හෙන හිතක් .. හරි පොරක් .. මාර කතාවක් .. එ්ත්

හෙන හිතක්

හරි පොරක්

මාර කතාවක්

මාරයි

මා..රයි

මා....රයි

අවුරුදු කීපයකට පස්සේ

අමාරුයි..

තවත් කාලයකට පස්සේ

හමාරයි.

එතකොට 

සමහරුන්ගෙ හිතට අමාරුයි

කොරන්න

ඉතිරිවෙලා නෑ

හොයා ගන්න 

ඇති දේකුත් නෑ

හොයාගෙන

වැඩකුත් නෑ

වැරැද්ද 

ලැබුනෙම නෑ අපිට

උගන්නලා තිබුනෙම නෑ

අපිට

ගරුත්වයක්

දැන් විදවන කොට

වෙලාව ඉවරයි

ගරුත්වය කියන දේ හිත ඇතුළෙන් එන්නෙ නැත්නම් ‍වලේ වැටිල හරි ඉගෙන ගන්න ඕන දෙයක්. ඒක මේ මහත්මා සමාජයෙන් උගන්වන දේ තුළ තියෙන්නෙ බාගෙට. එහෙම පොෂ් ලකුණු වලින් නොලැබෙන ඉතිරි ටික ගන්නෙ වෙන්නෙ හදවත හාරල විතරයි. ඒ හැරීම අපි අපිට ඕන විදිහට කරගන්න අතරෙ.. තවත් දශමයක ඉවසීමක් හදාගන්න පුළුවන්නම්.. ඔය හෙන හිත් හරි පොරවල්  මාර කතා නිර්මාණය කරාවි ගරුත්වයෙන් යුතුව. බලෙන් හරි දෙන්න ඕන අයට ඒක එහෙමම දෙන්න. අද එපා කීවත් හෙට ඒකෙ වටිනාකම එයාට දැනේවි.

බුද්ධියෙන් හැගීමත් හැගීමෙන් බුද්ධියත් පණ පෙවීම

ප්‍රඥා වන්තයා හොද බුද්ධියක් කල්පනාවක් ඇත්තෙකි. ශ්‍රද්ධා වන්තයා හොද හදවතක් හැගීමක් ඇත්තෙකි. වීර්ය වන්තයා හැගීමෙන් බුද්ධියත් බුද්ධියෙන් හැගීමත් පණ පොවා ගන්නට ශක්තියමත්භාවය ඇත්තෙකි.

හොද කල්පනාවත් ‍හොද හැගීමත් හොද ශක්තියකුත් ඇත්නම් එබදු මිනිසෙක් සැබවින්ම වටිනා මිනිසෙකි. දියුණුවට යන්නෙකි. හොද කල්පනාවත් හොද හැගීමත් ඒ දෙකම තුළ කාර්ය සාධනයෙහි අවශ්‍ය ශක්තිමත් භාවයත් නැත්නම් මිනිසා දුර්වලයෙකි. වහ වහා නිවැරදි නොවුනොත් වහා පිරිහෙන්නෙකි.

බුද්ධිමත් කල්පනාව ඇත්තා බොහෝ තැන්හිදී බො‍ෙහෝ විට පළමු තැන ගනී. කරුණු කාරණා ඔහුට හොදින් වැටහෙන බැවින් භෞතික ක්‍රියාකාරීත්වයන් තුළ ඔහුගේ කල්පනාව වඩා ඉක්මන් ප්‍රතිඵල දෙයි. ඉක්මන් ප්‍රතිචාර දැක්වීමේ ඉක්මන් ක්‍රියාකාරීත්වය නිසා සමස්ථ කාර්යයක් තුළ මේ ප්‍රඥාවන්තයා වේගවත්ය. බුද්ධිමත්භාවයෙන් යුතු කල්පනාව නිසා ආවේගශීලීත්වය මෙන්ම කලබලය අඩුය.

හොද හැගීමක් අැති තැනැත්තා බොහෝ විට මේ මගෙහි දෙවන තැන හිදී. කරුණු වටහා ගැනීමේදී වඩා හොද හැගීමකින් කටයුතු කරන්නට වෙහෙසෙන බැවින් කරුණු වඩාත් විග්‍රහකොට වටහා ගන්නට මෙබන්දෝ කැමතිය. එනිසා කල්පනාකාරීත්වය ඉක්මනට වඩා හෙමින් ස්ථාවරව සිදුවේ. අරමුණ කෙරෙහි හොද හැගීමක් තබා ගෙන, දරා ගෙන කටයුතු කරන්නට හැකියාවක් ඇති බැවින් ශ්‍රද්ධා වන්තයාගේ ප්‍රභාව වැඩිය. හොද හැගීම් නිසා යහපත් ආවේගයන් ප්‍රබලය. ජව සම්පන්න බව වැඩිය.

නිවැරදි කල්පනාවත් නිවැරදි හැගීමත් දෙක අතර නිරන්තර දෝලනය වන්නෝද සිටිත්. ඔවුන් හැගීම හෝ කල්පනාව තෝරා බේරා ගෙන කාර්යය සාධනයට වීර්ය කරන්නෝය. එබැවින් ඔවුන් ඉතා ශක්තිමත්ය, සූක්ෂමය. නමුත් කල්පනාවත් හැගීමත් අතර දෝලනය හා තර්කය නිසා ඔවුන් සමස්ථ කාර්ය සදහා වැඩි කාලයක් ගත කළ හැකිය. නමුත් වඩා පූර්ණත්වයකින් කටයුතු කරන්නෝය. ස්ථාවරය හා ශක්තිමත් බව වැඩි නිසා ප්‍රභාවේ පැවැත්ම ද දීර්ඝකාලීනය. බුද්ධිමය හා භාවමය සම්මිශ්‍රනය නිසා ආවේගයේ ප්‍රබල බවේ හා ජව සම්පන්න කමේ තියුණු භාවය වැඩිය.

අද අප ජීවත් වන සංකීර්ණ සමාජයේ සමස්ථ කාර්යාවලියේ දී රටක් ජනතාවක් හැටියට අපට වැදගත් ඔය තුනෙන් කවරක්ද? ඔය තුනම පොදුවේ අවශ්‍ය වුවත් එකෙන් දෙකෙන් දැනටමත් ලබා ඇති දේවල් තුන්වන මට්ටමේ එසවීමකට ගෙන ඒම පළමු වගකීමක් නොවන්නේද. ලබාගත් දිනාගත් දේ දිගු කාලයකට පවත්වා ගැනීම සදහා වීරිය කරවන බල ගැන්වුමක් අපට අවශ්‍ය නොවන්නේද?

තැන නොතැන රස්තියාදුවීම නිසා මලකෑ එංජින් අලුත් කර සවිමත් කර බල ගන්වා ගැනීමට නම්.......................................බුද්ධියෙන් හැගීමත් හැගීමෙන් බුද්ධියත් පණ පොවන්න.

රජ කතා බැලුවා දැන් මදිද?

මෑතක සිට අපේ රටේ විවිධ රූපවාහිනී නාළිකා වල මෙන්ම පුළුල් තිරයටත් ප්‍රධාන හා ජනප්‍රිය තේමාව වූයේ රජ කතාය. මෙරට ඒවාටත් වඩා පුංචි තිරයේ නම් තිබුනේ වෙනත් රටවල රජකතාය. එහෙත් ඒ කතා වලත් තේමාවේ හිටියේ කොහේ හෝ රජවරුමය. පුළුල් තිරයේ අපේ රජ කතා බොහෝ ගණනක් අාකර්ශනීය ලෙස විකිණිනි. එයින් හොදක් වූවා වෙන්නට ඇත. සමහරක් බලා අපද සන්තෝෂ වී ඇත්තෙමු. විචාරයකට ගැඹුර නොබලන ම‍ගේ අදහස රජ කතාවෙන් පැරණි ජන කතාවට ගම කතාවට යන්නට අපට නොහැකිද? යන්නයි. ඒවායේ වටිනාකම් ඇති පුවත් කතා නිර්මාණයන්ට නොසෑහේද.. රජ කතා පිය‍වරේම ඉදිරියක් තබා මහජනයාගේ කතා වල වැදගත් ඉතිහාස අවධීන් නිර්මාණයට ඇති බාධාව කවරේද? රැල්ලක් හා රැල්ළට කරනවා යන මෙහේ අදහස යල් පැන ගිය එකකි. නමුත් රැල්ලට ඇති බය නිසාම පසුබා හිටියත් අපේ ඉතිහාසයේ රජයෙන් ඈත්වූ ගම කතා බලන්නටත් පුංචි තිරයේ නම් හොදින්ම ඉල්ලුම පෙනේ. මාකටින් හෝ රේටිං වල තතු කෙසේ වෙතත් මිනිසුන්ගේ හදවතේ නම් ඔය රජ ගෙන් මෙහාට ඇති ජනතා කතා වලට ඉඩක් හොදින්ම ඇත. අවශ්‍ය එතැන ස්පර්ශ කරන නිර්මාණය.

අනාගතය හා බද්ධ වෙන්නට වෙනස් වෙන්නට හින්දි කොනක් හෝ රජ පුවත් කොනක් අල්ලා ගෙන සිටියාටම හැකිවෙද්ද.. ප්‍රශ්න බොහෝ කොට තිබෙනවා යයි කියත් තවමත් අපහසුවෙන් හෝ නිර්මාණ කරන ප්‍රවීණයන්ද වෙසෙන සද මිනිසුන්ගේ ඇසින් බලා හිතින් හිතා ස්පර්ශ කොට වත්මන් සමාජයේ ගැඹුරු නාඩි අල්ලා ගත හොත් ඒ නාඩි වැටෙනු ඇත්තේ කෙසේද? අධිපති වාද ගැනම අසා හෙම්බත් වූ ජන මනසට අපේ අගයත් සොබාවේ සැහැල්ලුවේ අපේ වින්දනයත් දෙන නිර්මාණ බිහිවේවා.. එලසෙම අනාගතය ස්පර්ශ කරන බටහිර හා පෙරදිග දෙකොන අල්ලා ගත් අපේ කොනත් යා කොට ගන්නා ප්‍රබල වාණිජමය හෝ සිනමා රූප මෙන්ම ටෙලි රූපත් බිහි වේවා... නිර්මාණය හා රසවින්දනය යන දෙපැත්තේම හිද සරලව මෙන්ම ගැඹුරුවද රස විදින්නට අප සූදානම් .. තවත් බොහෝ අය ඇති. 

කලාවට කාලයක් ‍උදාවේවා.. මේ හැල හැප්පිලි කොයිකත් මැද

බෙල්ල

මිනිස් ඉතිහාසයේ සිටම බෙල්ලට ඇත්තේ ඉතා සුවිශේෂී ස්ථානයකි. සෘජු කයක් දරණ මිනිසා පරිණාමවාදයට අනුව යම් තාක් සෘජු වූයේද බිමට නැවුනු හිසත් ඔසවාගෙනය. එබැවින් හිස කෙළින් තබා ගැනීම මිනිසාගේ ස්වභායේ අභිමානයක් ලෙසද සළකති. විශේෂයෙන්ම එංගලන්තය මුල්කොට ගත් යුරෝපයේ අය එහෙම හිතන්නේලු යනුවෙන් අප අසා ඇති කතාවක්ද වෙයි. මේ සියල්ලෙන් කියවෙන්නේ බෙල්ලේ ඇති වටිනාකමයි. එපමණක් නොවේ. හිස තම ක්‍රියාවලියේ මෙහෙයුම් කේන්ද්‍රය කොටගත් මිනිසාගේද ආහාර මාර්ගයත් හුස්ම මාර්ගයත් වැටෙන්නේ බෙල්ල හරහාය. එබැවින්ම දඩුවම් දීම සදහාද අතීතයේ සිටම බෙල්ල අතිශයින්ම භාවිතාවට ලක් කොට තිබේ. ජීවිතය නැති කිරීමේ අවස්ථාව එහිදී සුවිශේෂීය. හුස්ම හිර කිරීමටත් එක්වරම ශ්වසන මාර්ගය ජේදනය කිරීමටත් වශයෙන් තොණ්ඩුවටත් දංගෙඩියටත් ලංකරන්නට මිනිසාට තිබූයේ තමන්ගේ මේ එකම ගෙල පමණයි.

