෙන්නලා, ගන්න ලොකු ආසවක්‍‍.

චාරිත්‍ර ‍කොරලා, වාරිත්‍ර නොකළා, කාටත් පෙන්නලා, ගන්න ලොකු ආසාවක්.

පෝරුවටත් නැගලා, මංගලම් කියලා, මුද්දකුත් දාලා, තැල්ලකුත් බැදලා, ඉන්න ලොකු ආසාවක්.

කාටත් මතක හිට්ටවලා, එකට පේළියේ හිට්ටවලා, පොටෝ ගස්සවලා, පෙන්නන්න ලොකු ආසාවක්.

කවුරුත් නොකළා, අපි කළා, වෙනස්ව කළා, කොහොමද වැඩේ, කියන්න ලොකු ආසවක්.

සේරම ඉවර වෙලා, බෝතලුත් ඉවර කළා, සතුටත් ඉවර වෙලා, පාටිත් ඉවර කළා, හැමෝම ගෙදර ගියා, සියල්ල සතුටින් නිමා වෙලා, දැනෙන්න ලොකු ආසවක්. ‍

මඟුලට කලින් රස්තියාදු ගැන අපිට වැඩක් නෑ. මඟුල් අස්සේ රස්තියාදු ගැන අපිට වගක් නෑ. දැන් මඟුල අවසානයි. පතන්නේ අවමඟුල් තුරාවට සතුටින් සිටින්නට ඔවුන්ට හැකිවේවා කියා. මේ මඟුල වටින්නේ එවිටයි. අවසන් ඵලය ඵල දරන්නේ එවිටයි. 

මඟුල් ගොඩක රස්තියාදුවී සතුට ගැන හතරපාරක් සිතා බැලූවිට මේ බැව් පසක් විය. 

එනිසා කියමි, විවාහ ජීවිතය ඇත්තේ විවාහයෙන් පස්සේ...

රස්ටා හලෝව්

හිතන ක්‍රම විවිධයි. ආරෝහණව වගේම අවරෝහණවත් හිතන්න පුළුවන් විදිහක් තියනවා.

සරලව ඉන් අදහස් කළේ පුංචි සිතිවිල්ලකින් පටන් ගෙන ඒ වටා ලොකු දෙයක් ගොඩනැංවීම වගේම, ලොකු දෙයකින් පටන් ගෙන ඒක විශ්ලේෂනය කරගෙන ඒක ඇතුළෙ හැංගුණු පුංචිම සිතිවිල්ලටත් එන්න පුළුවන් කියන එක. 

ලෝකෙ ගො‍්ලෙන් පටන් ගෙන ඒකෙ තියෙන රට හොයාගන්නත් පුළුවන්. රටෙන් පටන් ගෙන ලෝක ගෝලේ දිහා බලන්නත් පුළුවන්.

කොයි පිළිවෙලට හිතුවත් ගමන්කරන්නෙ එකම පාරක් ඔස්සේ නේද? වෙනස පටන් ගන්න තැන පමණයි. හරියට ප්‍රධාන පාරේ ඉදන් නිවසටත්, නිවසේ ඉදන් පාරටත් එනවා යනවා ‍වගේ.

 

සමහර විට අපිට එකිනෙකා ගැන තේරුම් ගන්න බැරිවෙන්නත් මේ දේවල් බලපානවා. සමහරු එක්ක කටයුතු කරද්දි ඒ දේවල් දිරවගන්න අපට බැරිවෙන්නෙත් මේ වගේ සරල දේවල් තේරුම් ගන්න තියෙන බැරිකම නිසා.

අපි මුල ඉදන් කතා කරනකොට සමහරු අග ඉදන් කතා කරන්න ගන්නවා. කතා‍ව අහගෙන ඉන්න තරම් ඉවසීමක් නැති නම්, අපි හිතනවා එයාට තේරෙන්නේ නෑ කියලා. එයා හිතනවා අපිට තේරෙන්නේ නෑ කියලා. නමුත් අවසානයක් දකිනකම්ම බැලුවොත් කතා කරන්නෙ එකම දේ. වෙනස පටන් ගන්න තැන පමණයි. 

එනිසා වචන මතම යම් කිසි කාර්යයක් හෝ දෙයක් ග්‍රහණය කරන්න බැරි බවත් තේරුම් ගන්න වෙනවා. වචන, වචන ගැලපීමේ අනුපිළිවෙල විතරක් නොවෙයි, සමස්ථයේ ව්‍යුහය මොකක්ද කියන ‍එකත් යමක අන්තර්ගතය තේරුම් ගැනීමට යාමේදී වැදගත් වෙනවා.

 

සරලව ගත්විට බොහෝ වාග්මය හෝ ලිඛිත සදහන් තුළදී උදාහරණ මගින් කෙරෙන්නේත්, චිත්‍ර භාවිතයෙන් කරන්නේත් මෙවැනි දෙයක් නොවේද?

