සුදු වැද්දෝ, සුද්දෝ, කලු සුද්දෝ, හා දත සුද්දෝ - මම නොවෙයි මම

සුදු වැද්දා සාපෙළ සමයේ කියවූ රසවත් පොතකි. ආර්.එල්.ස්පිටල් මහතාගේ ද්විත්වයක් ලෙසින් රචනා වූ කෘති අතරින් එකක් ලෙස එය කියවා ඇත්තෙමි. එහි අනික් පොතද කියවා ඇත්තෙමි. ලන්දේසි සුදු කොල්ලෙකු වන වැදී ලංකා වනාන්තරයේ බිහිවූ සුදු වැද්දෙකු ගැන එහි කියවේ. කතාව රසවත්ය. සිත් ගන්නා සුළුවිය. එබැවින් අදටත් මතකයේ ඇත. 

එ‍ලෙසම සුද්දන් ගැන කතා අපේ ඉතිහාසයේ බොහෝය. හොදට නරකට දෙකටම එතැන කතා ඇත්තේය. ඒවා නෑසූ කිසිවෙක් අප රටේ ඇත්ද? කලු සුද්දන් ගැනද ඊට නොදෙවෙනිය. එ්වා නෑසු අය වෙත්ද? එසේනම් ඒවා සොයා බලා දැන ඉගෙන ගත යුතු වන්නේය. 

මේ දිනවල මගේ උත්සාහය දත සුද්දන් යනු කව්දැයි හදුනා ගැනීමටය. 

පියා ගෙන් ලද හුරුවකින් වයස දහයේ පහළවේ සිට ගුවන් විදුලි, රූපවාහිනී දේශපාලන වැඩසටහන් අසන හුරුවක් ඇති බැවින් මැදියම ඉක්මවා ඒවා ඇසීම, නැරඹීම තවමත් සිදුවේ. නරඹන්නේ පියාද සමගින්ය. මගේ සංවාදය ඔහු සමගය. කඩල, මුරුක්කු මෙන්ම කිඹුලා බනිස්ද මේ කතා තුළ ඇත්තේය. වෙලාවකට මොළයේ වම් පාර්ශ්වයත් තවත් විටෙක දකුණත් කකියන්නේය. වෙලාවකට හදවත පොපියන්නේය. හරිම අපූරුය රැය ගතවන්නේය. පියාත් මමත් සංවාදයෙන් මැදහත් එකගතාවයකට එන්නෙමු. 

මේක එහෙමය. ඒක මෙහෙමය. මේ කඩල, මේ රටකජු බව අපි දැන උගෙන ඇත්තෙමු. අපට පක්ෂ නැත. පාට නැත. පියාට කලකදි තිබුණත් ලගකදි නැත. මට නම් කොහෙත්ම නැත. දේශපාලනය විතරක් නොව අප තවත් වැඩසටහන් බලන්නෙමු. අපි තවත් අච්චාරු, අල, බතල විකන්නෙමු. අම්මා විටෙක හදා දෙන තේ, කෝපි බොන්නෙමු. ඇය අපට පෙර නිදන්නීය.‍ මම දත සුද්දන් හොයන්නෙමි. අප්පච්චීත් බොහෝ විට නොනිදන පුරුදු ඇත්තෙකි. මටත් නින්ද නොයෑමේ පුරුද්ද විටෙක වැඩිය.

කෙසේ හෝ අපේ රස්තියාදු  ඥානය දිනෙන් දින දියුණුවක් මිස පිරිහීමක් නොලබයි. එවිට සැපක් මිස හිතටත් ගතටත් දුකක් නැත. භාව විශෝධනය... හරි අපූරුය. ශුද්ධය.

සංවාද, විසංවාද, වාද, භේද.. ඒ අතර මිතුරන් ලෙසින් සිතා එකට වැඩ කළ අය අතර වාද භේද කියා දුරකථනය හැඩවෙයි. අහෝ දුකකි. මම ඒ අතරත් දත සුද්දෝ පිළිබද වටහා ගැනීමට උත්සාහයක.. කෙල්ලක් වෙනුවෙන් නැහෙන කොල්ලෝ, පිට පොට පටලවාගත් ජීවිත‍.. මම අර කව්ද කොහේදෝ තැනක කොමෙන්ටුවක කීවාසේ වාතයත් මුදල්දැයි දැඩිව හුස්මක් ගෙන බලන්නෙමි. දඩ දඩ දඩස් ගා පපුවේ කාසි කන්දක් ලෝඩ් වූවා සේය. එතැනින් රුධිරය ඔක්සිකෘත බව ඩවුන්ලෝඩ් කරගන්නට ඇත.

කව්දෝ කිව් දෙයක් නැවත මොළයට අප්ලෝඩ් වෙද්දී මම නවතින්නට සිතා නවතිමි. අන්ධයා ඇතුගේ සැටි කියනා හැටියට මිනිසුන් ආසාය. නමුත් ඇතාගේ සැබෑ හැඩය මිනිසුන් දන්නා බව නොරහසකි.