මෙතනින් පහළට හුස්ම සේම ආහාර ද බොහෝ කොට යවා පෝෂණය කරගන්නා වූ සිරුරක්ද සහිත මිනිහාට අවසන මේ සිරුර යම් කිසි චරිතයක් මෙන්ම භූමිකා ගණනාවක් සදහා වේශ නිරූපණය කිරීමට සිදුවෙයි. අපේ රටේ ක්‍රමයට නම් සුදු කමිසයක් සහ සරමක් හෝ නැතිනම් සාමාන්‍ය ක්‍රමයට කලිසමක් හා කමිසයක් දමා ගන්නා ඇමතිවරු, නියෝජ්‍ය ඇමතිවරු යැයි හදුන්වන සමාජයේ පවතින පාලන ක්‍රමයට අදාළව විශේෂයෙන් මහජන ඡන්දයෙන් පත්වන වගකීම් දරණ චරිත නිරූපණය කරන්නෝද ගෙලක් මත හිසක් තිබෙන අප වැනිම වූ මනුෂ්‍යයෝය. ‍

අධ්‍යාපනය පිළිබද ඇමති කම දරන්නාත් එබන්දෙක්මය. ඔහුගේ හෝ ඇයගේ ද ගෙල හිස සෘජුව තබා ගැනීමට අතිශය වැදගත්ය. තමාගේ ක්ෂේත්‍රයේ විශේෂයෙන් ඉගෙනුම ලබන තරුණ දුවා දරුවන් හා ගනුදෙනුවේදී මේ කාරණය තවත් ඉස්මතුවේය. තමාත් අධ්‍යාපනය ලැබූවෙක් නම් බෙල්ලෙහි කාර්ය භාරය තවත් වැදගත් වන්නකි. හුස්මත් අහරත් දෙකම සංසරණය වන බෙල්ල සෘජුව තබාගෙන තම අභාමානය නඩත්තු කරමින් තරුණ දුවා දරුවන් එනම් අපද ඇතුළු අයට කතා කළ යුතු වන්නේය. අපි ඔවුන්ට පසුව උපන් අය බැවින් ඉවසීමෙන් ආදර්ශය සැපයීම ඔවුන්ගේ පළමු අභිමානයය. අධ්‍යාපනයේ හොදින් යෙදුනු අය නම් සෘජු කයේ වැදගත් කමට බෙල්ලේ ඇති අගය හොදින්ම දන්නේය. එබැවින් හිස සෘජුව තබාගෙන නිවැරදිව අවංකව තමන්ද තරුණකල සිට යෙදුනා වූ දේශපාලන ක්‍රියාකාරීත්වයන්ද සිහිකර හිස භාවිත කළ යුතුය. එහිදී බෙල්ල නැවතත් වැදගත් වන්නේ හිස භාවිතාවෙන් හිතේ කල්පනාවේ ඇති‍දේ එලියට දෙන කටටත් ප්‍රධාන සැපයුම දෙන්නේ බෙල්ල හරහා වන බැවිනි. 

මේ සියල්ල සැළකීමේදී බෙල්ල අතිශයින් ආරක්ෂා කරගත යුතු ශරීර කොටසක් බව නොකියා සිටියද ඉවෙන් මෙන් අප කාටත් පැහැදිලි වන්නේය. හිසත් හිතත් කෙළින් කර ගැනීමට සෘජු විය යුතු බෙල්ල විශේෂ රෝගාබාධ තත්වයක් යටතේ නොවේ නම් කෙළින්ම තබා ගැනීමට හිසේ ඇති දේවලුත් හිතේ සහ කල්පනාවේ ඇති දේවලුත් වැදගත් වන බවද නොකිව්වාට අපට ඉවෙන් මෙන් තේරෙන්නේය. අනුන්ගේ බෙල්ල ගැන හිත්නට පළමුව අපි අපේ බෙල්ල ගැන සිතිය යුතු බව නොකිව්වාට අප හොදින්ම දන්නේය. ඒ අතර සත්‍ය වෙනුවෙන් හිස දීමට බිය නොවූ උදවිය හිස දංගෙඩියේ හෝ තොණ්ඩුවේ බෙල්ලෙන් කැපී හෝ කඩා වැටෙද්දීත් ජීවිතය නැතිවත් සමාජයේදී හිස කෙළින් කොට ගත් වූවන් වූ හැටිත් මතකයේ තබා ගැනීම වැදගත්ය‍.

එනිසා තමන්ගේ දුර්වලකම් වහගන්න අනුන්ගේ බෙලි වාචිකව හෝ කැපීම නවතමු. නින්දිත ලෙස වාචාල කමට කට භාවිත නොකට බෙල්ලෙන් හිස කෙළින් ඇති පමණට නොව පිවිතුරු සද්භාවයෙන්ම අවංක නීර්භීත කමෙන්ම හිතත් හිසත් කෙළින් කොටගෙන හැබෑ මිනිසුන්ගේ පිය  මගට  වැටෙමු.

හොරු (සමග අපි) - දෘෂ්ටිආබාධ, ශ්‍රවණාබාධ හා ගොළුවතැති චරිත

ධනවාදයට හිතැත්තෝ සමාජවාදයට දෙස් දෙත්

සමාජවාදියෝ ධනවාදීන්ට පෙරළාම දොස් දෙත්

අරවාදියෝ මේ වාදීන්ට හිනැහෙත්

මේ වාදියා අරවාදියාට රවත්

වඩා වටිනා සම්මතයත්

වෙනසක් කළ හැකි අසම්මතයත්

තර්කාන්විතයත් දැනුම්වාදයත්

සියල්ල පාරම් බාත්

අවසන සියල්ලෝ දෙසා බාත්

මේ අතර

හොරු-

ධනවාදීන්ගේ ඇස වසා සමාජවාදීන්ගේ කණෙන් රිංගා

සම්මතවාදියාට හිනැහී

අසම්මතවාදීයා වෙනුවෙන් අත්පොළසන්දී

අරවාදියා ගේ පෙළපාලියේ

මේවාදියා ගේ විරෝධයේ 

සියල්ල අතරේ 

සුපුරුදු හොර කමේ යෙදෙත්

අපි-

ඇස් කන් ඇරන්  කටවල් අයන් බලා හිදිත්

ධනවාදී දෙසුම පට්ට නම්

සමාජවාදී දෙසුම පට්ට පල් ම වේ

අර වාදය නම් එහෙමය

මේ වාදය නම් මෙහෙමය

සම්මතය වටින්නේය

අසම්මතයට ඔරවන්නේය

මේ අතර 

හොරු-

හොරකම් කරත් 

අපේ ඇස් කන් ඉදිරියේ අැරුනු මුඛ ඉදිරියේ

අප-

කිසිත් නොදත්

විසදුම ධනවාදයෙන් හෝ සමාජවාදයෙන් ගන්නට කල්පනා කරත්

සම්මතය හා අසම්මතය ගැන වද නොවී 

අර වාදයත් මේ වාදයත් ගැන ඕපා දූපයෙන්

ලුණු පොල්කට්ටේ සිට  සියල්ල අස්ථාන ගත වී ඇත දැන්

කාලය සමග හොරු අපූරුවට කර ඇත ගනුදෙනු

මෝල්ගහත් නැත වංගෙඩියත් කුල්ලත් නැත 

ග්රයින්ඩරය පමණක් නදදේ 

ටීවී එකේ බණය වෙලාවකට වණය

මෙගාය ඩෙගාය 

හොට්හොට්ය පට්පට්ය

පස්සෙන් දුවන්නේ අපය

අපේ වේගය උන් සොරාගෙනය

තවමත් ධනවාදයත් සමාජවාදයත් භෞතිකවාදයත් පාරභෞතිකවාදයත් පශ්චාත්නූතනවාදයත් සම්මුතිවාදයත් අසම්මුතිවාදයත් පරිණාමවාදයත් මහාසම්මත වාදයත්...... වාදයේ සංවාදය තවම ඇරඹී නැතිය

මේ අතර

හොරු-

අපේ දේත්

දරුවන්ගේ දේත් 

රටේ දේත් 

තව ගොඩක් දේත් 

කොල්ලකා

ගොඩගසා

ගොඩ පිටින්ම

අරන් ගිහින්ය...

අපි-

නොදන්නෙමු

හොරු-

සියල්ල දත්...

මම................ නම් වෙමි නොහොත් නමින් මම හා මගේ චරිත

දන්නා සිංහලය එක් එක් ලේබල් යටතේ රස්තියාදු ගස්වන්නට අපට සිදුවූයේ අපේම වරදකින් නොවේ. එය කාලීනව රටේත් සමාජයේත් කෙරුවාවේ මහිමයයි. හැම දෙයින්ම අපව පීඩාවට පත්කළා වූ සමාජයකට අපේ ප්‍රතිචාරයයි. 

නමුත් අපි ඒ වරද සමාජය පිටම පටවා රස්තියාදු සමාජයේ ගිලී මියයන්නෝ නොවෙමු.  එහිදී මම කෙසේවත් සමාජයකට වරද පටවා මියයන්නට සූදානම් මිනිසෙක් නොවෙමි. මගේ ආත්ම භාෂණය නොතේරෙන ඉසව්වෙන් තේරෙන ඉසව්වට නොහොත් මගේම කරගන්නට දැන් කාලයයි. එහෙයින් දැන් දැන් මගේම නමින් මම ලියමි. මගේම කොට ලියමි. එහෙත් එකම ගමනය. එකම මගය. එනම්  මගේ ගමන දිනෙන් දින තවදුරටත් රස්තියාදුව ශුද්ධ කර ගනිමින් යන ගමනේමය. හිත නිදහස් කර ගත් මිනිහ‍ාගේ බුද්ධිමය භාවිතාව දැන් මම සොයන්නෙමි.

මගේ විෂය නාට්‍ය හා රංගකලාව කොට මම එය සොයන්නට වෙහෙසෙමි. දන්නා සිංහලෙන් ලිවීමත්, මෙතෙක් කළ ගවේෂණයේ, නිර්මාණයේ කියූ නොකියූ පොඩි හෝ දෙයත් පසුබිමක තබා වඩා සාර්ථකව කරන්නට පුළුවන් හා වැඩියෙන් එකගතාවට පැමිණිය හැකි දේ සදහා දැන් මම වෙහෙසෙමි. 

කෙටියෙන් එපමණකි, තවදුරටත් ශුද්ධ වේවා රස්තියාදුවේ මළ... රංගගත වේවා නිර්මළෙන් උපන් චරිත. ලියවේවා ඒ චරිත වල සහතික ගැන පමණක් :) ඉදිරියට.

අද හරි අපූරු දවසක් ;)

    මේ වගේ එකෙක් නොවෙයි, පුංචි පෙත්තෙක් අද අපේ ගෙදර ආවේය. 

මේ අයුරෙන්ම පියඹා අවුත් අපි කීපදෙනෙකුගේ හිස මතින් උරහිසට බැස්සේය.

රජයෙන් නිවාඩු බවට පත්කළ දිනයකි අද. උදෑසණ ළිද අසල හිදිද්දී මගේ හිස පසෙකින් තටු ගසන හඩක් ඇසී මම කලබල වූයෙමි. පෙත්තෙක් මා හිස අසළින් පියඹා නිවසෙහි අනෙක් පසට ගියේය. තවත් මොහොතකින් මා දුටුවේ නිවසේ අනෙක් පසින් පියඹා ආ පෙත්තප්පු මගේ කාමරයේ ජනේලයේ වසා සිටින බවකි. අම්මා උෟ අසලට ගිය විට උෟ ඇගේ හිසට ආවේය. අත පෑ විට අතට ආවේය. අද උදෑසණ සිට පැය කීපයක්ම - තවමත් ඌ අප නිවසේය. හිසෙන් උරහිසට බසිමින් අතට ආ ගිරා පෝතකයා උගේ හඩින් මිස අපේ හඩින් නම් කතා කළේ නම් නැත. කොහේදෝ සිට පැමිණියත් ඌ මිනිස් වාසයක සිට පැමිණ ඇති බව පැහැදිලිය. නැතිනම් මෙලෙසින් මිනිසුන්ට කිට්ටු වන්නේ නැත. තවමත් නිවසින් එළියට යන්නට ඌට උවමනාවක් නැති සැටියකි. ඒ මේ අත යමින් දෙන දෙය කමින් තවමත් ඌ නිවසේය. හෙට තබා අද ‍රැයටවත් අප නිවසේ ඌ රැදේවිදැයි තවමත් කිව නොහැකිය. නමුත් බල්ලන්, බළලුන් නැති අප නිවසේ ඌට එතරම් හානියක් ද නැත. කෙසේ නමුත් කුඩා කළ ලියූ මගේ සුරතලා ගේ රචනාව සිහි කෙරෙන තරමට ඌ මගේ හිසිනුත් කීප වාරයක්ම උරහිසට බැස්සේය. නිවසේ තැනින් තැනට අපේ කරින් ගියේය. සුළු මොහොතකට පෙර මා පරිගණකය හසුරවද්දී ඌ උරහිස මත නිදි කිරුවේය. ඉතිං මේ පුංචි හිතවත්කමින් දැනෙන්නේ හරි අපූරුවකි. හරි අපූරු දවසකි අද මට සිතෙන්නේ එහෙයිනි. 