උදාහරණ තුළින් සිත තුළ මවන්නේ චිත්‍රයකි. අදාළ කතාවෙන් කියූ දෙයෙහි අන්තර්ගතයේ ව්‍යුහයට ගැලපුමක් කළ හැකි චිත්‍රයකි. එබැවින් චිත්‍රයකින් පසක් කරන්නේ ව්‍යුහාත්මක දත්තයන්ය බව කිව හැකිය. 

 

මේ දෙක එක්ව භාවිතා කරන ශ්‍රව්‍ය දෘෂ්‍ය නිර්මාණයන්ගේ ඇති රසයට හේතුවත් එයම නොවේද? ඒ තුළ අපට ඇති වන්නේ ප්‍රබල සංවේදනයක් නොවේද?

භාෂා භාවිතය අතරම එයින් නූපන් හැඟුම් එකවර කැටි කොට දැක්වෙන චිත්‍රයකින් එම භාෂා අර්ථයේ ව්‍යුහය ඉදිරිපත් කෙරෙන්නේය. එය කනින් ඇසූ දේ ඇසින් දැකීමකි. නැතහොත් ඇසින්ම දුටු දේ තවදුරටත් පැහැදිලිව දැකීමකි. ඒ දර්ශන අතර ගැලපුම පැහැදිලි ග්‍රහණයයි.

ශ්‍රව්‍ය දෘෂ්‍ය නිර්මාණයක් වන සිනමාවේදී නම් අප දකින, අසන දෙය හා සබැදෙන හැඟුම උපදින්නට සැකසූ පහසු පසුතලයක්ද වෙයි. එබැවින් චලනය වීම ඔස්සේ වෙනස් වන රූප රාමු එකින්‍ එක ඔස්සේ සිතිවිලි පෙළ ගැසෙන්නේය. එනම් නූපන් හැඟුම්ද ඉපදෙන්නේය. යම් විටෙක එම හැඟුම් දෙබස් වී කියැවෙන්නේය. එමඟින් එම දසුනේ  ව්‍යුහය අපට තහවුරු වන්නේය. ඒ ඔස්සේ නිර්මාණය අපට ග්‍රහණය වන්නේය. එය සමබරව සිදු කෙරුණු තැනකදී අපි හොද රසවින්දනයක් ලබන්නෙමු.

 

මේ රස වින්දනය ලැබීමට නම් අපි ‍තුළ හොද ඉවසීමක් තිබිය යුතුය. හොද ඉවසීමක් තිබීමට නම් මනස සන්සුන් විය යුතුය. සිතේ පැහැදිලි බව මනස සන්සුන් කරයි නම්,.සිත පැහැදිලිව තබා ගැනීම අපේ වගකීමකි. සිත පැහැදිලිව තිබෙන්නේ අවුලෙන් තොරවූ විටය. අවුලෙන් නිරවුල් වීමට නම් ‍‍හි‍තේ එක එක දේ තියාගෙන බැරිය. හිතේ එක එක දේ රැදෙන්නේ, කසල ගොඩක් සේ උවනමා දේත් එපා දේත් එහි තිබූ විටය. එබැවින් කසල නිකලස විය යුතුය. සිතට එක එක දේ හිතෙන නිසා එතනට නුඋවමනා දේ පැමිණිය හැකිය. ඒවා ඉවත් කර ගත යුත්තේ ඒ හිතේ අයිතිකාරයාය. කසලෙන් වැඩ ගැනීමටත් සමහරු දන්නේය. එය පසෙක තිබුනාවේ... 

 

කසලෙන් නිකසල වීම ප්‍රථම කරුණයි. එය නිරන්තර අවශ්‍යතාවක් නිසා එ‍යට ක්‍රමවේදයක් තනා ගැනීම වටිනා වැඩකි. එවිට මට මතක් වන්නේ කම්පියුටරයයි. නිතර අනවශ්‍ය දේ ඩිලීට් කොට දැමීමට එහි තැනක් ඇත. එහි ඇති දේ ප්‍රතිචක්‍රීකරණයද අවශ්‍ය නම් සිදුකල හැක. බුද්ධිමත් මිනිසුන්ගේ වැඩක්,

 

රස්ටා වැඩ කළ හැකි කොම්පියුටරයක් නම් හලෝව් යනු රිසයිකල් බින් එකය. රිසයිකල් බින් එක නැවත පරීක්ෂා කොට කලබලයට ඩිලීට් වූ යමක් රිස්ටෝ කළ හැකිය.

පරිගනකයටත් වඩා කාර්යබහුල වෙමින් තිබෙනා එදිනෙදා දින දසුනේ අප නොදැන අපෙන් ගිලිහී යන වටිනා කම් බොහෝය. ඒවා ආසන්න කාලයකදී රිස්ටෝ කර නොගත හොත් පද්ධතියම රිස්ටෝ කර ගැනීමට දිනකදී ඔබට මට සිදුවනු ඇත. නමුත් අදාළ දිනක් දක්වා පද්ධතිය රිස්ටෝ කර ගැනීමට හැ‍කිවේදැයි මට නම් සැක සහිතය.

 

එම නිසා මගේ රස්ටාවට මා නිතර කියම්, හලෝව්..