බලමු හවසට ගිරා පෝතක මිතුරාගේ ඉතිරි රග :)

ලෝකෙට වඩා ලොකු රටක්!

ලෝකෙන් උතුම් රට ලංකාවයැයි අප ඇසූවේ කුඩා කලදීමය. මිනුම් නැතිවම අපි එකල දී ඒ මතය ගත්තෙමු. ලොකුවට නොදනිතත් දන්නා මිනුම් තුළද අදද මා නම් මගේ රට ලෝකෙන් උතුම් රටක් යැයි සිතමි. තැනෙක විචාරයක් වූවාට එය සිංහලෙන් ම වන්නේත් මගේ රට මට උතුම් නිසාය. කැඩිච්චි දෙමළෙන් හෝ ඉංගිරි‍සියෙන්වත් මා නම් රට හෙළා දකින්නට කැමති නැත. කියන දෙයක් අපේ බහුතරයාට තේරෙන සිංහලෙනි. ඒ ලෝකෙන් උතුම් රට අපේ රට යැයි සිතන නිසාමය. මා පමණක් නොව තවත් අපට වඩා මිනුම් කිරුම් දන්නා උදවියද එසේ සිතන බවට අමුතු සාක්කි උවමනා නැත. අප බහුතරයා එසේ කියන්නේ භෞතික මිනුමට වඩා හිතේ මිනුම අපට ලොකු නිසාය. තවත් රටවල ජනයාද ඔවුන්ගේ රටවල් ගැන එසේ කියත්.. අපට වටින්නේ අප රටය. එනිසා මේ රට ලෝකෙට වඩා ලොකුවට අපට හැගෙන්නේ ලෝක සිතියම් දැක නැති නිසා නොවේ. රට ගැන හිතෙන ලොකු සංකල්පයේ හැටි එහෙමය.

(පුංචි වුවත්, ලොකු වුවත් අහල පහළ ගෙවල් වලට වඩා අපට‍ ලොකු අපේ ගෙදරය. මොන පහසුකම් නැතත් අපට අපේ ගම ලොකුය. ඊළගට අප අයත් නගරය අපට ලොකුම නගරයකි. අපේ පළාත වටිනාම පළාතය අවසානයට රට.. එතැනින් එයාට ලෝකයම එකම යායකි, අපට දැනෙන්නේ...)

ඉතින් ලෝකෙට වඩා ලොකුවට රට ගැන අපට දැනෙනවානම් ලෝකෙට වඩා ලොකුවට අපේ දෙයක් හදා ගන්නට අප තවමත් අපොහොසත් ඇයි?

සාමාන්‍යයෙන් අපේ රටේ අය මෙසේ කියති. 

අර ක්‍රියාවට නම් හපනා ජපනාය.

අර දේත් මේ දේත් ඉදිකට්ටත් හදන්නේ චීනාය.

මහලොකුම ඉන්දියානුවාත් උන්ගේ රියෙන් ලොකුම සභාවටත් යන්නේ ආඩම්බරයෙනි.

ඔයටික ඇතිය. ආසියා කරයේ අපි නිතර කියන්නේ ඔය නම්ය. වරදක් නැත. ඒවා අපට වඩා ලොකු නම් මෙන්ම ලොකු කම් ද ඇති රටවල්ය. නමුත් අපි තවමත් අපි ගැන උදාන වාක්‍යක් හදාගන්නට සූදානමක් නැත. තිස් අවුරුද්දකට දිග ඇදුනු යුද්ධයේ සාපයෙන් කාලයක් ප්‍රචලිත වූ අප අද ඒ යුද්ධයේ නිමාවටත් දේශපාලන ලකුණු දමා ගෙන හමාරය. දැන් ඒ යුද්ධයේ එක් පිළක් නිසා රටට ‍ලැබුනු එකක් සේ අර්ථ දැක්වෙද්දී අපේ රටට උදාන වාක්‍ය තැනීම දේශපාලන පිල් හා මහජනයා ගේ පිල් හරහා තවත් කල් යන්නේය. ආශ්චර්යයක් කරා යන ගමනකට කැපවීම ඉහළ සිටම විශම භාග බොරුවක් බව සාමාන්‍ය ජනයා වන අපට නම් පෙනෙන්නේ වටපිටාවේ සමාජයේ දෙපයින් රස්තියාදු වන්නන් නිසාය. ඒ සදහා ගැඹුරට යන චින්තනයකට සැබෑ කැපවීමකින් නිලය බලය ඇති ලොක්කන් පය තබා ඇතිද? ලොක්කෝ ඒ ගැන තමන්ගේ නොවන දුවා දරුවන්ගේ නෙත් දෙස බලාගෙන පපුවට ගසාගෙන කල්පනා කර බලත්වා!

තවමත් අපි අපේ රටපුර පෝෂණය කරන්නේ ඇහින්වත් නොදුටු පෙරදිග ධාන්‍යාගාර හා අපේ පිහිටීමත් සමග බැදි ඉන්දියන් සයුරේ මුතු ඇටය සංකල්පයෙනි. නමුත් දැන් දැන් සාහිත්‍යමය සංකල්පනාවට කැමති නැති පරපුරට ඒ ආකල්පය පමණක් දීම හුදකලාවට අත වැනීමකි. මොකක්දෝ චිත්‍රපටයක දුටු පරිදි බුරුමය ලෝකෙන් ලොකු රටක් ලෙස පෙන්වීමට ලෝක සිතියමේ බුරුමය ලොකුවට ඇන්දා සේ වර්තමානයේ අපේ රට සිතියමේ ලොකුවට ඇදීමෙන්ද ඵලක් නොවනු ඇත. එක්කෝ ආශ්චර්යයේ උදාන වාක්‍යයට සැබෑ අර්ථයක් දීමට ලොක්කන් බොක්කෙන්ම කැපවිය යුතුය. නැත්නම් අපේ උදාන වාක්‍ය ජනයා විසින් හෙළිදරව් කර පාලකයා වෙත එන්නත් කළ යුතුය. ඒ එන්නත් කටුව ඡන්දයකටම ලඝු කර ගන්නට උවමනාද නැත. එතැනින් මෙහා ගේ ඇතුළේ දරුවන්ගේ චින්තනය තුළට ඔබ රට ගැන දෙන උදාන වාක්‍ය හදන්න.. ඉන් තොරව කිසිවකින් ඵලක් නොවනු ඇත. රටට හෙන ගැහුවත් උඹ උඹේ ලෝකය තනා ගනින් කියා සිතන්නට පුරුදු කළොත් දරුවා දිනෙක සිය රට උගස් තබා හෝ ලෝකය අනුභවයට ගන්නට සැරසේවි. අවසානයේ ලෝකයේ ආහාරයක්‍ වේවි. හිතන්න උදාන වාක්‍ය අපි කැමති පරිදි හෝ ගෙයින් ගේ , දොරින් දොර පටන් ගනිමු. 

කවදා හරි අපි ලෝකය ඉස්සරහින් යමු. ලෝකය අපි පස්සෙන් ඒවි.. හැබැයි ඒ හොදන් හරි නරකින් හරි නොවෙයි. හොදින් විතරමයි, ජයවේවා.. අපට ජයවේවා රටට :)

නවකතා, කෙටිකතා හා අපේ කතා..

පාසලේ පන්තියේ ඩෙස්කුව අස්සේ පොත් ඔබාගෙන කියවූ කාලයක් අපට තිබිණි. විශේෂයෙන් මට තිබිණි. පන්තියේ වෙන පාඩමක් ඉගැන්වෙන අතර නවකතාවක් හෝ කෙටිකතා සංග්‍රහයක් හෝ වෙනත් සිත්ගන්නා සුළු පොතක් ඩෙස්කුව යට තබාගෙන කියවීම නිවැරදි ක්‍රියාවක් නොවේ. එය විශේෂයෙන් පන්තියේ ඒ මොහොතේ උගන්වන ගුරුවරයාට කරන නිගරුවකි. කෙසේ නමුත් අධිවේගී කියවීමේ හුරුවක් තිබූ මට බස්රථයේ මෙන්ම පාරේ පවා කියවීමේ පුරුද්දක් තිබුනේ එතරම් හොද විදිහකට නම් නොවේ. ඇබ්බැහියකට අනුවයි. ඒ ඇබ්බැහිය අවුරුදු දහයේ දොළහේ සිට පහළව දාසය වෙනකම් තදින්ම තිබුණි. පොතක් අතට ගත් විට එය කියවා නිම කරන තෙක් ඉස්පාසුවක් නොවීය. අපේ ඇබ්බැහිය නිසාම පොත් කියවීම සදහා රුචිවූ මිතුරු පිරිසක්ද එවකට පන්තියේ සිටියා මතකය. පොත් පත් හුවමාරු වුනා මෙන්ම මිලදී ගැනීමටත් අලුත් පොත් ගැන සොයා බැලීමට මිතුරන් සමග හෝ තනිවම පොත් සාප්පු වල කරක් ගැහීමේ පුරුද්දක්ද තිබුනි. නවමු කතා ලිවීම ඇරඹුන හැටිද ඒ කතා කියවීමට දෙතුන් දෙනෙකුගේ පිරිසක් සිටි බවද තවදුරටත් මතකය. එහෙත් ඒ කතන්දර කීමට ගියොත් කතාව වඩාත් දිග්ගැස්සෙන බැවින් ඒ කතා නවතා මේ කතාව කියන්නට අර අදිමි.

එනම්  අපි නවකතා තුළින් ජීවිතය කියවූ හැටිය. කෙටිකතා තුළින් මිනිස් මනස දුටු හැටිය. යොවුන් කතා තුළ වීරත්වයත් ළමා කතා තුළින් සුන්දරත්වයත් දුටු බවය. චරිත කතා මෙන්ම පරිවර්තනත් එලෙසින්ම අනුවර්තනත් අපේ ජීවිත වලට අපූර්වත්වයක් ගෙන ආවේය. සැබවින්ම පොත් අපට ගෙන දුන් මිහිර සහ තෘප්තිය කියා නිම කළ නොහැකි තරම්ය. පොත් අපේ මිතුරන් විය. ඒවා අපේ කුහුල් සිතට විවිධ සංකල්පනා ගෙන ආවේය. විවිධ චරිත ගෙන ආවේය.  විවිධ චරිත සමාජයේ දකින්නට පෙර අප කියවූයේ පොත් තුළිනි. දුටුයේ නවකතා, කෙටිකතා තුළ එළිදුටු සමාජවලිනි. ඇත්තෙන්ම කලකට පසු ඒ චරිත අපේ කතා තුළ අද අපි දකින්නෙමු.  ඒ ගනුදෙනු නවකතා කෙටිකතා බවට පත් කළ හැකි වුවත් නොකළා වුවත් ජීවිතය එතුළ කියවෙන්නේය. එපරිදි ජීවිත ගතවන්නේය, ගලා යන්නේය. නිර්මාණ යනු හුදු සංකල්පනා ලෝකයක් නොව භාවිත ලෝකයේම පිළිබිඹුවක් බව අපි එවිට වටහා ගත්තෙමු. ඒ වටහා ගැනීමට තරම් වත් ඉඩ කඩක් අපට ඉතිරි කළේ පොතපතේ අතීත මෙහෙවරයි. අතීත මෙහෙවරයැයි කීවේ අද එහි ස්වරූපය තරමක් වෙනස් වී අැති බව හැගෙන නිසාය. එය කාලයේ තාලයදැයි අපි නොදන්නෙමු.

විෂය ‍නිර්දේශයට පොත පත කියවන්නෝත් රසවිදීමට වඩා පාඩම් කරන්නෝත් අද අපට බොහෝ සේ මුණ ගැසෙති. නවකතා, කෙටිකතා කියවීමට වඩා පාඩම් කිරීම අපට නම් අමුතුම අද්දැකීමකි. ඒ පාඩම් කරන්නේ විභාග වලට උත්තර ලිවීමටය. එය තවත් අපූරු නාටකයකි. කියවීමට පත පොත නොමැති කමද, වේලාව නොමැති කමද, වෙනත් සන්නිවේදන මාර්ග නිසා පොත පතේ සන්නිවේදනය දුර්වල වී අැති දැයි අප නොදන්නෙමු. නමුත් මෙහේ සාමාන්‍ය ජනයා අතර සාමාන්‍ය වෙසින් හිදින අපට නම් ඒ අඩුව හොදින් දැනෙන්නේය. කොළඹින් බැහැර පළාත් වල දුවා දරුවන් කවදත් මෙහිදී අසරණය. හොද පුස්තකාලයක් මෙන්ම හොද අවස්ථාත් ඔවුන්ට සුලභව තවමත් ලැබෙන්නේ නැත. කියවන්නට කියනවා විනා නිරවුල් පැහැදිලි රසවින්දනයට අවස්ථා ඔවුන්ට හිගය. ගමෙන් බිහිවන අංකුර ලේඛක දරුවන් එතැනම වැළලී යන්නේ ලේඛකයා කියා රස්සාවකට මෙහි ඉඩක් නොහැදෙන නිසාමය. ඔවුන් බැරි විෂයන් වල රස්තියාදුවන්නේ එනිසාය. එකකට හැකියාවක් අැතිව වෙනකක් කරන්නේ එනිසාය. 

උපාධිය එකකින් ලබා කාලයක් තිස්සේම වෙනතක නිෂ්ප්‍රයෝජන රස්සා කරන මෙහි උදවිය කරබාගෙන ඒවා කරන්නේ පඩිය පමණක් සළකාම නොවෙද? ඔවුන්ගේ දරුවන්වත් තමන්ගේ තැනටම දක්කන්නට ඔවුන් සුදානම්ද? එක එකා ගොඩයන්නට හිතන අපේ චින්තනයෙන් මෙයට නම් පිළියම් සොයාගත නොහැකිය. අපි කෙටිකතා වල දුටු, නවකතා වල කියවූවාටත් වඩා හොදින් තවම රටේ එබදු කෙරුම් නම් එයාකාරමය. ඉතින්  ලේඛකයෝ පමණක් නොව කොයි ක්ෂේත්‍රයේ වුවත් නිර්මාණ කරුවන් බිහි කරන්නට තවමත් මෙහි පසුබිමක් නැත. ඇත්තේ කා යටතේ හරි රස්සා කරන්නවුන් පමණක් බිහි කිරීමේ පසුබිමකි. 

අද නැතත් හෙට මේ වැරදි ගමන අප නිවැරදි කර ගත යුතුව ඇත. නිවැරදි දිශාවන් ඔස්සේ විවිධ ක්ෂේත්‍ර වල නිර්මාණකරුවන් බිහිවන්නට පසුබිමක් රටෙහි හැදිය යුතුව ඇත. තමන්ගේ බසින් තමන්ගේ මගින් තමන්ගේ ක්‍රමයට ලොව දිනන වෙනත් ජාතීන් මෙලොව සිටිත් නම් අපේ භාෂාවෙන් අපේ නිර්මාණ මතින් අපේ විද්‍යාවකින් ලෝකය ජය ගන්නා මාර්ගයක් අපට ඇත්තේ නැද්ද? අපේ කතාව නිර්මාණය විය යුත්තේ ඒ මගකින් නොවේද? බුද්ධියත් විශ්වාසයත් නොව අපට තවමත් මද පසු නොබසින වීර්යයෙන් ඉලක්කය වෙත යන්නට පැහැදිලි ගමන් මගකුයි. එ් ගමන් මග දිගු වන්නටත් පිළිවන. කටුක වන්නටත් පිළිවන. එහෙත් පැහැදිලිව දිගටම ඒ මගේ නිවැරදිව යන්නේ නම් දිනෙක අපටද ජය නියත වනු ඇත.

ඉලක්කය අපේ පූර්ණ බවයි. නිවැරදි සංවර්ධනයයි.  රට ගොඩනැගීමයි.

ප්‍රශ්නය, කොහේද ඒ ඉලක්ක වෙත යන පැහැදිලි ගමන් මගක්, කරුණාකර එය නිරවුල්ව අපට පෙන්වන්න. 

අපේ අලුත්ම කතා ලියවෙන්නට ඕනෑ ඒ ඔස්සේය. කෙටිකතා, නවකතා මෙන්ම නවමු කතා ඒ ඔස්සේ ලියවෙන්නට ඕනෑය. මත්තේ ඒ මත්තේ අනාගතයක් නිමවෙන්නට ඕනෑ නම් පවතින්න ගැන විචාරාත්මක සංකල්පනා කලඑලි බැසිය යුතුමය. 

අතීතයේ අපි කියවූ චරිත අනාගතයට වලංගු භාවයක් සහිතව බිහිවන්නට උවමනාය. එසේනම් අලුත් චරිත බිහිවිය යුතුය. නිවැරදි මගක අලුත් චරිත බිහි කරන්නට නිර්මාණය කරන්නට අපි සමත් විය යුතුය. අපේ ක්‍රමයේ අපේ චරිත සමාජයේ රජ කරන්නට නම් අපි ගැන අපට හැගීමක් තිබිය යුතුය, ලැබිය යුතුය. අපේ වටිනාකම් අනන්‍යතා අපි වටහා ගත යුතුය. අනාගතයට වලංගු අතීතයක් අැති චරිත අවසන අපේ කතා තුළ අපි බිහිකළ යුතුව ඇත. 

විවිධ චරිත අලුත් සමාජයට නිවැරදි ලෙස විවර කළ යුතු කාලයයි මේ. එය ලේඛනයෙන්, දේශනයෙන් හෝ රංගනයෙන් වන්නට පිළිවන. කොටින්ම නවකතා, කෙටිකතා තුළ ඇති අපේ කතා නිවැරදි ඇසකින් සමාජය වෙත සජීවීකරණය විය යුතු කාලය නොවෙද මේ.

අනුන්ගේ ප්‍රශ්න, මගේ ප්‍රශ්න හා අපේ ප්‍රශ්න.

'එය ඔබේ ප්‍රශ්නයක් මිස මගේ ප්‍රශ්නයක් නොවේ' - සමහර අවස්ථාවල අපි භාවිත කරන යෙදුමකි. ඇත්තටම මතුපිටින් නම් එය සම්පූර්ණ සත්‍යයකි. මගේ ප්‍රශ්නය මගේය. ඔබේ ප්‍රශ්නය ඔබේය. එබැවින් එකිනෙක නොබැදෙන විට ඔබේ ප්‍රශ්නය මට ප්‍රශ්නයක් නොවන්නා සේම මගේ ප්‍රශ්නය ඔබටද ප්‍රශ්නයක් විය නොහැකිය. ඉතිං අප එකිනෙකාගේ ප්‍රශ්න වෙත ඇගිලි ගැසිය යුතුද නොවේ. එය තවත් ආකාරයකින් ඔවුනොවුන්ගේ පුද්ගලිකත්වයයි. අපේ පුද්ගලභාවයයි.

නමුත් හැම ප්‍රශ්නයක් ගැනම එසේ වනවාද? එහෙනම් අපේ ප්‍රශ්න කියන්නේ මොනවාද? ඉන් කියවෙන්නේ ඔබටත් මටත් දෙදෙනාටම බලපාන පොදු ප්‍රශ්නත් තිබෙන බව නොවේද? සමහර විට එබදු තැනකදීත් එය ඔබේ ප්‍රශ්නයක් පමණක් ලෙස මට දැනෙන්නේ නම්, මගේ ප්‍රශ්නයක් ලෙස පමණක් ඔබට දැනෙන්නේ නම්.. අපි යන එකතුව තව දුරටත් රදා පවතිද්ද? නැත. එවිට සිටින්නේ් ඔබත් මමත් යන දෙදෙනෙක් ම පමණි. එය තවත් ප්‍රශ්නයක් විය හැකිය.

එකක් දෙකක් තුනක් , සීමාවක් නැත. විවිධාකාරයේ ප්‍රශ්නය.

අරයාගේ මෙයාගේ කීවත් සමස්ථ වශයෙන් විමසූ විට ලොව තුළ ඇත්තේ එකම ආකාරයේ ප්‍රශ්න නොවන්නේද? දුක මුල් කොට ගත් ප්‍රශ්න, සැප මුල් කොට ගත් ප්‍රශ්න, කීර්තිය මුල්‍ කොට ගත් ප්‍රශ්න, අපකීර්තිය මුල් කොට ගත් ප්‍රශ්න, ලාබ මුල් කොට ගත් ප්‍රශ්න, අලාබ මුල් කොට ගත් ප්‍රශ්න, නින්දා මුල් කොට ගත් ප්‍රශ්න, ප්‍රශංසා මුල් කොට ගත් ප්‍රශ්න... කැරකෙන අෂ්ට ලෝක ධර්මය.  සියලු ප්‍රශ්න ඔය අට ලෝ දම් මූලයන් මත නොරැදෙනවා යැයි කිව හැකිද? නොහැකිය. කියනවා නම් ප්‍රශ්නයක මූලය සොයා ගැනීමට අපට ඇති නොහැකියාව මිස අන් කවරක්ද?

එනයින් බැලූ විට මගේ ප්‍රශ්නයත් ඔබේ ප්‍රශ්නයත් එතැනින් එහා අනුන්ගේ යැයි කියන ප්‍රථම පුරුෂ දෘෂ්ටියෙන් දකින ප්‍රශ්නත් සියල්ල එකම මූලයන්ගෙන් නැගෙන ඒවාය. එසේ කියා අනෙකාගේ ප්‍රශ්නය තමන්ගේ කරගන්නට කවුරුන් හෝ ඉදිරිපත් වන්නට උවමනා නැත. නමුත් කවදා හෝ අපි අපේ කියා මගේ කියා මුහුණ දෙන ප්‍රශ්නයත් දිනෙක අනුන්ගේ ප්‍රශ්නයක් වූ එකක් බව පමණක් මතකයේ රදවා ගැනීම බුද්ධිගෝචරය. එය තවත් බොහෝ දේ ගැන ගැඹුරු වැටහීමක් ලබා ගැනීමට දිනෙක ඔබට උපකාරී වනු ඇත.

 

පහත ප්‍රශ්න - සමහරෙකුට ප්‍රශ්න වූ නිසා අපට වාසි වූ ඒවාය. ඒ විග්‍රහයන්ගෙන් සමහරෙකුට සතුට නැත්නම් සැපය මෙන්ම කෙනෙකුට අසතුට නැත්නම් දුක ඇතිවිය හැකියි. එය මගේ ප්‍රශ්නයක් නොව ඔබේ ප්‍රශ්නයකි. මට මොකද, අනුන්ගේ ප්‍රශ්න :)

ඔලුවට ඇපල් ගෙඩියක් වැටීම ප්‍රශ්නයක්ද?  තිත්බටු ගෙඩියකට වඩා ඇපල් ගොඩිය විශාල බැවින් හිසට වැටුනු විට රිදීමක් දැනේ. රීදීම දුක ඇතිකරයි. ගෙඩිය බිමටම වැටුනේ ඇයි දැයි හිතෙයි. එය ඔලුවට වැටුනේ බිමටම වැටුනු හෙයිනි.

දිය පිරුනු නාන බේසමට බැස්ස පසු බේසමෙන් පිටට ජලය උතුරා යාම ප්‍රශ්නයක්ද? ජලය ප්‍රමාණාත්මකව මෙන්ම ස්ථානීයවද අැති  කරන ගැටළු විවිධාකාරය. වැඩිවූ විට මෙන්ම හිග වූ විටද සැප මෙන්ම දුකද ඇතිවේ. නාන බේසමට දිය පිරවිය යුත්තේ එකක්මද?  භාගයක්ද යන්න හිතා බැලීමට සිදුවෙයි. කටටම පුරවා එය තුළට බැස්ස විට බේසම උතුරා ජලය ගලන නිසාය ඒ.

ජීවිතය ප්‍රශ්නයක්ද? ඇතිවන ප්‍රශ්න නිසාම ප්‍රශ්නයක් වේ. විසදුම් නැති විට බරපතළ ප්‍රශ්නයක්වේ. අටලෝ දහමම මෙතැනය.

මරණය ප්‍රශ්නයක්ද? අමර වෙන්නට හිතුණු විට, එසේ වන්නට නොහැකි හෙයින්ම ප්‍රශ්නයක් වේ. මරණයට බිය දැනෙන විටද, කල් දා ගැනීමට නොහැකි තැන විටෙක ඇතිවන ප්‍රශ්න නිසාමද ප්‍රශ්නයක් වේ. වැඩියෙන්ම දුකය.

තවත් ප්‍රශ්න මෙලෙසින් විග්‍රහ කර බලන්න. ඔබට කාලය, විවේකය තිබෙනවාද යන්න මට නම් ප්‍රශ්නයක් නොවේ:)

ජීවිතයේ මානය හා ලයිෆ් එකේ මිනුම?

හැමදේටම මිම්මක් තිබෙනවාට අප කැමතිය. ගාණට මිම්මට එක එක දේවල් ගැන කතා කරන්නටත් පාරම්බාන්නටත් එවිට අපට හැකිය. නවය පන්තියට වඩා එකොළහේදී අප ලොකුවට හිතන්නට පෙළඹෙන්නේ සමහර දේවල් වැඩියෙන් මනින්නට අප දන්නවා කියා හිතාය. උසස් පෙළට ආ පසු හිතන්නේ සා පෙළ දී නම් අපි මැට්ටන් ගානට සිතූ බවකි. එහි අදහස උසස් පෙළදී දැන උගෙන ගන්නා මිනුම් වඩාත් වැඩිහිටි සමාජ පරිමාණයේ ඒවායි හිතෙන නිසාය. අනික එතැනින් එහා පාසලේ පන්තිත් නැත. එබැවින් ලොක්කන් අපය.

 හැබැයි මේ සියල්ල ඉගෙන තවත් ඉහළටත් ඔය ලෙසින්ම වසරින් වසර ගොස් තවත් වසර ගාණකට පසු බැලුවාමත් වැඩි දෙනෙකුට හිතෙන්නේ අපි දන්නා මැනුම් ප්‍රමාණවත් නොවන බවකි. උගත් දෙයින් මිනුම් හදා ගන්නා බොහෝදෙනා සිටියත් බොහෝ දෙනා ඒ මිනුම් වලින් සෑහීමකට පත් වන ලෙස මැන ගැනීමට නොහැකිවත් සිටිති. ඉතින් ගාණට මිම්මට එක එක දේ ගැන මිනුම් දෙන්නට බැරි වුනාම හිතට එන්නේ අසම්පූර්ණ හැගීමක්ය. 

සමහරු නම් හරි හතැරැස් දේත් රවුම් මිනුමටම හිර කර දමති. තවත් අය රවුම් දේත් හතරැස් මිනුමේ දමති. සමහරු අටපට්ටම් මිනුම් ද භාවිත කරති. එතැනදී අෂ්ඨ ලෝක ධර්මයක් ගැනත් සිහිපත් කරති. 

කොහොම වුනත් අවසන මානය නොදැන මිනුම ගැනීමට යාමෙන් බොහෝ දෙනා අසරණ වන බව නම් සහතිකය. ඒ සහතික බොහෝ තැන්වලින් බොහෝ දේවලින් දකින්නට, පෙනෙන්නට ඇත.

චරිත තුළින්, භූමිකා තුළින් ලයිෆ් එක මනින්නට කලින් ජීවිතයේ මානය සොයා ලයිෆ් ‍එකේ මිනුම ගන්නට හිතුවොත් ... 

කල්පනා කර බලන්න අපට වැරදුනු තැන් හොයාගන්න, හදාගන්න.. චරිතය හැදේවි, භූමිකා ලැබේවි. ඔබේ ප්‍රේහේළිකාව? එවිට විසදේවි.

ඇතුළත් පිටත් අතර ගමන දොරටුවකිනි.

දිනක් තරමක දුර බැහැර වෙසෙන අප සගයෙකුගේ නිවසට යම් කාරණයක් සදහා ගිය අපට ඒ මොහොතේම අපූරු රාජකාරියක් පැවරුණි. රාජකාරියක් කීවාට එය ඇත්තටම පුංචි උදව්වකි. ඒ උදව්ව නම් අලුතෙන්ම සාදවා ගෙනවිත් තිබූ අල්මාරියක් නිවස තුළට ඇතුළු කිරීමයි. බඩු ප්‍රවාහනය සදහා පැමිණි කීප දෙනෙකු සිටියත් ප්‍රධානම ගැටළුව වී තිබ‍ුණේ නිවසේ දොරෙන් අල්මාරිය ඇතුළු කිරීමයි. සගයාගේ හා පවුලේ අයගේ වාසනාවට නගරාසන්න නිවසක් වූ එහි දොර අල්මාරියේ පළලට වඩා අගල් බාගයකින් වැඩිවිය. එබැවින් නිවසේ දොර ගැලවීමේ උවමනාවක් ඇති නොවිණි. දශමයෙන් අල්මාරිය නිවස තුළට රිංගවන්නට හැකිවිය. 

නිවසකට දොරවල් තිබෙන්නේ අපට එන්නට යන්නට පමණක්ද? නැත. ජනෙල් තිබෙන්නේ ආල‍ෝකය ලබා ගන්නට පමණක්ද? නැත. ධර්මයේ අසා ඇති පරිදි අප ශරීරයේත් දොරවල් නවයකි. අප විසින් ඒවා ඉච්ඡානුගව මෙන්ම අනිච්ඡානුගවත් භාවිතයට ගැනෙන්නේ එකම කාර්යයන් සදහාද? මූලික වශයෙන් අතිශය සමාන වුවත් ද්විතියික වශයෙන් සමහර දොරක කාර්ය සමාන වන්නේ නැත. එනම් එහි අදහස විවිධ දොරටුවලින් අප ගන්නා ඵලයන් එකක් ම වන්නේ නැති බවය. 

දොර මුල්ලක හැංගී හැංගිමුත්තන්ද කළ හැකි බව හැබෑය. අල්මාරි දමන්නට නොහැකිව උළුඅස්ස පිටින්ම දොරපියන ගලවා ආපහු දොර සවිකරන්නන් සිටින බව ද සැබෑය. එහෙයින්ම දොරක් දැමීමට පෙර කල්පනා කළ යුතු දෑ එකක් නොවන බව පැහැදිලිය. දැම්මොත් දැම්මා මිස වරින් වර පියන මිස ගෙඩිය පිටින් දොර ගැලවීමට යාම නුවණක්කාර දෙයක් වන්නේ නැත. එහෙයින් මෝඩයෙක් නොවන්නට නම් ගෙදරට හරියටම හරියන සේ දොර මඩලම දමා ගත යුතුය.

ඇත්ත වශයෙන්ම ගත් කළ මුදල් නැත්තෝ කෙසේ වෙතත් ඇත්තෝ නම් දොරවල් උවමනාවටත් වඩා පළල් ‍කර ගෙදර කීප අතකින්ම දමා ගනිති. මුදල් නැත්තෝද පියන දොරටම අල්ලන්නට නොහැකි නම් හේත්තු කරන්නට හෝ ‍දොරක් නම් හදා ගනිති.

අපේ ශරීරයේ දොරටු නවයක් ගැන කතාකළත් බුද්ධියේත් හදවතේත් දොරටු ගැනනම් ගොඩක් දෙනා වෙහෙසනවාදැයි අපට ඇත්තේ සැකයකි. ඔලුවට දමාගන්නා දේත් හදවතට දමාගන්නා දේත් ආපසු ඔලුවෙන් බැර කරන දේත් හදවතින් බැර කරන දේත් අතරද දොරවල් පිළිබද ප්‍රශ්නයක් නැතැයි අපට කියන්නේ කොහොමද? 

තෙල් වැඩිවූ විට නහරයක් හිරවේය, කැටියක් හිරවූ විට කපාටයක රුධිර සැපයුමක් අවහිර වේය යන්නට වඩා වැඩි දෙයකි, බුද්ධියට හා හදවතට තනා ගන්නා මනසේ දොරටු. ඒවා අරින්නට බැරිද, වහන්නට බැරිද, සීල් වැටිලාද, අගුලු කැඩිලාද.. ඒ ගැන අපගේ උනන්දුව ශරීරය ගැන දක්වන උනන්දුව සේම වැදගත් බවට ටීකා ටිප්පණි වලින් වැඩි දුරටත් කිව යුතුද? නැත.

සියල්ල එක දොරකින් ගන්නට හැකිද සිතන්නා සේම. ඇතුළට ගන්නේ කුමක්ද යන්නත් එළියට දමන්නේ කුමක්ද යන්නත් අවබෝධයකින් කළ යුතු නොවෙද. අධ්‍යාපනය වේවා, කලාව වේවා, දේශපාලනයක් වේවා, වෙළහෙලදාමක් වේවා, රෝගාබාධයක් ගැන වේවා..මෙකී එකී නොකී හැමදේ ගැනම අප එකිනෙකා හා ගනුදෙනු කරන්නේ ඒ ඒ දේ ගැන බුද්ධිය හා හදවත නැතිනම් දැනුම හා හැගීම මත පදනම්ව නිසා අප‍ට අපේ දොරමඩලේ යහපත් ක්‍රියාකාරී භාවිතය කොතරම් නම් ප්‍රයෝජනවත් වනවාද.  සැබවින්ම මනසේ ඇති දොරමඩලේ දොරටු වලට තෙල් ග්‍රීස් වැටෙන්නේ නැතිනම් ඒවා මළ කනු ඇත. කෑ මළ සුද්ද කර දමන්නේ නැතිනම් ඒවා කලකදි දිරා ගොස් දොරටු කඩා වැටෙනු ඇත. එවිට අපි අවිඥානිකව ක්‍රියා කරන මිනිසුන් මිස තවදුරටත් සවිඥානිකව ක්‍රියා කළ හැකි අය බවට පත් කරගත නොහැකි වනු ඇත. 

එබැවින් තම තමන්ගේ දොරටු මණ්ඩලයම හදා ගැනීමට අප ක්‍රියාකළ යුතුව ඇත. ඒ සදහා ශ්‍රමයක් වැය කළ යුතුව ඇත. ශාරීරික ශ්‍රමයට වඩා මානසික ශ්‍රමය එහිදී ප්‍රමුඛතාවයේ තිබෙනු ඇත. ශරීරයේ දොරටු නවයෙන් යමක් යම්ලෙස අප පාලනයේ යම්තාක් පවතීද, ඊට වඩා වැඩි ගුණයකින් අපේ මානසික දොරටු අපි ශක්තිමත් කරගත යුතුව ඇත. ශාරීරික තත්වයන්ට වඩා එය අපේ ආධිපත්‍යට නතුය. දොරටු පාලකයන් වන්නේ අපිම නම් ඒ දොරමඩලාවේ සැබෑ ප්‍රයෝජනය ගන්නට අපිට හැකිවෙනු අැත. හැබැයි ඒ අවංකව දියුණු වන්නට අවංකව උත්සාහකරන ස්වභාවයෙන් නැත්නම් සද්භාවයෙන්ම විය යුතුය.

නැගපු ඉණිමගට පයින් අනින්නෝ දිනන්නෝ නොවෙති.

ජීවිතේ විදවන්නෙ නැතිව විදින්න ඕන කියල හිතන සමහරු තමන් නැගපු ඉණිමගට පයින් ගහන්නෙ ආයෙ කවදාවත් පහළට බහින්න වෙන්නෙ නැතිවෙයි කියල හිතාගෙන. හේතු සාධක ගැඹුරට නොවිමසා අතමන්ට අත හිත වගේම නොහිතන, නොදැනෙන ලෙසින් උපකාර වුන දේවල් සියල්ල පුංචිම කාරණයක් නිසා අමතක කරන්න පෙළඹෙන අය අද සුලබයි. සියලු ගනුදෙනු මුදල් අගයකින් හිතන්න ගත්තම කළගුණයත් සළකන්නෙ මුල්‍ය වටිනාකමෙන් තක්සේරු කරල. අන්න එතනදි අපි නොහිතන විදිහට අපේ පයෙන් පහර වදින්නෙ අර නැගෙන්න උදව් දුන්න හිණිමං වලට. 

හිතන්න කාලයත්, උවමනාවත් දෙකම නැතිවුන තැන පහසුවෙන් හිතල, මුදලින් තක්සේරු කරල අර පරණ ගනුදෙනු ඔක්කොම එක චෙක් එකෙන් ඉවර කරන එක අපිට හරි ලේසියි. නමුත් ඒක මනුස්ස කමට තරම් දෙයක් නොවෙයි. එක වතාවක් නොවෙයි, දෙවතාවකුත් නොවෙයි, තුන් වතාවකට වැඩියෙන් එක වතාවක් උනත් ඒ ගනුදෙනු මනුස්සයො හැටියට මුදලට එහා ගිය මනුස්ස කමෙන් මැනල බේරගන්න එක වටිනව. හැබැයි ඔය අතරෙ අනුන්ගෙ මනුස්සකම තමන්ගෙ කපටිකමට උදව්වක් හැටියට භාවිත කරන අයත් ඉන්න බව අපි මතක තබා ගන්න ඕනමයි. එහෙම අයට ටිකක් හොදින් සළකන විදිහක් ගැනත් අපි බුද්ධිමත්ව කල්පනාවට ගන්න ඕනමයි. මොකද මනුස්ස කමත් රැවටීමත් දෙකක් නිසා.

සමහර විට අපට ඉස්සරහට යන්න තල්ලුව ලැබුනෙ කොතනින්ද කියල අපට මතක නැහැ. මොකද ඒ වැඩිපුර අපි හිතන්නෙ අපෙන් අනුන්ට වුන දේවල් මිස අනුන් ගෙන් අපිට වුන දේවල් නොවන නිසා. ඒ නිසාම අපෙන් පරිත්‍යාග වුන කෙන්ද අනුන්ගෙන් ලැබුනු කන්දට වඩා අපි අගය කරගන්නවා. ලොකුවට හිතනවා. කියනවා. නමුත් ඇත්තෙන්ම බැලුවොත් අර අනුන්ගෙන් අපට ලැබුනු කන්ද හමුවේ අපෙන් පරිත්‍යාග වුන කෙන්ද තඹයක් වටින්නේ නෑ. හැබැයි මේ වටිනාකම් ගැන කියන්නේ මුදලින්ම නොවෙයි. මුදලට වඩා වටින තවත් දේ තියෙන බව ඔබත් මමත් හොදින්ම දන්නවා. සමහර විට ඒ පුංචි අවවාදයක් ම වුනත් වෙන්න පුළුවන්. වඩා වටින්නේ බොරුවක් වෙනුවෙන් දෙන කෝටියකට වඩා හොදට හැදෙන්න දෙන පුංචි තරවටුවක් වෙන්න පුළුවන්. අපේ කාලයේ එහෙම ගුරුවරු එක්කෙනෙක් හෝ දෙන්නෙක් අපටත් හිටීම ඒ ගැන තේරුම් ගන්න අපට ආදර්ශයක් වුනා.

නමුත් අද ඒ සියල්ල අහවර නිසා, අවවාදයක් කියන එක දැනෙන්නේ ජීවිතේ විදවන්න කියන එකක් වගේ. අවවාද දෙන විදිහ වගේම ගන්න විදිහත් ප්‍රශ්නයක් වෙලා. ජීවිතේ විදවන්න තියෙන දේ ගැන නොදැන ජීවිතේ විදින්න ගියොත්  ලොකු අමාරුවක වැටෙන බව බොහෝ දෙනාට වැටහෙන්නෙ නෑ.

කොහොම උනත් දියුණුවේ රන් දොරටු ඇරගන්න පුළුවන් අතීතෙ අමතක කරලවත් මුදල් හයියෙන් අතීතෙ දොරටු වහලවත් නොවෙයි. ඒ අද්දැකීම්, අත්විදීම් නිවැරදි විග්‍රයකට ගෙනත්. අපි අවබෝධකරගත් ධර්මයත් උදව්වට අරන්. සාධාරණ මිනිස්සු වීමෙන්. එතනදි අපට අවංකවම ජීවිතේ විදින්න පුළුවන් වෙයි. ඇත්තටම විදවීම කියන්නෙ මොකද්ද කියන එකත් එතනදි තේරුම් ගන්න පුළුවන් වෙයි. 

විදීමත් විදවීමත් පටලවා ගත් ලෝකෙක ජීවිතේ විදීම කියන්නෙ තනිකරම මාකට් එකක් හා බැදුනු දෙයක්. ඒ විදීම තුළ ගියොත් අපි කාටත් හොද මිලකට අලෙවි වෙන්න නම් පුළුවන්, තමන්ගෙ හැකි කම අනුව. හැබැයි ටිකකින් හරි ඒ අලෙවි වීම තුළට අැතුළත් නොවී ජීවත් වෙන්න අපට බැරි වුනත් ඒක තුළත් සාධරණයක් යුක්තියක් තියා ගැනීමයි වැදගත්. එතනදි ඉණිමගේ නැගපු හැටි ගැන මතක තිබීම අතිශයින් වැදගත්.

කොහොඹ පොතු හරි පැණි රහයි.

කොහොඔ පොතු තම්බා බීම කොත්තමල්ලි බීමට වඩා දුලබ වුවත් ඇගට ගුණදායකයැයි අපි අසා ඇත්තෙමු. අසා ඇතිවා පමණක් නොවේ, අම්මා තම්බා දෙන කොහොඹ පොතු පානය අදටත් බොන්නෙමු. කොහොඹ පොතු වල රසය දරා ගත නොහැකි නිසා කුඩා කළ බීවේ සීනි ස්වල්පයක් අල්ලට හලා එහි රසයත් දිව ගාමිනි. නමුත් තරුණ වියට එළඹෙත්ම ක්‍රමයෙන් පුරුද්දක් හදා ගත් මම අද කොහොඹ පොතු බොන්නේ රසය පිළිබදව කිසිම බාහිර උත්ප්‍රේරකයක උදව්වක් නොගෙනය. කොහොඹ පොතු හරි පැණි රහක් වී ඇත්තේ එබැවිනි. නමුත් රසය නොමරා ඉව්වොත් තවමත් කරවිල කන්නේ නම් බෙහෙත් කන ගානටය. අගුණද අගුණ නැතත් ටිකක් බෙහෙත් ගානට කන්නෙමි. ලංකාවේ ජීවත් වන අපට මේ රසය ඇත්තටම සිහිකරන්නේත් උගන්වන්නේත් රටේ ජීවත් විය යුතු ආකාරයමයි. 

කිසිවෙක් කිසිදු ලාබයක් නොලබා යහපතකට අත ගසන්නට අකමැති වෙමින් යන යුගයක, තමන්ගේ කැපිටල් අයි හයම(බුද්ධියේ ජාන අගය පිළිබද සරල දැක්වීම) වුව වෙනත් දේශයන්වල තමන්ගේ අභිමතයන් වෙනුවෙන් දියකරන්නට ලොල්වෙමින් යන යුගයක, සත්‍ය ගැන බිංදු මාත්‍රයක අවබෝධයක් ඇත්තවුන්ගේ දේශයක, දහසකුත් නන් දොඩවන්නන් අතර හිද, සත්‍ය වෙනුවෙන් වදවෙන මිනිසුන් ස්වල්පය හා එක්ව හිද, පවතින ක්‍රමයේ අනේක පීඩාව හා අයුක්තියද විදිමින් වුව, හිස කෙළින් කොටගෙන  ජීවත් විය හැක්කේ- අර කොහොඹ පොතු වල ගුණය සළකා එය පැණිරහක් කොට ගත හැක්කවුන්ටම පමණි. ඒ කියන්නේ බුද්ධියක් පමණක් නොව හොද දරාගැන්මේ ‍හදවතක්ද ඇත්තන්ට බවයි. 

නිවට නොවන ගති ඇත්තාක් මෙන්ම හොද ඉවසීමකුත් ඇති, හදවතකුත් ඇති බුද්ධිමත් ජනයා  අද මෙරටට අවශ්‍ය වී තිබේ. එකක් තිබෙද්දී අනෙක නැති ජනයාත් සමග රට ඇදෙන්නේ රස්තියාදුවකටය. ඒ රස්තියාදු ගමන හරියටම වට රවුමක ගමන වගේය. මගේ ශක්තිය අනෙකාගේ ශක්තිය හා එකතු කරන ක්‍රමයක් මෙහේ තිබුණි. අත්තම කියා කිව්වේ එක්තරා විදිහකට එහෙම ක්‍රමයකටය. අද එ් අත්තම් අහෝසිය. අත්තම් සහාය වෙනුවට මුදල් දීමෙන් ගෞරවය ලබන්නට හදන්නෝ එමටය. මුදල් යනු මිනිහෙක්ගේ ඉදිරිපත් වීම තරම් වටිනා දෙයක් නොවේ. එය භාණ්ඩ හා සේවා වටිනාකම් සදහා භාවිතා කරන ඒකකයක් පමණි. 

දේශපාලනයේ අැත්තේ අතිශය දුර්ජන හීනෝන්මාදයකි. එක්කෝ මමය, නැත්නම් අනෙකාය. දෙතුන් දෙනා එකම වැඩකට කර ගහන්නට එකා මෙන් එක් නොවන්නේ කීර්තිය, ගෞරවය බෙදී යන නිසාද? බලය බෙදී යන නිසාද? යහපත් වැඩක් වුවත් කීර්තිය, බලය නැත්නම් අත ගසන්නට බැරිද? එසේ සිතනතාක් අපි අනුන්ගෙන් යැපෙන නිවට නියාලු රටක් පමණය. 

අවසානයේ තෙවැනි ඇසකින් බැලූවිට පෙනෙන්නේ සියල්ලෙහි සත්‍ය අවබෝධකරගත හැකි තරමේ මානසික තත්වයකින් යුත් ජනතාවක් තුට්ටුවක් නොවටිනා වරදාන මත නොමග යවනා බවය. නොමග යන බවය. දේශපාලකයෝ ජනතාව නොමග යවන ලෙසින්ම පෙරළා ජනතාවද ‍ඔවුන්ට නොමග යන්නට රුකුල් දෙති. පෙරමං තනති. අවසානයට එකා පස්සේ එකා අල්ලන්නට වටරවුමක දුවති. ඉන් ඇරඹෙන සුලියේ කැරකෙන රටේ සියලු දෙනා ඔහේ සුළිය ඔස්සේ ඇදෙති. 

අධ්‍යාපනයට මගක් නැත. කලාව අයාලේය. විධිමත් රැකියා අවස්ථා බිහි කරන ක්‍රමෝපායන් හෝ ඒ සදහා ඵලදායී මෙහෙවරක් කිරීමට හෝ ලබා ගැනීමට මගක් නැත. අාගමික, ජාතික සහජීවනයට දිගුකාලීන ප්‍රතිපත්තිමය වටිනාකම් හදන්නේ නැත. නීතිය හෝ යුක්තිය ඉටුකිරීම වෙනුවෙන් සැකසෙන අපේම වූ ක්‍රමයක නිසි වැඩපිළිවෙලක් නැත. පරණ රෝම හෝ ලන්දේසි රෙගුලාසි අස්සේ සුද්දාගෙන් අල්ලා ගත් ආර්ථික මාර්ග හා මහා මාර්ග තුළ අපි තවමත් යන්නෙමු. ණයට මුදල් ගෙන, ආධාර ගෙන අසරණ අපේ ගොඩනැගිලි, මාර්ග තනා ගෙන ඒවා තනා දුන් උදවියට ගෞරවය, ආදරය මෙන්ම පිං ද දී වන්දනාමාන කරන්නෙමු.  එහෙත්...

මේ සියල්ල වෙනුවෙන් හොදම පිළිතුරු කතා මෙහේ ඇත, ඒ කතා තුළ අධ්‍යාපනයේ සිට ලෝකයේම ආශ්චර්ය කරා යන සැළසුම් අප සතුව ඇත. ඉතිහාසයේ මෙන්ම අදද අප කරන වීරකම් වල කෙළවරක් නැත. නමුත්...

‍රටේ, ජාතියේ හැබෑ උන්නතියක් ගැන හිතන මහ ජනයා හා ජන නායකයින් තැන තැන කරන කතා අහන්නට වගකිවයුතු කෙනෙක් නැත. ඒ වෙනුවෙන් නැගිටන කෙනෙක් නැත. එපමණකට ඔතෑනි කම ඉහ මුදුනෙන් දෙපතුළටම බේරෙමින් ඇත. නිවට ‍කම තුළ ගව් ගානක් ගිලී ඇත. මට බාර් එකක් නොවෙයි, අපේ පවුලම හොද බාර් කාරයෝ කියා සමහර දේශපාලන නායකයන් කියන අයගේ කටින් කියවෙන්නේ එනිසාය. බාර්ද,  බුකිද, ගණිකා නිවාසද කරගෙන යන්නට සමහරුන් මෙහේ නිල වශයෙනුත් නොනිලවත් අයිතිය හදාගෙන ඇත. ප්‍රශ්නය බුකිය කාගේද යන්නම නොවේ, ඒ අයිතීන් ලබා ගන්නේ කෙලෙසකද යන්නමත් නොවේ. ඒ ප්‍රශ්න අතරින් අපට ප්‍රමුඛ වන්නේ ඒ දේවල් පොදි බැදගෙන අප යන්නේ කොහාටද යන්නයි. දේශපාලනය වමේද, දකුණේද යන්නට වඩා ඔවුන් කරන්නේ මොකක්ද යන්න තේරුම් ගැනීම වඩා වැදගත් වන්නේ එහෙයින්.

බටහිර ක්‍රමයට කැමතිව හිතන අයට වඩා පෙරදිග ක්‍රමය තුළ සැකසුණු රටක් වන අප මේ ගහණ කණපිට ගැහීම නැවතෙන්නේ අම්මා, අප්පා ගැනත් අපේ තිබූ චින්තනය- මමී ඩැඩීටත් එහා යන්නට පාරක් හදමින් නම්- කිව යුත්තේ කැමැත්තෙන් එතැනට ගියත් එය නිවැරදි ක්‍රමය නොවේ යන්නයි. සමහර දේ වල් සිදුකිරීමට විවිධ ක්‍රම ඇතත්, නිවැරදි ක්‍රමයට එය සිදු නොකිරීමෙන් ඇතිවිය හැකි අතුරු ප්‍රතිඵල භයානක විය හැක. ඒ බව වටහා ගන්නටවත් හැකිනම් කාලයේ හැටියට එයත් ලොකු දෙයක් වනු ඇත.

දැන හෝ නොදැන වැරදි කරගත් මිනිසෙකුට වුව එකවර සියල්ලෙන් නිවැරදි විය නොහෙන බව අපි දනිමු. නමුත් නිර්භීතව නිවැරදි වීමට ගන්නා උත්සාහය සියල්ලට වඩා වටින්නේ එය අවංකවම සිදු කෙරෙන්නේ නම්ය.‍ සුද්දාට බනින්නට ගත් තැන සිටන්වත් අප නිවැරදිව ඒ උත්සාහය කරාද? ‍එසේ නම් අපට වැරදුනේ කොතැනද? ඒ වැරදීම් තේරුම් ගෙන අදටත් අපි තවදුරටත් නිවැරදි බව උදෙසා සටන් වදින්නේද? වගකිව යුත්තෝ මේ ප්‍රශ්න විමසිය යුත්තේ තමන්ගෙන්මය. බුද්ධිමත් ජනයා මේ ගැන සෙවිය යුත්තේ තමන්ගෙන් පටන් ගෙනමය. ඒ තාක් අපි එකතැනමය.

කොහොඹ පොතු පැණිරහක් නැතත් අමිරහක් නැතිව බොන්නට පුළුවන් එතැනදීය. වැරදි තුළින් නැගිටගත් ජපානය ගැන උපන්දා සිට අපේ නායකයෝ කතා කරනු අපි අසා ඇත්තෙමු. එහෙව් අපි සිංගප්පූරු සිහින තුළ ඉදිමින් අපේ වල්ගයවත් හොල්ලා ගත්තාද? ඔය අසික්කිත සිහින තුළ හිතුවොත් වල්ගය කෙසේ‍වෙතත් කාලයකදී අපේ ජාතිය උත්පාදනය කප්පාදු කරගත් සේ කරඅඹා ගැනීමක් පමණක් නම් අනාගතයේ කරගනු ඇත. එවිට ජාතියත් ජන්මයත් ආගමත් සියල්ලම අහවරය. 

එබැවින් නොදැනම  දකින දහවල හීනයෙන් අප අවදිවිය යුත්තේ අදය, දැන්ය, මේ මොහොතේය. නැතිව ඇදෙන් බිමට වැටුනු පසු නොවේ. දිනයක මේ රටේ ඔබට රටේ එලා වැතිරීමට පන් පැදුරක් තියා ප්ලාස්ටීක් පැදුරක්වත් නැතිවන්නට පුළුවන. අදම සිහියෙන් හිතන්න, දේශපාලන වෙනසකට පෙර මිනිහාගේ වෙනසක් රටට අවැසිය. මිනිහා වෙනස් නොවී පක්ෂයක් පාටක් වෙනස් වූ පමණට රටක් නැගේවිද? වෙනස් වෙන්න හිතන්න බිදකින්වත් අයහපතින් යහපත වෙත... රටේ හාස්කම් සිද්දවෙන්නෙ ඔබේ හිතේ හාස්කමෙන් පමණයි.

මුහුණට මුහුණ - කලකට පසු හලෝව් රස්ටාව ප්‍රශ්න කළෙමි.

මිනිස්සු මෙසේ කළ යුතුයැයි මෙසේ හිතිය යුතුයැයි ඔබ කියන්නේ කෙසේද?

මම එසේ  නොකියමි. මා කියන්නේ මෙසේ සිතුවොත් මෙසේ වනු ඇත. මේ අවස්ථාවේ දී සිතිය යුත්තේ මෙසේ නොවේදැයි වශයෙනි. උදාහරණයක් ගනිතොත්, තැටි දෙකේ තුලාවක බර මනින්නේ එක් අතකට භාණ්ඩය හා අනෙක් අතට පඩි දමමින් නම් මා කියන්නේ භාණ්ඩයත් පඩියත් සමබර නොවන තැන වඩා වැදගත් නොවන අංශයෙන් බර අඩුකර හෝ වැඩිකර තුලාවේ සමබර බව රැකගත යුතු බවය. නමුත් සමාජයේදී බහුතර වශයෙන් සිද්ද වන්නේ වඩා වැදගත් බව පිළිබද කල්පනා නොකොට හිතුමතේ හෝ හොර හිතින් හෝ යම් පැත්තක බර අඩු කිරීම හෝ ගල්කැටයක් හෝ දමා තුලාව සමබර කර පෙන්වීමයි.

ඉතිං ගල් කැටයක් දමා තුලාව සමබර කිරීමේ වැරැද්ද කුමක්ද?

ගල් කැටයක් දැමූ බව මිනිසුන්ට නොකීවොත් එය වරදකි. එමෙන්ම පඩියේ බර නිශ්චිත වුවත් ගල් කැටයේ බර තක්සේරු කළ නොහැකි නිසා සමබරතාවයේ වටිනාකමක් නොලැබේ. වඩා වැදගත් සමබරතාව හරි වටිනාකමින් ලබා ගැනීම නොවේද? 

මා මුලින් ම ඇසූ පැනය ඔබ මගහැරිය බව මට දැනෙනවා. මා ඇසූයේ තවකෙකු වෙනුවෙන් තීරක බලයක් තවත් කිසිවෙකු වෙත නැති බවයි. ඔබ ඔවුන්ගේ මතයට බලපෑම් කරනවා නේද?

කිසි කෙනෙකුට තව කෙනෙකු වෙත මතයකින් බලපෑම් කරන්නට නොහැකියි. ඒ මතය තමා තුළට ගන්නවාද, එසේ ගන්නට හේතු තිබෙනවාද.. යන්න තීරණය කිරීම ඒ ඒ පුද්ගලයා සතුයි. කිසිවෙකුට මරණීය තර්ජනයකින් මිස එලෙසින් තීරණ ගැනීමට මතයකින් බලපෑම් කළ හැකිද? නොහැකී. නමුත් ඔබ සදහන් කළ කරුණෙහි සත්‍යතාවයක් තිබෙන අවස්ථා තිබෙනවා. ඒ එක් එක් පුද්ගලයාගේ අන්‍ය මත දරා ගැනීමේ ශක්තිය අනුව, එහිදී යම් ක්‍රමයකින් තවෙකෙකුගේ මතයක් බිදවැටී තවත් මතයක් ස්ථාපිත විය හැකී. එයට තර්කය, බුද්ධිය මෙන්ම අවබෝධයද බලපානවා. එමෙන්ම වාසිය තකා එකහෙලා තවෙකෙකුගේ මතයක් ගැනීමද ඔබට කළ හැකී. එ් වාසිය මුදල් හෝ වෙනත් විදිහක භාණ්ඩ හෝ සේවාවක් හෝ ජීවිතය හෝ විය හැකියි. මම කිසිවෙකුට එසේ බලපෑම් කරන්නේ නැහැ. එසේ කිරීමට උවමනාවක්ද නැහැ. නමුත් මගේ අදහසකට කිසිවෙකු කැමති වේ නම් එය මට සතුටක්, නමුත් ඉන් අදහස් වන්නේ මගේ අදහසේ කුමන කොටසට ඔහු කැමති වූවාද යන්න මා දන්නා බව නොවේ. නමුත් මා කියූ දෙය ඒ ආකාරයෙන්ම කෙනෙකු වටහා ගැනීමට සමත් වී නම් සැබවින්ම මා අදහස් කරන දෙය ඉටුවී තිබෙනවා විය හැකියි.

ඔබේ සමහර අදහස් සැබවින්ම වැල් වටාරම් බදුයි, එබදු අදහස් ලියන්නේ රස්තියාදුව යන්න උලුප්පා පෙන්වීමටද?

සැබවින්ම, රස්තියාදුව යන්න මා යොදා ගන්නේ ඉංග්‍රීසියෙන් වචන ගෙන සිංහලයට දමා අර්ථකතන හොයන ක්‍රමයකට නොවේ. උවමනාවටත් වඩා කාලය හා අවකාශය පිළිබද හැගීමකින් තොරව අපට මෙරටේ කටයුතු කරන්නට සිදුවන නිසා. අපේ හැම ගමනක්ම හැම වැඩක්ම රස්තියාදුවකින් තොරව කරගන්නට මෙහි පිළිවන්ද? හරියටම විග්‍රහ කළොත් බැහැ කියන පිළිතුරට එන්නට ඔබටත් සිදුවේවි. ඉතිං එබදු වූ රටක අද අපි සිතිවිලි වලිනුත් රස්තියාදු ගහන්නේ නැතැයි ඔබට කිව හැකිද? අපි හිතිවිලි වලිනුත් රස්තියාදු ගහන්නෝ.  ඉතිං ලියන දේ එන්නේ මනසින්. එය රස්තියාදුවක් වන්නේ අපේ ක්‍රියාකාරී ස්වභාවයේ පිළිබිඹුවක් විදිහට. ඉතිං එනිසයි මා පවසන්නේ අපේ රස්තියාදුව ශුද්ධ නැත්නම් පිරිසිදු එකක් කරගත යුතු බවත්, කාලය හා අවකාශය පිළිබද අවබෝධයක් ලබාගෙන දිවි ගෙවිය යුතු බවත්.

ඔබ සමහර දේ ගැන පවසද්දි මෙරටේ කියන‍්නේ ඔබ පිටරටවල ගොස් තිබෙන කෙනෙක් හැටියටද? මා කීවොත් ඔබ දන්නේ මෙරටේ හතර මායිමේ යම් ප්‍රමාණයක් පමණක් බව?

මිනිහෙකු පිටරටකට යන්නම අවශ්‍ය නැහැ. අපේ ආගමික ශාස්තෲන් සියල්ලන්ගේ සිට, දාර්ශනිකයින් වේවා, බුද්ධිමතුන් වේවා, ඔවුන් ලෝකයේ බොහෝ තැන්වල කරක් ගැසූ අය නොවෙයි. නමුත් මිනිසුන් ඔවුන්ට ගරු කරන්නේ සවාරිය හෝ සංචාරය දැනුමට හෝ අවබෝධයට මග කියා හිතලාද? ඔබ ඇසූ ප්‍රශ්නය එන්නේ එහෙම හිතන කෙනෙකුට. එදාටත් වඩා එකතැන ඉදන් ගොඩක් දේ හොයාගන්න අද විවෘත මාර්ග තියෙන බව ඔබත් මමත් ‍දන්නවා. ඉතිං පි‍ටරට සංචාරය හෝ ගිහින් තිබීම සමහරවිට අමතර වාසියක් පමණයි. එය ජීවිත අවබෝධය හොයා ගැනීමට උපකාරයක් නොවේ.

ඔබ සමහර දේ පවසන්නේ ඒකාධිපති ස්වරූපයෙන්?

හැම මිනිහා තුළම අධිපති බවක් තිබෙනවා. පළමුව එය තමන්ට තමන් වලංගු බවකින් එළි දැකිය යුතුයි. තමන්ට තමන් වලංගු නැතිනම් එතැනින් එහාට කතාව ඵලක් නැහැ. එයින් මා අදහස් කරන්නේ තමන්ගේ සියලු හැගීම් දැනීම් හෝ ශාරීරික ස්වභාවයන් මිනිහෙකුට පාලනය කළ හැකි බව නොවේ. සාමාන්‍ය මිනිසෙකු හැටියට තමාගේ ශරීරය මෙන්ම හිතත් හැගීමුත් පාලනයට උගත යුතු බව. එවිට මිනිහෙක් තුළ අධිපති බවක් ගොඩනැගෙනවා. එය මාන්නයක් ලෙසින් ගත යුතු දෙයක් නොවෙයි. එය සමාජයේදී නිවට නොවී සිටීමට භාවිත කළ යුතු පලිහක් පමණයි. එය කිසිවිටකත් ඒකාධිපති ස්වරූපයක් හෝ අනෙකාගේ සීමාව බලහත්කාරයෙන් ආක්‍රමණය කිරීමක් වන්නේ නෑ. නමුත් ඔහු හෝ ඇය අනියමින් මගේ සීමාවට රිංගනවා නම් එතැනදි මගේ අධිපතිත්වය භාවිත කළ යුතුමයි. එයින් තොරව මිහිපිට සාමාන්‍ය මිනිහෙකුට ජීවත් විය නොහැකියි.

හොද ආර්ථිකයකින් තොරව පුද්ගලයෙකුට සමාජයේ ජීවත් විය නොහැකියි. ආර්ථිකය යනුවෙන් මා අදහස් කරන්නේ මුදල්, ඔබ මුදල් ගැන දරන්නේ මෝඩ ආකල්පයක් යැයි මා කීවොත්?

මා කිසිවිටකත් මුදල් අවශ්‍ය නැති බවක් හෝ මුදල් නොමැතිව සාමාන්‍ය මිනිහෙකු ලෙස ජීවත්වන්නට හැකිබව කියා නෑ. එය මෝඩ සිතිවිල්ලක් බව අමුතුවෙන් කිව යුතුත් නෑ. නමුත් මුදල යනු දිය මත රැදීමට අවශ්‍ය සර්ෆ්බෝඩ් එකක් පමණයි. කෙනෙකුට ඒ බෝඩ් එකක් සෑහෙන බව පමණයි මගේ අදහස. අවශ්‍ය නම් තවත් අයට කුලියට දීමටත් කෙනෙකු සතුව බෝඩ් තබා ගත හැකියි. නමුත් තමන්ට අවශ්‍ය පමණට ගැලපෙන පමණට සර්ෆ්බෝඩ් එකක් පමණක් තිබීම වරදක්ද? එය තමන්ට නොසෑහේද? පවුල් ජීවිතය ගෙවන කෙනෙකුට නම් බිරිද හා දරුවන්ට මෙන්ම අනෙක් අයටද මවට පියාට ආදී වශයෙන් එකිනෙකාට වෙන් කළ සර්ෆ්බෝඩ් තිබීමේ වරදක් නැහැ. එය පුංචි උදාහරණයක් පමණයි. නමුත් අදහස් කලේ ජීවත් වීමට ප්‍රමාණවත් මුදල් පුද්ගලයෙකුට සෑහෙන බව පමණයි. අවශ්‍ය නම් කෙනෙකුට ජීවිත කාලයේම හෝ ලෝකයේ ලොකුම ධනවතා බවට පත්වන තුරු හෝ හම්බ කළ හැකියි. සල්ලි ගොඩ ගැසිය හැකියි. 

කෙනෙකුට ජීවත්වීමට අවශ්‍ය මුදල් ප්‍රමාණය මේ යැයි අපට කියන්නට බැහැ, ඒක ඒ පුද්ගලයා තීරණය කළ යුතු දෙයක්?

ඔව්. කෙනෙකු උදේට, දවල්ට, රෑට ආහාරගෙන ජීවත් වද්දී තවත් කෙනෙක් වේල් දෙකකින් දවස ගෙවනවා විය හැකියි. තවත් කෙනෙක් උදේ සිට රෑ වෙන තුරුත් අහාර ගනිමින්ම දිවි ගෙවනවා විය හැකියි. ඉතිං ජීවත් වෙන්න පුළුවන්නම් කොහොම කළත් ගැටළුවක් නැහැ. ආරෝග්‍ය පරම ලාබය බව මගේ හැගීම නිසා කෑම බීම වුවත් යම් පාලනයක් තිබීම අවශ්‍ය බවයි මගේ අදහස. ඉතිං තමන් කන බොන ලෙඩවෙන විදිහට කෙනෙකුගේ මුදල් වියදම් වෙනවා. අනෙකුත් අවශ්‍යතාත් ඔය වගේමයි. මූලික අවශ්‍යතා හැරුනාම එක එක මිනිස්සු එක එක විදිහට ජීවත් වෙනවා. ඉතිං ඒක කාටවත් වැඩක් ඇති දෙයක් නෙවෙයි. කතාකරන්න දේකුත් නැහැ. වැදගත් හැටියට මම දකින්නෙ සිර ගෙට වැටුනත් අසතුටු නොවී ජීවත් වෙන්න පුළුවන් සරල කමයි. 

ඔබ ප්‍රශ්න වලට රවුම් ගහනවා වැඩියි. කෙටියෙන් පිළිතුරු දෙන්න කියා මා කියනවා. 

ඔබ එකයි එකයි කීයද අහන්න, එවිට මා කෙටියෙන් පිළිතුරු දෙන්නම් :)

බහුවිධ බුද්ධීන් ගැන ඔබේ දැනීම කොයි වගේද?

දැනීම නම් මට තිබෙන බුද්ධිය ගැන පමණයි. ඒක කොයි විදිහෙද කියල හැගීමක් තිබෙනවා මිස අනිත් බුද්ධීන් කොයි විදිහද කියල අදහසක් මිස දැනීමක් නැහැ.

 මා අදහස් කළේ විවිධ බුද්ධිමය හැකියා ගැන අද අපරටේත් අවධානය යොමු කර තිබීම ගැන. අන්තර් පුද්ගල බුද්ධිය, අන්ත: පුද්ගල බුද්ධිය, ශාරීරික බුද්ධි කුසලතාව ආදී වශයෙන් කතාකරනවා අප දකිනවා?

තවත් බුද්ධි විධි ගැන ඉස්සරහට කතා නොකරාවිද? මිලි දේ මයික්‍රො හා ඉන් ඔබ්බට ගිය සේම, අද බහු විධ බව හෙට එකක්ම හෝ එක් එක් ‍අය වශයෙන් වෙනම අනන්‍ය බුද්ධි ඇති බව නොපවසාවිද? විද්‍යාවෙ හැටි එහෙමයි. ඒ විද්‍යාව විශ්වාස කරන අපේ තර්කත් ඒ මතම පමණයිනේ. ඒ නිසා ඒ ගැන එතරම් කතා කිරීම ඒ ගැන සොයන අයටම බාර කරමු.

ඔබ අන්වර්තයකින් මිස සැබෑ ලෙසින් එලිබසින්නේ නැත්තේ අැයි?

මට වැදගත් වන්නේ මා අදහස් කරන දෙය සන්නිවේදනයට උත්සාහ කිරීම මිස මා ගැන සන්නිවේදනය කිරීමට නොවේ.

ඉතිං ඔබ අදහස් කරන දෙය යනු ඔබ ගැන සන්නිවේදනයක් නොවන්නේද?

එයින් වියුක්ත වීමට කාටත් බැහැ. මා අදහස් කරන දේ තුළ මා සිටිනවා. නමුත් සමහර විට මා අදහස් කරන දේ මා තුළත් මා ඇතිකරගන්නට උත්සාහ කරනවා. එහි අදහස මාද පරිපූර්ණයෙකු නොවන බව සේම අදහස්ද දියුණු කරගැනීමට උත්සාහ කරන බවයි. හැබැයි, එතනට යාමේදි පුද්ගලයෙකු වශයෙන් මා කව්ද යන්න වැදගත් නැහැ. වැදගත් කමක් අතවශ්‍ය ලෙස ඉදිරිපත්වේ නම් එතැනදී පෙනී සිටින්නට මා පසුබාන්නේත් නැහැ. මා හිතන්නේ එය බොහෝ දුරට අවශ්‍යතාව මත පසෙකට කළ යුතු කරුණක්. අදහස් ශුද්ධ කර ගැනීම තුළ වඩා දියුණු අදහස් නැතිනම් සිතිවිලි වෙත එළැඹීම මගේ උත්සාහයයි. ඒ උත්සාහය පැතිරවීම මිස ඒ තුළ වෙනත් අරමුණු නැහැ.

හොදයි, දැනට අවසන් ප්‍රශ්නය හැටියට ඔබේ අනාගත අපේක්ෂා ගැන අහන්නම්. ඔබ තවම අවිවාහකයි නේද?

ඒ ඔබට ප්‍රශ්නයක්ද :) සුදුසු අවස්ථාවක් උදා වුනොත් විවාහ වේවි. අපි වැන්නන් හට අවස්ථා නැත්තේත් නැහැ:) අපි වෙනත් අපේක්ෂාවක් ගැන කියමු. මම කැමතියි මිනිසෙකු ලෙස මා ලැබූ අත්විදීම ‍තුල අවබෝධකරගත් හොදම මිනිසුන්ගේ ක්‍රමයට දිවි ගෙවීමට, ඔබ මට සුබ පතනවාද :)

විශ්ව විද්‍යාලයේ දී සමාජ වාදී දේශපාලනයේ පාතාක යෝධයන්ව හිද ඉන් නික්මුණු පසු ඔවුන්ම හැදින්වූ ධනපති පන්තියේ මහප්පලාගෙන් වරදාන ගන්නා පිරිස් වගේ, විවාහයකින් පසු ඔබේ අදහස් වෙනස් වේවි කියා මා කීවොත්?

මා කැමති පමණින් විවාහ නොවී මට හා මගේ අදහස්වලට කැමති කෙනෙක් හා විවාහ වූවොත් ඔය ප්‍රශ්නය පැන නොනගීවි නේද

හරි. ඔබ කොතරම් කතා කීවත් තවම ඔබ පැමිණ ඇත්තේ ජීවිතේ තුනෙන් එකක් පමණ කොටසක්. ඉතින් ඉදිරියේදී තනිවම වුවත් ඔබ ඔබේම මගක යන්නේ කෙසේද? සමාජයෙන් ඔබ ප්‍රතික්ෂේප වේවි, ඔබට හුදෙකලාවට යන්නට වේවි?

මං ඕකට මෙහෙම උත්තර දෙන්නම්, ඔලුව හදා ගැනීමත් හිත හදා ගැනීමත් දෙකෙන් මිනිස්සුන්ට අමාරුම හිත හදා ගන්න එක. නිවැරදි සංකල්ප ඉගෙන ගන්න පුළුවන්. ඒත් නිවැරදි පරාසයකට හිත ගන්න ගොඩක් දෙනාට අමාරුයි. ගොඩක් දෙනා රස්තියාදු ගහන්නෙත් ඒ නිසා බවයි මගේ අදහස. මන්දනයටමත් ඉඩ නොදී ත්රවරණයටත් ඉඩ නොදී අතරමැද්දේ ඒකාකාර ප්‍රවේගයකින් යන්න හිත හදාගත්තම ඔලුව හදා ගන්න අමාරු නෑ. ජීවිතේ තුනෙන් එකකදි හරිදේ තේරුම් අරං හිත හදා ගත්තනම් හරි පරාසයක, ජීවිතේ ඉතිරි තුනෙන් දෙක ඔලුව පාවිච්චි කරල ගෙනියන්න අමුතුවෙන් ඉගෙන ගන්න ඕන නැහැ කියන එකයි මගේ විශ්වාසය.

ඔබේ ත්වරණ මන්දන කතාව මට ඇත්තටම තේරුනේ නැහැ. 

විද්‍යාව පොඩ්ඩක් ඉගෙන ගන්න :) සරලව කීවොත් වේගේ එන්න එන්න වැඩි කරගෙන යන්නෙත් නැතිව, වේගේ අඩුකරගෙන අඩුකරගෙන යන්නෙත් නැතිව ඒ දෙක අතරමැදි වේගයකින් හිතත් ගතත් ගෙනියන්නයි මගේ කල්පනාව. ඒ උත්තරය ප්‍රමාණවත් මං හිතන්නෙ. කාටවත් ගැතිවෙන්නෙත් නැතිව, මාන්නයෙන් පිම්බෙන්නෙත් නැතිව, අතරමැදින් ගමනක් යන්න. මොනව කීවත් අන්තිමට අපි සාමාන්‍ය මිනිස්සුනේ :)

මං මේක අහන්න හිටියත් අමතක වුනා, ඒ නිසා මේක අහලම අවසන් කරන්නම්. කව්ද ඔබ නිතර මේ කියන සාමාන්‍ය මිනිහා.

රටවල් අනුව වෙනස් වෙන්නෙ නැති, ජාතිය, ආගම, ‍කුලය, ගෝත්‍රය, මිල මුදල් හා සමාජ තත්වය අතහැරියම ඇස් ඉස් මස් ලේ හදවත හා හිත ඇති එකම විදිහේ මිනිහා ගැනයි කියන්නේ, අසාමාන්‍ය අයට එහෙම තත්වයක් ඇති බව තේරෙන්නේ නැහැ. ඒකයි එහෙම තත්වය තේරුම් ගන්න හැකි හා එහෙම තත්වය සාමාන්‍ය මිනිහා හැටියට කීවේ.

මුහුණට මුහුණ දුන් සහයෝගයට ඔබට ස්තූතියි.

මමයි ඔබට ස්තූති කළ යුත්තේ, මේ ප්‍රශ්න ඇසුවාට. මමත් මං ගැන ගොඩක් දේ දැනගත්තා. නැවතත් ස්තූතියි ඔබට.